بررسیLC5096 ساعته و ضایعات هیستوپاتولوژیکی نیترات روی بافت آبشش،کبد و کلیه تاسماهی ایرانی

مجله پلاسما و نشانگرهای زیستی

مقاله 3، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 22، مهر 1392   

نویسندگان

آرش جمشیدی¹؛ حسین خارا²؛ ذبیح الله پژند³

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، دانشکده منابع طبیعی، دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه شیلات، لاهیجان. ایران.

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، دانشکده منابع طبیعی، استادیار گروه شیلات، لاهیجان. ایران.

³انستیتو بین المللی ماهیان خاویاری،بخش فیزیولوژی،سنگر، رشت. ایران.

چکیده

زمینه وهدف:گسترش آلودگی­ها ازجمله نیترات درآب ها مسمویت حاد یا نیمه حاد را درماهیان خصوصاً  بچه ماهیان ایجاد می­کند و درکوتاه مدت و بلندمدت بسته به غلظت آن باعث ایجاد اختلال در فعالیت­های فیزیولوژیکی و مرگ ومیر ناشناخته می شود. اغلب آبزیان پرورشی تحت تأثیر این آلودگی­ها، سیستم ایمنی­شان به خطر می افتد. هدف ازاین تحقیق تعیین سطح مجاز نیترات درآب و تاثیرات حاد آن بربافت آبشش،کبد و کلیه گونه ماهی خاویاری(تاسماهی ایرانی)است. روش­کار:به این منظور بعداز آزمایشات تعیین غلظت مقدماتی نیترات، تیمارهای 750 ،773 ،798 ،823 و850 میلی گرم درلیتر نیترات، میزان LC10LC50و LC90در طول مدت 24، 48، 72 و 96 ساعت بر اساس دستورالعمل OECD-2002و به روش ساکن، روی بچه تاسماهی ایرانی با میانگین وزن 2گرم در مقایسه با تیمار شاهد، اندازه گیری شدند. به منظور ارزیابی اثرات هیستوپاتولوژیکی نیترات در پایان روز چهارم(96ساعت) بافت های آبشش، کبد و کلیه نمونه برداری در محلول بوئن تثبیت گردید. نمونه های تثبیت شده پس مراحل قالب گیری، برش و رنگ آمیزی با هماتوکسیلین- ائوزین با میکروسکوپ نوری مجهز به مانیتور و دوربین عکاسی و فیلمبرداری مورد مطالعه میکروسکوپی قرار گرفت.یافته­ها:میزانLC10نیترات در24، 48، 72 و 96 ساعت برای بچه تاسماهی ایرانی به ترتیب6097/775، 29 /716، 9556 /677 و 7878/ 669 میلی­گرم در لیتر، میزانLC50 نیترات7434/909، 9397/825، 645/793 و 5538/764 میلی­گرم درلیتر،میزانLC90 نیترات 074/1067، 4265 /952، 076/929 و728/872 میلی­گرم در لیتر تعیین شد. نتایج نشان دادکه درآبشش پدیده­هایی نظیرپرخونی، تورم لاملای اولیه، هیپرپلازی، چسبندگی لاملای ثانویه، خون­ریزی و نکروز سلولی پس از طی 96ساعت مشاهده شد. شدت موارد آسیبی از تیمار1 به سمت تیمار5 افزایش یافت. در کبد پس از در معرض بودن عوارضی از قبیل پرخونی، نکروز سلولی، رکورد صفراوی و آتروفی سلولی مشاهده شد، ولی شدت آن­ها در هر تیمار متنوع بود. در کلیه نیز عوارضی چون پرخونی و خونریزی، ملانوماکروفاژ، افزایش فضای ادراری و هیپرتروفی در تیمارها مشاهده گردید و بیشترین عارضه در تیمارهای 4 و 5 دیده شد. نتیجه گیری:بنابر تحقیق حاضر تاسماهی ایرانی گونه حساس به نیترات بوده و در پرورش باید به غلظت نیترات توجه شود که بالاتر از حد مجاز نرسد.

کلیدواژه‌ها

تاسماهی ایرانی؛ نیترات؛ سمیت حاد؛ هیستوپاتولوژیبافت های آبشش؛ کبد؛ کلیه