بررسی تاثیر الگوی کاشت مکانیزه و شیوه آبیاری بر کارایی مصرف آب و عملکرد گندم در شمال خوزستان

دوفصلنامه ی علوم به زراعی گیاهی

مقاله 6، دوره 7، شماره 2، اسفند 1396، صفحه 135-146   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

امین رضا جمشیدی1*^*

1- استادیار گروه مکانیزاسیون کشاورزی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

چکیده

به منظور ارزیابی عملکرد دو سیستم کاشت گندم به صورت جوی و پشته با آبیاری نشتی در مقایسه با روش کشت مرسوم با آبیاری غرقابی، آزمایشی در سال زراعی 1395 در شهرستان شوشتر واقع در شمال استان خوزستان انجام شد. تیمارها شامل نوع کشت (هیرم کاری – خشکه کاری)، کشت با خطی کارهای روی پشته (شیار بازکن ثابت – شیار بازکن فنردار) و سه خط کشت روی پشته با فاصله ردیف‏های 60 و 75 سانتی‌متری در سه تکرار در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. کشت هیرم کاری، استفاده از خطی کار با شیار بازکن فنردار و فاصله ردیف‏های 75 سانتی‌متری میزان عملکرد را در سطح احتمال 1 درصد در مقایسه با دیگر تیمارها به میزان 33 درصد افزایش داد. همچنین شاخص برداشت، بر فاکتور فاصله بین ردیف و نوع کشت در نوع شیاربازکن در سطح احتمال 1 درصد تفاوت معنی‌دار نشان داده است. بیشترین عملکرد دانه با مقدار 5467 کیلوگرم مربوط به هیرم کاری و فاصله ردیف‏های 75 سانتی‌متری و استفاده ازخطی کار با شیاربازکن های فنردار بود و کمترین عملکرد با مقدار 4133 کیلوگرم مربوط به کشت مرسوم بود. نتایج محاسبات نشان داد که هیرم کاری 15% راندمان آبی بالاتری نسبت به خشکه کاری دارد، کشت مرسوم با راندمان آبیاری 184/2کیلوگرم بر متر مکعب کمترین و کشت روی جوی و پشته‏های 75 سانتی‌متری با راندمان آبیاری 648/2 کیلوگرم بر متر مکعب بیشترین راندمان آبیاری را با اختلاف 29% نشان داد. بنابراین کاشت به صورت هیرم کاری، در ردیف‏های 75 سانتی‌متری با شیار بازکن‏های فنردار مناسب‌ترین تیمار در افزایش عملکرد دانه و راندمان آبیاری معرفی گردید.

کلیدواژه‌ها

سیستم کشت؛ آبیاری غرقابی؛ گندم؛ راندمان آبیاری؛ خوزستان

اصل مقاله

 

