مکان‌یابی بهینه دفن زباله‌های روستایی در شهرستان زرین‌دشت

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 6، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 42، خرداد 1397، صفحه 85-103   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محسن شایان^{* 1}؛ علی اکبر عنابستانی²؛ سجاد بازوند³

¹دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

²استاد گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³مربی گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، نیکشهر، ایران

چکیده

حفظ محیط‌زیست روستاها ازجمله ضرورت‌های توسعه روستایی محسوب می‌شود. یکی از مسائلی که در مناطق روستایی اهمیت دارد مکان مناسب جهت دفع زباله است. هدف اصلی مطالعه حاضر، اعمال انواع عملیات تحلیل‌های مکانی با بهره‌گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی  و تکنیک FAHPبه‌ منظور مکان‌یابی محدوده‌های بهینه برای دفن زباله‌های شهرستان زرین‌دشت هست. به همین منظور، در مرحله اول، با استفاده از 9 لایه اطلاعاتی که شامل؛  لایه‌های اطلاعاتی  فاصله از گسل، فاصله از مسیل‌ها، زمین‌شناسی، جنس خاک، فاصله از جاده، فاصله از سکونتگاه‌ها، ارتفاع، شیب و کاربری اراضی تشکیل شد. سپس پرسش­نامه‌ای به این منظور طراحی شد و توسط مهندسـین مشاور تهیه طرح هادی روستایی و کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تکمیل گردید. در آخر 20 نفـر بـه ایـن پرسش­نامه جواب کامل دادند . نتایج نشان می‌دهد بهینه‌ترین مکان دفن زباله‌ها در نزدیکی راه‌های ارتباطی و نامناسب‌ترین مکان در نزدیکی سکونتگاه‌های انسانی می‌باشند. همچنین نتایج به‌دست‌آمده با استفاده ازFAHPنشان می‌دهد که معیار فاصله از سکونتگاه‌های انسانی بیشترین وزن را با ضریب 232/0 به خود اختصاص داده است و معیار ارتفاع کمترین وزن را به خود اختصاص داده است. از وسعت 4626 کیلومترمربعی شهرستان زرین‌دشت، 83/3 درصد برای دفن زباله کاملاً مناسب، 98/48 درصد مناسب، 82/35 درصد نسبتاًمناسب، 03/9 درصد نامناسب و 33/2 درصد کاملاً نامناسب می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

مکان‌یابی؛ دفن زباله؛ مدل سلسله مراتبی؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ شهرستان زرین‌دشت

مراجع

Afzali, A., Sabri, S., Rashid, M., Mohammad Vali Samani, J., & Nazri MuhamadLudin, A. (2014). Inter-Municipal Landfill Site Selection Using Analytic Network Process. Journal of Water Resource Management, 28, 2179-2194.

Ajide, M.O. (2012). Using GIS and Remote Sensing in Urban Waste Disposal and Management:  Focus on Owo L.G.A, Ondo State, Nigeria. European International Journal of Science and Technology, 2 (7), 2304- 9693.

Allah Abadi, A.,  & Saghi, M.H. (2011). Rural solid waste landfill site selection and design of Sabzevar Roudab. North Khorasan University of Medical Sciences, 3 (1), 22-43. (In Persian)

Amar, T. (2015). Analysis of the environmental challenges facing rural areas with an emphasis on solid waste Case study: Anzali, Rasht and Roodbar. Research and Rural Planning, 4 (3) (11), 141-155. (In Persian)

Anabestani, A.A., & Javanshir, M. (2013). Proper waste disposal site selection in rural settlements Case Study: Rural areas KHAF city. Geography and environmental hazards, 6, 103-122. (In Persian)

Datta, M. (2012). Geotechnology for Environmental Control at Waste Disposal Sites. Indian Geotech J.

Ebistu, T., &  Minale, As. (2013). Solid Waste Dumping Site Suitability Analysis Using Geographic Information System (GIS) and Remote Sensing for Bahir Dar Town. North Western Ethiopia. African Journal of Environmental Science and Technology, 7 (11), 976- 989.

