بت عیّار در فصّ ابراهیمی از نقدالنّصوص جامی

عرفان اسلامی

مقاله 6، دوره 9، شماره 36، دی 1392   

نویسنده

حمید جعفری قریه علی

استادیار دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان

چکیده

مولانا عبدالرّحمان جامی که در تصوّف نظری از شارحان و مروّجان مسلک محی‌الدّین بن عربی است، در اثر ارزشمند خود «نقدالنّصوص» خلاصه‌ای از افکار و عقاید ابن عربی را آورده است و این کتاب در واقع مختصری از «فصوص‌الحکم» شمرده می‌شود. ابن عربی حقیقت وجود را به وحدت مطلقه‌ای تفسیر می‌کند که شؤون و مظاهر مختلفی دارد و اطوار و تعیّنات گوناگون، صورت‌ها و مظاهر ربوبیه او می‌باشند. بر اساس این تفسیر، انبیا مجلای اسماء الهیه‌اند و از منبع فیض که ذات حق است، صاحب ولایت شده‌اند و هر چه قابلیت آن‌ها بیشتر بوده، ظهور تجلیات اسمائی هم در آن­ها کامل‌تر بوده است.
جامی در فصّ ابراهیمی رمزهایی از وجود انسان کامل را بیان می‌کند و با ذوق عارفانه خود سریان واحد را در کثرت‌ها نشان می‌دهد و نتیجه می‌گیرد که حق و خلق چهره‌ یک حقیقت مطلق‌اند.

کلیدواژه‌ها

اسما و صفات؛ انسان کامل؛ قرب فرایض؛ وحدت وجود