اولویت‏های به‏کارگیری روش‏های مکانیزه کاشت در تولید محصول با توجه به شرایط فنی، ‌اقتصادی و اجتماعی هر جامعه مشخص می‌شود. بنابراین بالا بردن پتانسیل تولید در واحد سطح، استفاده از فناوری و نوآوری ماشینی در امور کشاورزی می‌تواند تاثیرگذار باشد (6). در سال‏های اخیر استفاده از تکنیک‏های کشت که بتوانند بستر بذر را بطور مناسبی آماده و بذور را در عمق تقریباً یکنواخت کشت نمایند، بیشتر از هر زمان دیگری ضرورت پیدا کرده است. بیشتر ماشین‏های کاشت مورد استفاده در ایران بذر را در خطوط موازی در کف کرت‏ها جهت آبیاری غرقابی قرار می‌دهند که نتیجه این ترکیب کاشت و آبیاری، سبب کاهش درصد سبز شدن و تعداد جوانه در واحد سطح خواهد شد (2، 19). وانگ‏فاهونگ[1] و همکاران (21) در آزمایشی بر روی دو واریته گندم در چین عملکرد آنرا در دو روش کشت روی پشته و مرسوم بررسی کردند، آنها به این نتیجه رسیدند که کشت روی پشته 20 درصد افزایش عملکرد داشته و راندمان آبیاری 28 درصد افزایش نشان می‌دهد (21). فریمن[2] و همکاران (11) در سیستم کشت گندم روی پشته با ایجاد زهکشی مناسب عملکرد بین 133 تا 467 کیلوگرم در هکتار نسبت به کشت مرسوم افزایش داشته است. آسودار و راهدار (1) کاشت گندم به دو صورت خطی و ایجاد جوی و پشته به فواصل 60 و 75 سانتی‌متر و همچنین ایجاد جوی و پشته و بعد از آن کاشت در فواصل 60 و 75 سانتی‌متری و 3 الی 4 خط کشت روی پشته را بررسی نمودند. استفاده از فاروئر به فواصل 75 سانتی‌متر و پس از آن کاشت در تمام سطح زمین (داخل جوی و روی پشته) بهترین تیمار کاشت بوده و میزان عملکرد را در مقایسه با تیمار بدون فاروئر افزایش داد، از طرفی استفاده از فاروئر قبل از کاشت با فاصله 60 سانتی‌متر عملکرد بالاتری را نسبت به تیمار بذر کار بدون فاروئر نشان داده است. چریس[3] و همکاران (8) و دوکسبوری[4] (9) کاشت گندم روی پشته را بهترین روش در افزایش عملکرد معرفی کردند. رافون[5] (16) و جونز و جکوبسن[6] (14) کود کاری نواری، در مقایسه با کود پاشی میزان محصول را افزایش می‌دهد. بنابراین با توجه به اینکه بذر کارهای موجود، کاشت گندم را بیشتر بصورت مسطح انجام داده و آبیاری غرقابی انجام می‌شود، با تمهیداتی در جهت صرفه جویی مصرف بذر و کود با هدف کاهش هزینه‏ها و افزایش راندمان آبیاری می‌توان کارنده‏ای مناسب برای کاشت گندم روی پشته بکار گرفت، که بذور را در عمق مناسب و کود را در زیر آن قرار دهد.

 این تحقیق جهت ارزیابی کارآیی خطی کارهای کشت روی پشته، جهت کاشت گندم روی پشته و همچنین بررسی تأثیر ترکیب اندازه عرض جوی و پشته و تعداد خطوط کشت روی هر پشته در مقایسه با کاشت مرسوم، بر عملکرد و اجزاء عملکرد و راندمان آبیاری گندم در شرایط آب و هوایی استان خوزستان انجام گردید.

 

مواد و روش‏ها

این آزمایش در سال زراعی 1395 در شهرستان شوشتر واقع در استان خوزستان به اجرا در آمد. خاک مزرعه در عمق 30-0 سانتی‌متری دارای بافت سیلتی لومی با هدایت الکتریکی 1/2 میلی موس و اسیدیته ‌02/7 بوده است. تیمارها شامل نوع کشت (هیرم کاری – خشکه کاری)، کشت با خطی کارهای روی پشته (شیار بازکن ثابت – شیار بازکن فنردار) و سه خط کشت روی پشته با فاصله ردیف‏های 60 و 75 سانتی‌متری در سه تکرار در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی اجرا گردید. زمین مورد آزمایش به تعداد 27 کرت مساوی (6 در 20 متر) هفت متری تقسیم و در قطعات مورد نظر به صورت زیر عملیات کشت گندم انجام گردید.

الف) شاهد: عملیات خاک ورزی مرسوم (شخم، دیسک و ماله) و مصرف نهاده‏های کود براساس آزمون خاک و آبیاری غرقابی که روال هرساله‏ی زارع می‏باشد، انجام گرفت.

ب) خشکه کاری: خاک ورزی تا مرحلة ماله زدن مشابه قطعة شاهد می‌باشد. ایجاد فارو همزمان با کاشت بذر انجام شد. میزان مصرف بذر 165 کیلوگرم در هکتار (توصیه جهاد کشاورزی شهرستان) و فاصلة ردیف‏ها 60 و 75 سانتیمتر و تعداد سه خط کاشت روی پشته‏های با عرض 30 و 45 سانتی‌متری انجام شد (3).

ج) هیرم کاری: با استفاده از فاروئر زمین به شکل جوی و پشته درآمده و سپس آبیاری قبل از کاشت به منظور هیرم کاری و ایجاد شرایط مناسب برای سبز شدن علف‏های هرز انجام شد. در زمانی که رطوبت خاک به حد گاورو (ظرفیت رطوبتی جهت کار در مزرعه) رسید مبارزة مکانیکی با کولتیواتور صورت گرفت. در هر سه روش، گندم رقم غالب منطقه نوع چمران و تاریخ کاشت بر اساس توصیة بخش تحقیقات وزارت جهاد کشاورزی در نیمه اول آبان ماه انجام گرفت (4).