Ghavidel,  A.,  Pendashte, A.R. (2015). Provide ways to manage waste in the RMs of Gilan, the journal Environmental Science and Technology, 17 (1), 114-103. (In Persian)

Hejazi, S. A., & Hemmati, F. (2016). Village waste disposal Lighvan location optimization model Analytic Network Process (ANP). Journal of Geography and Rural Planning, 20 (56), 73-88. (In Persian)

Jalalian, H., &  Dafgar, H. (2013). Rural solid waste sanitary landfill site selection case study of thirty villages of Castle Valley city of Maku. Space Quarterly Journal of Economics and Rural Development, 2 (4) (6), 97-114. (In Persian)

Moazed, H., & Delphi, M. (2012). Rural Waste Management. Tehran, the country's municipalities and RMs Tusi Foundation. (In Persian)

Moradi, N., Khoshnazar, M., Arianpour, A., & Safari Namivandi, M. (2014). Location of touristvillage in the coast of Mahabad by using SWOT, GIST AHP. Journal of Research & Rural Planning, 3 (7), 25-39.

Nemati, M., Abyat, M., & Daneshian, Hassan. (2015). Application of DRASTIC in rural waste disposal site selection: a case study villages Karun city. Research and Rural Planning, 4 (4) (12), 111-126. (In Persian)

Nikzad, V., Moareb, Y., Amiri, M.J., & Foroughi, N. (2014). Landfill Site Selection Using Fuzzy Logic in GIS and fuzzy hierarchical analysis model (FAHP) Minoodasht city. Journal of Science, Technology and Environment, 16, 423-437. (In Persian)

Nishanth, T., Prakash, M.N., & Vijith, H.( 2010). Suitable site determination for solid waste disposal using GIS and RS techniques in India. international journal of geometrics and geosciences,1, 197-210.

Onwuemele, A. (2015). Determinants of Solid waste Generation and Disposal Systems Among Neighbourhoods in Benin city.  International Journal of Social Sciences and Humanities Reviews, 5 (2), 1-10.

Pınar Yal, G., Akgun, H. (2013). Landfill Site Selection and Landfill Liner Design for Ankara, Turkey”. Environ Earth Sci, 345-354.

Rahmani, S, Fahimi, F., & Haeri, S. (2015). Compare and Evaluation of Analytical Hierarchy Process (AHP) and the weighted linear combination (WLC) in urban waste disposal site selection study: bojnurd. Journal of North Khorasan University of Medical Sciences, 6 (4), 769-778. (In Persian)

Safaei pour, M., Mokhtari Chelchele, S., Hosseini, S. R., Soleimani Rad, I. (2015). Rural waste disposal site selection using a combination of multiple criteria decision making in GIS. Research and rural planning, 4 (12), 57-75. (In Persian)

Salimi, M., Ebrahimi. A., & Salimi, A. (1393). Solid Waste aquifer vulnerability assessment in the new location of the Drastic model. Journal of Preventive Medicine, 10 (2), 395-404. (In Persian)

Sehnaz, S.,Erhan, S., Bilghan, N. & Remzi, K.( 2010). Combining AHP with GIS for landfill site selection.Waste management, 30, 2037-2041.

Shahab, M., & Mahdavi, M. (2014). Landfill site selection using the geographic information system GIS Case Study of Ardabil Province Hir. Land Geographical Journal, 11 (43), 1-13. (In Persian)

Shayan,  M., & Taghdisi, A. (2016). Its analysis of the development of agriculture and rural development in the city of Zarrin Dasht-e Fars. Journal of human settlements, 11 (35), 66-51. (In Persian)

Yegane Badi, M., Farzadkia, M., Zazouli, M.A., Mahmoud Khani, R., & Rezai Nia, S. (2016) Solid .psmandhay village in Iran: production and composition, Faculty of Medical Sciences, 26 (143), 252-248. (In Persian)