ارزیابی و تحلیل توسعه فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی شهر پارس‌آباد مغان با استفاده از داده‌های سنجش‌ازدور

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 3، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 42، خرداد 1397، صفحه 37-51   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد رضا پورمحمدی¹؛ مهدی موذنی^{* 2}؛ بهمن هادیلی³

¹استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

²دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

³استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

رشد شهری تصادفی منجر به توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی می‌شود. تغییرات کاربری اراضی در مناطق شهری به‌طورمعمول بازتاب توسعه اقتصادی و رشد جمعیت می­باشد. شهر پارس‌آباد نیز به‌عنوان یک شهر نوبنیاد در سال‌های اخیر توسعه فیزیکی زیادی پیداکرده است. این توسعه باعث تغییر در کاربری اراضی شهر و اراضی پیرامون شهر شده است. روشتحقیقحاضر توصیفی–تحلیلی،روشجمع‌آوریاطلاعاتروشاسنادیومیدانی،ابزارمورداستفاده جهت تجزیه و تحلیل در این تحقیق نیز نرم‌افزارهای Envi 5، Idrisi Selva، Arc GIS 10.1 می‌باشد.در این تحقیق به‌منظور تحلیل توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در طی دوره‌های مختلف از داده‌های سنجش‌ازدور و تصاویر ماهواره‌ای لندست، سنجندهTM سال 1368، لندست سنجندهETM+سال 1381، لندست 8سال 1394 استفاده‌ شده است. برای تحلیل تغییرات از تابع Crosstabدر محیط نرم‌افزار IdrisiSelva استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مساحت اراضی ساخته‌شده شهری، از 278 هکتار در سال 1368 به 560 هکتار در سال 1381 و 820 هکتار در سال 1394 رسیده است که این میزان توسعه شهری به ضرر کاربری‌های دیگر بخصوص کاربری اراضی بایر و مزارع بوده است، به‌طوری که مساحت کاربری اراضی بایر از 1059 هکتار در سال 1368 به 192 هکتار در سال 1394 کاهش پیداکرده است.

کلیدواژه‌ها

داده‌های سنجش‌ازدور؛ تحلیل تغییرات؛ تابع Crosstab؛ پارس‌آباد

مراجع

Achmad, A., Hasyim, S., Dahlan, B., & AuliaDwira, N. (2015). Modeling of urban growth in tsunami-prone city using logistic regression: Analysis of Banda Aceh. Indonesia, Applied geography, (62), 237-246.

Ali Mohammadi, A,. Mosivand, A.J., & Shayan, S .(2010). Prediction of land use changes and land coverage using satellite images and markov chain model. Journal of Planning and land use Planning and Space, 14 (3), 117-130. )In Persian(

Asami,Y,.Sadashiro,Y,. Ishikawa,T .(2009). New frontiers in urban analysis; In honor of atsuyuki okobe, CRC Press, 246.

Babaei Aghdam, F., & Ebrahimzadeh, I. (2012). Modeling the bareland land use changes to built area in the urban area of Ardabil using the CLUE-S model. Geography and Development journal, 21, 26-34.  ) In Persian (

Baniyan Consultant Engineers .(2001). Master Plan of ParsAbad City. Ardabil Housing and Urban Development Organization. ) In Persian (

Briassoulis, H. (2010). Analytical Models of Land use Change: Theoretical Approach and Modeling . (2^th Ed.). Translated by, Mojtaba Rafiyan, Mehran Mahmoodi, Tehran: Azarakhsh Publication.

Ghalami A. (1997). Moghan History. (1^th Ed.). Tehran, Farside Publishing, 253. ) In Persian (

Ghorbani, R., Teimoury, R., Jadidian, A., & Turkmennia, N. (2015). Evaluation of urban Land Use Change in urban Development Instability (A Case Study: Baghshahr Maragheh, 2001 - 2011). Human Settlements Planning Studies, 10 (31), 15-27. In Persian (

Herold, M., couclelis, H., & Clarke, K. (2005). The role of spatial metrics in The analysis and modeling of urban landuse change. computers environment & urban systems, 29, 369-399.

Hess,G.R.C .(2001). just what sprawl anyway? www.4.ncuedu/grhess.

Hu, Z., Lo, C.P .(2007). Modeling urban growth in atalanta using logistic regression. computers environment & urban systems 31, 667-688

Joker Arsanjani, J., Helbich, M., kainz, W., & Darvishi, A. (2012). Integer ation of logistic regression, markov chain and cellular automata models to simulate urban expansion. journal of applied earth observation and geoinformation, jag-529, 1-11

Khakpour, B., Velayati, S., Kia Nezhad, S. Q. (2007). The Pattern of Land Use Change in Babol city during 1362-1378", Geography and Regional Development journal, 9, 45-64. )In Persian (

Khosh-Goftar, M .M.,Taleei, M., & Malekpour, P .(2010). Time-space modeling of urban growth: A method based on Cellular automata and Markov chain integration, Journal of Iranian RS and GIS Society, 2 (6),17-34. In Persian (

Koomen,E., Stillwell,J,. Bakema,A., & Scholten, J.Henk. (2007). Modelling land-use change. Progress and applications, Springer, 392.

Rasouli, A .A., & Mahmoudzadeh, H. (2010). Fundamentals of Remote sensing and basic knowledge. (1^th Ed.). Elmiran Publication, Tabriz (In Persian)

Rimal, B. (2005). Application of remote sensing and GIS, land use/land cover change in Kathmandu metropolitan city, Nepal. Journal of theoretical and applied information technology, 80-86

Sarvar, R., Yazdani, R., & Eshghi, A.(2016). Measuring the Effective Factors on Urban Growth with Emphasis on Land Use Changes Using Logistic Regression Model (A Case Study: Tabriz City), Human Settlements Planning Studies, 11 (36), 39-60. (In Persian)

Takayama, M., & Couclelis, H. (1997). Map Dynamic Integrating Cellular Automata and GIS Through Geo Algebra. International Journal of Geographical Information Science.11(1), 73-91.

Vahedyan Beigi, L., Poor Ahmad, A., & Seifedini, F. (2011). The Effect of Physical Development of Tehran on Land Use Change in Region 5. Journal of New Attitudes in Human Geography, Fourth Edition, 1, 29-46. (Couclelis)

Walker, R. (2004). Theorizing land-cover and land-use change: the case of tropical deforestation, International regional Regional science Science review, 27 (3), 247–270.

Yasouri, M., Veisi, R., Sabab Kar, M., & Mohammadi, M. (2015). The study of  the Role of Physical Expansion of Rasht City in Creating Land Use Change of City margin, Human Settlements s Planning Studies, 10 (30), 99-112. (Couclelis)