جهت کنترل علف‏های هرز در کرت‏ها با استفاده از علف‌کش کلودینافوپ[7] پروپارجیل 8 درصد (تاپیک[8]) به میزان 750 میلی لیتر در هکتار علیه علف‏های هرز باریک برگ و از علف کش تری بنورون[9] متیل (گرانستار) به میزان 25 گرم در هکتار علیه علف‏های هرز پهن برگ، در مرحله پنجه‌زنی گندم استفاده شد عمل کولتیواتور زنی نیز در بین ردیف‏ها جهت از بین بردن علف‏های هرز صورت گرفت (7).

جهت تعیین عملکرد و اجزاء عملکرد مساحت 4 متر مربع از هر کرت با دست برداشت شد، پس از وزن کل، دانه از سنبله‏ها جدا و وزن گردید.

 

پارامترهای مورد اندازه گیری و محاسبات انجام شده

تعیین درصد سبز شدن

تعداد بوته‏های سبز شده در طول یک متر و روی دو خط کشت (خط وسط و یک خط مجاور آن) اندازه گیری و ثبت گردید و با استفاده از فرمول زیر درصد سبز شدن بذور بوته‏ها محاسبه شد (6).

معادله 1                               

n₁: تعداد بذرهای سبز شده n₂: تعداد بذرهای کشت شده v: درصد قوه نامیه بذر P: درصد خلوص

تعیین ضریب سرعت و درصد سبز شدن

شمارش تعداد بوته‏های طول یک متر روی دو خط متناسب با روزهای پس از کاشت بر اساس فرمول زیر ضریب سرعت سبز شدن محاسبه گردید (6).

معادله 2       

V: ضریب سرعت سبز شدن

N₁: تعداد گیاهچه‏های سبز شده در اولین سبز شدن

N_n...N₂: تعداد گیاهچه‏های سبز شده در روزهای بعدی تا اتمام دوره سبز شدن

T_n...T₁: تعداد روزهای بعد از کاشت از شروع تا اتمام دوره سبز شدن

عملکرد و اجزاء عملکرد

پس از برداشت محصول اجزاء اصلی عملکرد از قبیل تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد اندازه گیری شد. جهت تعیین شاخص‏های ذکر شده، ابتدا به طور تصادفی از هر کرت مساحت یک متر مربع را در 3 تکرار انتخاب کرده، سپس بوته‏ها از سطح زمین کف بر شد. همچنین در بوته‏های برداشت شده از مساحت 1 متر مربع سنبله‏ها شمارش و به عنوان تعداد سنبله در واحد سطح معین شد. سنبله20 بوته را بطور تصادفی جدا کرده و دانه‏هایشان را شمارش نموده سپس میانگین آنها در 20 سنبله به عنوان تعداد دانه در سنبله تعیین گردید، وزن هزار دانه با نمونه گیری تصادفی با سه تکرار در هر تیمار محاسبه گردید.

تعیین عملکرد دانه‏ای و بیولوژیکی

از قسمت وسط هر کرت سطحی به اندازه 4=4×1 متر مربع انتخاب و جهت تعیین عملکرد کلی محصول برداشت و به عنوان عملکرد بیولوژیک در نظر گرفته شد. پس از آن بوته‏ها بوسیله دستگاه خرمنکوب مخصوص مزارع آزمایشی، خرمنکوبی و دانه‏ها جدا و توزین گردید. محاسبات آماری و تجزیه و تحلیل داده‏ها با استفاده از نرم‌افزارهای SAS نسخه 9.1 و MSTAT-C نسخه 2.10 و رسم نمودارها با استفاده از نرم‌افزار Excell نسخه 2007 انجام پذیرفت و برای مقایسه میانگین‏ها از آزمون LSD در سطح احتمال پنج درصد استفاده شد.

