جایگاه وحدت وجود در عرفان جامی

عرفان اسلامی

مقاله 5، دوره 14، شماره 53، آذر 1396   

نویسندگان

علی اکبر افراسیاب پور؛ زهرا کاشانیها

عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت دبیر شهیدرجائی، تهران، ایران

چکیده

جامی در عرفان اسلامی به نظریة وحدت وجود اعتقاد دارد و از ارادتمندان اهل بیت(ع) در میان طریقت نقشبندیه است که در این نظریه از ابن‌عربی پیروی می‌نماید. بر اساس این نظریه حقیقتِ وجود، یکی است و اصالت با وحدت می‌باشد. کثرت‌های ظاهری جهان، اموری اعتباری و جلوه‌های مختلف آن حقیقت واحد هستند. به بیانی دیگر این کثرت‌ها از جنس خواب و خیال و یا سایه و تصویرهای داخل آینه‌اند. هستی کتاب حقّ‌تعالی است و موجودات اسماءالله و کلمات الهی هستند. در این مقاله با روش تاریخی یا سندی و بررسی منابع دست اول به موضوع پرداخته می‌شود و جنبة نوآوری آن معرفی دیدگاه خاص جامی در نظریة وحدت وجود است‌که پرداخت جدیدی‌را با دسته‌بندی خاص خود از موضوع ارائه می‌دهد و در بیان تمثیل‌ها در مضمون و در قالب بیانی، از خود ابتکار نشان می‌دهد

کلیدواژه‌ها

توحید؛ وحدت شخصی وجود؛ تمثیل؛ تجلّی؛ ابن‌عربی؛ عرفان نظری