بررسی غلظت سرب در رسوب و شکم پا Euchelus asper در سواحل صخره ای جزیره کیش

پژوهش های علوم و فنون دریایی

مقاله 5، دوره 12، شماره 4، اسفند 1396، صفحه 44-52   

نوع مقاله: تحقیقی

نویسندگان

ساناز بنی هاشمی¹؛ مهرناز بنی اعمام^{* 2}

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال

²موسسه پژوهش های برنامه ریزی ،اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی

چکیده

آب های خلیج فارس به شدت تحت تاٌثیر تعداد زیادی از آلاینده های نشاٌت گرفته از منابعی نظیر تخلیه مستقیم یا غیر مستقیم آلاینده های زمینی و فاضلاب ها قرار دارد. هر ساله میلیون ها تن فاضلاب صنعتی به درون آب های کم عمق خلیج فارس تخلیه می شود و محیط زیست در بسیاری از نواحی صنعتی و شهری بسیاری از کشورها را آلوده می نماید. هدف از تحقیق حاضر، بررسی میزان تجمع فلز سنگین سرب در آب، رسوب، بافت نرم و سخت شکم پا Euchelus asper در چهار ایستگاه تعیین شده در سواحل صخره ای جزیره کیش در دو فصل زمستان و تابستان 1392 می باشد. سرب موجود در نمونه ها پس از آماده سازی و هضم شیمیایی توسط دستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی مدل 4100مورد سنجش قرار گرفت. میزان تجمع فلز سرب در دو فصل زمستان و تابستان در هر چهار ایستگاه به ترتیب در بافت نرمppb 57/2،ppb 02/2، بافت سخت، ppb 28/2، ppb 1/10 ، رسوب ppb 23/2 ، ppb 1/73 و آب غیر قابل تشخیص بدست آمد. میزان سرب در فصل زمستان به طور معنی داری از فصل تابستان در شکم پا و رسوب بیشتر بود. تجمع سرب در بافت نرم شکم پا به طور معنی داری بیشتر از پوسته و رسوب بود.

کلیدواژه‌ها

: سرب؛ Euchelus asper؛ بافت نرم؛ بافت سخت؛ سواحل صخره ای؛ خلیج فارس

مراجع

جعفریانی،ک. 1389. بررسی ومقایسه تجمع فلزات سنگین سرب وکادمیوم در بافت نرم وسخت حلزون های غالب سواحل صخره ای جزیره قشم. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. تهران.

 

شیخ وند، ن.1390. بررسی غلظت سرب و نیکل در شکم پا Turbo Coronatusدر سواحل صخره ای جزیره کیش.پژوهش های علوم و فنون دریایی، 7(3): 95-87.

 

عمیدی،ر. 1380. بررسی اندازه گیری عناصر سنگین (نیکل و وانادیوم) و هیدرو کربن های نفتی در صدف خوراکی Saccostreacucullataدر محدوده جزیره کیش. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

 

عین الهی، ف. 1387. بررسی میزان غلظت فلزات سنگین (مس، سرب و نیکل) در رسوب و دوکفه ای Saccostreacucullata در سواحل جزر و مدی چابهار. پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی  واحد خرمشهر.

 

نصری، ر. 1375.تعیین غلظت و منشاٌ عناصر سنگین در حاشیه شمالی و جنوبی خلیج فارس و تهیه نقشه های ژئوشیمیایی. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

 

Ahn, I. Y., Kin, K.W.& Choi, H.J. 2002.A Baseline study on metal concentration in the Antarctic Limpet Nacella Concinna (Gastropoda: Patellidae ) on King George Island: Variation with sex and body parts. Marine pollution bulletin, 44:421-431.

 

Arian, M. B., Kazi, T. G., Jamali, M. K., Jabani, N., Afridi, H. I. & Baig, J. A. 2008. Speciation of heavy metals in sediment by conventional, ultrasound and microwave assisted single extraction methods: A comparison with modified sequential extraction procedure. Journal of Hazardous Material, 154:998-1006.

 

Bu-Olayan, A.H. & Thomas, B.V. 2013.Effect of Trace Metals Levels in Wastewater Discharges, Sediment and Euchelus asper in Kuwait Marine Environment.International Journal of Environmental Research, 7(3):779-784.

 

Clark, R.B. 1992. Marine Pollution. Oxford University press. UK.

 

Cuong, D. T. & Obbard, J. P. 2006.Metal speciation in coastal marine sediments from Singapore using amodified BCR-sequential extraction procedure.Applied Geochemistry, 21:1335-1346.

 

De Mora, S., Fowler, S. W., Wyse, E. & Azemard, S. 2004. Distribution of heavy metals in marine bivalves, fish and coastal sediments in the Gulf and Gulf of Oman.Marine Pollution Bulletin, 49:410-424.

Deng, P.Y., Shu.W.S., Lan, C.Y. &  liu,W. 2008. MetalContamination in the Sediment, Pondweed, and snails of a Stream Receiving Effluent from a lead/Zinc Mine in Southern China.Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology,81:69-74.

 

Ergul, H. A., Topcuoglu, S., Lmez, E. O & xoglu, K.2008.Heavy metal in sinking particles and bottom sediments from the eastern Turkish coast of the Black sea.Estuarine, Coastal and Shelf Science, 78:396-402.

Hamed, M.A. & Emara, A.M. 2006. Marine mollusks as biomonitors for heavy metal levels in the gulf of Suez, Red Sea. Journal of Marine Systems, 60:220-234.

 

MOOPAM.1999. Manual of Oceanographic Observations and PollutantAnalyses methods. State

Kuwait.

 

Oygard, J. K., Gjengedal, E. & Mobbs, H. J. 2008. Trace element Exposure in the environment from MSW landfill leachate sediment measured by a sequential extraction technique. Journal of Hazardous Minerals, 153:751-758.

 

Ranjbar Jafarabadi, A., Riyahi Bakhtiyari, A., Shadmehri Toosi, A. &Jadot, C. 2017.Spatial distribution, ecological and health risk assessment of heavy metals in marine surface sediments and coastal seawaters of fringing coral reefs of the Persian Gulf, Iran.  Chemosphere, 185, 1090- 1111.

 

Romano, E., Ausili, A., Zharova, N., Magno, M. C.,Pavoni, B.& Gabellini, M. 2004.Marine sediment contamination of an industrial site at port of Bagnoli, Gulf of Naples, Southern Italy.Marine Pollution Bulletin, 49:487-495.

 

Thoppil, P.G.& Hogan, P. J. 2010. A modeling study of circulation and eddies in the Persian Gulf.Journal of Physical Oceanography, 40(9):2122–2134.

 

WHO.1977. Environmental Health Criteria 3 Lead. World Health Organization. USA.

 

WHO. 1991. Guidelines for drinking water, quality, health criteria and other supporting information, V 01 2. World Health Organization. USA.