 

نتایج و بحث

درصد و سرعت سبز شدن گندم

شکل 1 اثر نوع کشت، فاصله بین ردیف و نوع شیار بازکن را بر درصد سبز شدن نشان می‏دهد. در خشکه کاری در هر دو فاصله بین ردیف‏های 60 و 75 سانتی‌متر درصد سبز شدن بطور معنی‏داری نسبت به کشت هیرم کاری کاهش یافته است. بطوریکه کمترین میزان سبز شدن با میانگین 1/60 درصد مربوط به کشت مرسوم و بیشترین میزان سبز شدن با میانگین 4/83 درصد مربوط به کشت با فاصله بین ردیف‏های 75 سانتی‌متر بوده است. دلیل این امر را می‌توان به رطوبت بهینه و قابل دسترس در فاصله 75 سانتی‌متری برای بذر دانست زیرا در این فاصله‏ها آب ماندگی بر روی بذور بی اثر بوده و روی بذور سله مشاهده نشد. همچنین در مقایسه با فاصله بین ردیف‏های 60 سانتی‌متری از رطوبت بهتر و مدت طولانی‌تری استفاده شده است. در نتیجه در رطوبت بهینه خاک، سبز شدن بطور معنی‌داری بیشتر از خشکه کاری بوده است بطوریکه کاهش رطوبت خاک در زمان کاشت کمتر از 14 درصد باعث کاهش درصد سبز شدن شده بود. این نتایج با گزارش و مشاهدات، سیخاندر و همکاران (20)، سایر و راموس (18) مطابقت دارد.

 

شکل 1- اثر نوع کشت، فاصله بین ردیف و نوع شیاربازکن بر میانگین درصد سبز شدن

 

 

ضریب سرعت سبز شدن

ضریب سرعت سبز شدن با میانگین 7 مربوط به کشت هیرم کاری نسبت به کشت مرسوم با میانگین 2/6 افزایش یافت، وجود رطوبت سهل الوصول خاک اطراف منطقه بذر در کشت هیرم کاری سرعت سبزشدن را افزایش داده است. در کشت هیرم کاری سبز شدن حداقل دو روز زودتر شروع شده که برتری این نوع کشت را نسبت به خشکه کاری نشان می‌دهد. این نتایج با نتایج ظریف نشاط (3) که اهمیت رطوبت بر سرعت سبز شدن را بدست آورده بود، مطابقت دارد.

 

شکل 2- اثر نوع کشت، فاصله بین ردیف و نوع شیاربازکن بر میانگین سرعت سبز شدن

 

عملکرد و اجزاء عملکرد

همانطور که از مقایسه میانگین ترکیبات تیماری شکل 3 مشاهده می‏شود، هیرم کاری با توجه به مرطوب بودن خاک در اوایل دوره کاشت بر درصد و سرعت سبز شدن اولیه بذور تأثیر معنی‌داری داشته که در این تیمار تعداد سنبله در متر مربع نسبت به کشت خشکه کاری افزایش یافته است. این افزایش کلی را می‌توان به اثر متقابل نوع کشت که همان مرطوب بودن زمین در شروع کاشت و فاصله بین ردیف‏های 75 سانتی‌متر نسبت داد. روند تغییرات تعداد سنبله در متر مربع نشان می‌دهد که در فاصله بین ردیف‏های 75 سانتی‌متری تعداد سنبله نیز افزایش یافته است، این یافته‏ها و استدلال مورد بحث دوکسبوری (9)، وانگ فاهونگ (21) قرار گرفته است. بیشترین تعداد سنبله در متر مربع با میانگین 458 سنبله مربوط به تیمار کشت مرسوم می‌باشد همچنین در مقایسه تیمارها بیشترین تعداد سنبله مربوط به هیرم کاری در فاصله بین ردیف‏های 75 سانتی‌متر و استفاده از خطی کار با شیاربازکن‏های فنردار می‌باشد که بدلیل رطوبت بهینه خاک در ابتدای کشت و افزایش فاصله بین ردیف‏های کشت از 60 سانتی‌متر به 75 سانتی‌متر و عملکرد مطلوب شیار بازکن فنردار در کشت هیرم در قرار دادن بذر در عمق یکسان و یکنواخت باعث افزایش درصد سبز شدن و سرعت آن در ابتدای کشت می‌باشد که بر افزایش تعداد سنبله در متر مربع تاثیر مثبتی دارد، در مقابل کمترین تعداد سنبله در متر مربع با میانگین 311 مربوط به تیمار کشت خشکه کاری در فاصله بین ردیف‏های 60 سانتی‌متر و استفاده از خطی کار با شیار بازکن‏های ثابت می‌باشد.

