دعا از دیدگاه ابن­ عربی و مولانا

عرفان اسلامی

مقاله 8، دوره 13، شماره 50، دی 1395   

نویسندگان

مریم محمودی¹؛ مهدیه ولی محمد آبادی²

¹دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان

²دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان.

چکیده

دعا از بدیهی‌ترین مسائل در حوزه‌ دین‌پژوهی است که در عرفان اسلامی ‌بر ضرورت آن به کرات تأکید شده است. ظهور عرفان در عرصه‌ بندگی،‌ نقطه‌ عطفی در رابطه‌ انسان با خدا گشود و معبودی خواستنی را به تصویر کشید که لحظه‌ای غفلت از یاد اوخسران ابدی برای رهروان به دنبال دارد. انعکاس احوال و اطوار عاشقانه در آیینه‌ دعا و زمزمه­های ناب عرفانی بس شنیدی وحکایتی نغز و نامکرر است. در آثار عرفای اسلام دعا و نیایش به عنوان پل ارتباطی ناسوت وملکوت از اعتباری ویژه برخوردار است. بخش قابل توجهی از آثار عرفانی بر جای مانده، درخصوص دعاست. لذا در این پژوهش نگارندگان بر آن شدند به بررسی افکار و عقاید ابن عربی بپردازند. او بنیانگذار عرفان نظری است و با درایت و ذکاوت و عرفانی برگرفته از معارف ناب اسلامی ‌استدلال‌های دل­انگیزی در باب دعا و اجابت آن آورده است. همچنین با بررسی آرا و افکار مولانا می ­توان اذعان داشت که وی نیز مسأله‌ دعا واجابت را با کلام نافذ و تأثیرگذار خود در ضمن حکایاتی جالب بیان نموده است. نکته‌ی در خور توجه این است که رد پای اغلب افکار و عقاید ابن عربی در اندیشه­ های مولانا به وضوح قابل مشاهده است.

کلیدواژه‌ها

عرفان اسلامی؛ دعا؛ ابن عربی؛ مولانا؛ اجابت