«از فنا در خود تا بقا در حق»

عرفان اسلامی

مقاله 3، دوره 8، شماره 32، دی 1391   

نویسندگان

صغری باباپور¹؛ مهدی دهباشی²

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات اصفهان، دانشجوی دکتری گروه فلسفه و کلام اسلامی، اصفهان، ایران

²استاد دانشگاه اصفهان

چکیده

برای رسیدن به حقیقت حقه هستی و جاودانگی، انسان باید فانی شود تا بقا یابد. انسان باید خویشتن خویش را نابود کرده تا بتواند به خویشتن حقیقی دست یابد که آن جز ذات باقی حق نیست.  در این مرحله انسان اثری از خود نمی بیند، به هر چه می نگرد اوست. منیّتی نیست تا اظهار وجود نماید. فنا اقسام مختلفی دارد ولی مهمترین مراتب فنا از میان این اقسام، سه نوع افعالی، صفاتی و ذاتی است؛ البته در تمامی مراتب فنا گونه ای بقا هست. انسان فانی به چنان معرفتی می‌رسد که هیچ حجابی برایش باقی نمی‌ماند و تمام حقایق را آن گونه که هست درمی‌یابد. و در نهایت به این معرفت می رسد که هیچ موجودی از خود استقلالی ندارد و همه فانی در ذات حق هستند.

کلیدواژه‌ها

سالک؛ فنا؛ فناءالفنا؛ بقا؛ توحید