 

شکل 3- اثر نوع کشت، نوع شیار بازکن و فاصله ردیف‏ها بر میانگین تعداد سنبله در متر مربع

 

وزن هزار دانه

تاثیر نوع کشت، فاصله بین ردیف و نوع شیاربازکن بر میانگین وزن هزار دانه در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار می‏باشد. افزایش فاصله بین ردیف‏های کشت منجر به استفاده بیشتر و بهتر بذور از رطوبت خاک با جلوگیری از آب ماندگی روی بذور و تشکیل سله که منجر به استفاده ریشه از رطوبت خواهد شد. بیشترین وزن هزار دانه شکل (4) مربوط به کشت هیرم کاری با فاصله بین ردیف‏های 75 سانتی‌متر و استفاده از خطی کار با شیاربازکن‏های فنردار می‏باشد، این تیمار با میانگین 43 گرم دارای بیشترین وزن هزار دانه می‌باشد.

 

شکل 4- اثر نوع کشت، نوع شیاربازکن و فاصله بین ردیف بر میانگین وزن هزار دانه

بنابراین کاهش وزن هزار دانه در کشت مرسوم را می‌توان وجود تعداد سنبله بیشتر در متر مربع دانست این نتایج با نتایج دوکسبوری (9)، سایر و همکاران (18) مطابقت دارد.

 

تعداد دانه در سنبله و شاخص برداشت

نتایج تجزیه واریانس تعداد دانه در سنبله بر اساس جدول 1 حاکی از آن است که رطوبت اولیه در ابتدای کشت تاثیر معنی‌داری روی ضریب و سرعت سبز شدن دانه داشته است. کشت هیرم کاری و قرار گیری بذور در عمق مناسب و ارتباط آن با رطوبت باعث افزایش درصد جوانه‌زنی و سرعت سبز شدن گندم گردید که در ادامه باعث افزایش تعداد دانه در سنبله شده است شکل (5). نتایج سیخاندر و همکاران (20) با یافته‏های این تحقیق که افزایش تعداد دانه در سنبله را نشان می‌دهد مطابقت دارد. با افزایش فاصله بین ردیف‏ها تعداد دانه در سنبله افزایش یافته است که دلیل آن کاهش تراکم در ردیف‏های 75 سانتی‌متری می‌باشد زیرا فضای کافی برای استفاده از رطوبت مناسب در هنگام آبیاری و همچنین بستر مناسب جهت استفاده از سایر نهاده‏ها برای ریشه گیاه فراهم می‌باشد. چریس و همکاران (8)، گوبتا (12)، وانگ فاهونگ و همکاران (21)، افزایش پشته‏های کشت از 30 سانتی‌متر به 45 سانتی‌متر باعث افزایش تعداد دانه در سنبله خواهد شد (8، 12، 21).

 

شکل 5- اثر نوع کشت، نوع شیار بازکن و فاصله بین ردیف بر میانگین تعداد دانه در سنبله

نتایج تجزیه واریانس شاخص برداشت، شکل 6 نشان داد که اثر نوع کشت، فاصله بین ردیف و نوع شیاربازکن بر میانگین شاخص برداشت در سطح یک درصد معنی‏دار می‏باشد، دلیل افزایش عملکرد دانه در کشت هیرم کاری، رطوبت اولیه خاک در هنگام کاشت و افزایش درصد جوانه‌زنی و سرعت سبز شدن و همچنین افزایش تعداد دانه در سنبله از مهمترین شاخص‏های افزایش عملکرد به شمار می‌روند، در کشت هیرم کاری استفاده از شیار بازکن فنردار عمق کشت یکنواخت‏تر و بذور به طور مطلوبی در بستر خاک قرار گرفته‌اند، در نتیجه درصد سبز شدن و تعداد دانه در سنبله افزایش یافته است (6).

راندمان آبیاری

با توجه به استفاده از کنتور حجمی و اندازه گیری میزان آب خروجی مشخص گردید هیرم کاری با راندمان مصرف آب 476/1 کیلوگرم بر متر مربع 10 درصد افزایش داشت. کشت شاهد با راندمان آبیاری 184/2 کیلوگرم بر متر مکعب کمترین و کشت روی جوی و پشته‏های 75 سانتی‌متری با راندمان آبیاری 537/1 کیلوگرم بر متر مکعب بیشترین راندمان آبیاری را داشت که اختلاف 28% را نشان داد.

 

شکل 6- اثر نوع کشت، نوع شیاربازکن و فاصله بین ردیف بر میانگین شاخص برداشت

 

 

شکل 7- اثر شرایط کشت بر راندمان آبیاری

 

عملکرد دانه

شکل 8 مقایسه میانگین عملکرد دانه‏ای را در تیمارهای مختلف نشان می‏دهد، بیشترین مقدار عملکرد محصول با میانگین 5467 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار کشت هیرم کاری می‌باشد. فاصله بین ردیف‏های 75 سانتی‌متری نسبت به فاصله بین ردیف‏های 60 سانتی‌متری و کشت مرسوم عملکرد بیشتری داشت زیرا در این فاصله گندم از رطوبت جوی‏های طرفین بهتر استفاده کرده و سله کمتری تشکیل شد. در نتیجه فضای بیشتری برای ریشه گندم جهت استفاده از مواد غذایی خاک و هوا جهت ادامه رشد فراهم گردیده است. شیاربازکن مورد استفاده در این تیمار فنردار می‌باشد که طبق نتایج افضلی نیا و همکاران (5)، باعث یکنواختی کاشت و نرمتر کردن خاک بستر بذر می‌گردد (5). افزایش عملکرد این تیمار نسبت به کشت مرسوم، قرار گیری کود در زیر عمق بذر توسط شیاربازکن‏های خطی کار کشت روی پشته است که کود را مستقیم و بدون کمترین هدر رفتن در دسترس ریشه گندم برای ادامه رشد قرار داده است. جان هرد هگ (13) قرار گیری کود در زیر عمق بذر، عملکرد گندم را تا 15 درصد افزایش می‌دهد و باعث ایجاد گیاهچه‏های مقاوم و قویتری در مراحل اولیه رشد خواهد شد. بدین ترتیب کمترین مقدار عملکرد مربوط به تیمار کشت مرسوم (شاهد) با میانگین 4133 کیلوگرم در هکتار بود که روش آبیاری آن غرقابی می‌باشد. نتایج با یافته‏های رن (15) و رهم (17) نیز مطابقت دارد.

 

شکل 8- اثر نوع کشت فاصله بین ردیف و نوع شیاربازکن بر میانگین عملکرد دانه‌ای تیمارها

 

نتیجه گیری

کاشت روی پشته و فاصله بین ردیف‏ها بر روی درصد و سرعت سبز شدن بذور گندم در ابتدای کشت بسیار با اهمیت می‌باشد. همانطور که نتایج نشان می‌دهد تاثیر روش کاشت روی پشته روی تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه، عملکرد دانه‌ای و شاخص برداشت معنی‏دار بوده است، بطوریکه کشت روی پشته در فاصله بین ردیف‏های 75 سانتی‌متری با میانگین عملکرد دانه‌ای 5467 کیلوگرم در هکتار نسبت به کشت مرسوم با میانگین عملکرد 4133 کیلوگرم در هکتار 33 درصد افزایش داشته است، کاهش سله روی بذور به جهت آبیاری نشتی و فضای کافی بین خطوط کشت در اثر آرایش منظم کاشت با خطی کار می‌تواند دلایل افزایش عملکرد باشد. همچنین تغییر فاصله بین ردیف‏ها از 60 سانتی‌متر به 75 سانتی‌متر عملکرد دانه‌ای را به میزان 5 درصد افزایش داده است. شیاربازکن‏های فنردار در هنگام کشت با حالت ارتجاعی خود باعث یکنواختی کاشت شده که سرعت سبز شدن و درصد سبز شدن بذور را در ابتدای کاشت افزایش داده است. بنابر این با تغییر نوع شیار بازکن‏ها از حالت ثابت به فنردار 9 درصد عملکرد دانه‌ای افزایش یافته است. نتایج تجزیه عملکرد نشان داد که بیشترین عملکرد در هیرم کاری و فاصله 75 سانتی‌متر و خطی کار با شیار بازکن‏های فنردار بوده است. کشت شاهد با راندمان آبیاری 184/2 کیلوگرم بر متر مکعب کمترین و کشت روی جوی و پشته‏های 75 سانتی‌متری با راندمان آبیاری 648/1 کیلوگرم بر متر مکعب بیشترین راندمان آبیاری را داشت که اختلاف 38% را نشان داد.

---

1-Wang fahong

2- Freeman

[3]- Chris

[4]- Duxbury

[5]- Rafon

[6]- Jones, K. and J. Jacobson

[7] -Clodinafop propargil

[8]- Topik

[9]- Tribenuron methyl

مراجع

 

1-  آسودار، م. سیادت، ع. و خادم الحسینی، ن. 1373. بررسی کار برد ماشین‏های کاشت گندم با فواصل مختلف تحت تاثیر مقادیر مختلف بذر بر روی عملکرد گندم چناب. طرح تحقیقاتی شماره 197. دانشگاه شهید چمران اهواز. 84 ص.

2-    آسودار، م. راهدار، م. 1384. تاثیر استفاده از فاروئرها در کاشت و عملکرد گندم. طرح تحقیقاتی شماره 149. 88 ص.

3-  ظریف نشاط، س. 1383. تاثیر روش‏های مختلف کشت در شرایط هیرم کاری و خشکه کاری بر عملکرد زیره سبز مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی:. 13-5.

4-    نادری، ا. 1384. اصول زراعت گندم آبی در خوزستان. وزارت جهاد کشاورزی. مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد. 17 ص.

5-      Afzalinia, S. 2003. Performance evaluation of the most common grain drills in IRAN written for presentation at the CSAE/SCGR 2003 meeting montréal, québec July 6 - 9, 2003 paper no. 03-221.

6-      Asoodar, M. A., Bakhshandeh, A.M., Afrasiabi, H. and Shafeinia, A. 2006. Effects of press wheel weight and soil moisture at sowing on grain yield. Journal of Agronomy. 5(20): 278-283.

7-      Asoodar, M. A. and Desbiolles, J. 2003. No-till sowing performance under dry land farming conditions, In the 7th International conference on development of dry lands - ICDD, 14-17 September, Tehran, Iran.

8-      Chris, B. 2002. Raised bed controlled traffic cropping environmental, economic & social outcomes. Natural Resources and Environment Agronomy. 2 (20) pp: 279-284.

9-      Duxbury, J. 2005. Permanent raised bed for the rice – wheat cropping system. Environmental Sciences. Qual. 31,917-925.

10-  Fainaly, M. J., Tisdall, J. M. and Mckenzie, B. M., 1994. Effect of tillage below the seed on emergence of wheat seedling in a hardesting soil. and Tillage Res.,28 (3-4):. 213-225.

11-  Freeman, K. W., Desta, K., Raun, W. R., 2002. Winter wheat grain yield and grain nitrogen as influenced by bed and conventional planting system. Department of plant and soil science, Oklahoma University, still water, OK74078.

12-  Gupta, R. 2002. The Raised-Bed System of cultivation for irrigated production conditions. Journal of agricultural forestry. 23:393-399

13-  Heege, H.J. 1993. Seeding methods performance for cereals, rape and beans. Transactions of the ASAE, 36 (3): 653-661.

14-  Jones, K. J. 2003. Fertilizer placement and timing. Montana State extension service: Bozeman, MT. EB 44:9-11.

15-  Ran, D. C., Wang, F. H., Wang, X. Q., 2001. Effect and mechanism of yield increase in bed- planting system in winter wheat. Till Cult (in chinese)

16-  Rafon. L. Mahler, T. A. Tindall, and S. M. Bell. 2002. Fertilizing gardens northern Idaho fertilizer guide current Information Series No. 922.

17-  Rehm, G.W., and J. Lamb. 2004. Impact of banded potassium on crop yield and soil potassium in ridge till planting. SSSAJ. 68:629-636

18-  Sayre, K.D., Moreno Ramos, O.H. 2004. Applications of raised-bed planting systems to wheat. Wheat program Special Report no. 48. Mexico, DF: CIMMYT. 38 pp.

19-  Searcy W.S. and L.O. Roth. 1992. Precision metering of fluid drilled seeds. Oklahama Agric. EXP. Sta. Res. Bull. NO. 4067.

20-  Sikhander, K., I. Hussain, M. Sohail, N. S. Kissana and S. G. Abbas. 2003. Effect of different planting methods on yield and yield components of wheat. Asian Journal of Plant Sciences. 2 (10): 811- 813.

21-  Wang, F. H., wang, X. Q., and Sayre, K. D., 2004. Comparison of conventional, flood irrigated, flat planting with furrow irrigated, raised bed planting for winter wheat in China. Field Crops Research. 87 pp: 35-42.