تغییرمبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن

فصلنامه تخصصی علوم سیاسی

مقاله 2، دوره 14، شماره 44، مهر 1397، صفحه 37-61   

نویسندگان

علی نیکوکار¹؛ مهناز گودرزی^{* 2}

¹دانشجوی دکترای روابط بین الملل ، واحد اصفهان ; خوراسگان ، دانشگاه آزاد اسلامی،اصفهان،ایران

²عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، گروه روابط بین الملل، اصفهان، ایران

چکیده

با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه جهت‌گیری سیاست‌خارجی ترکیه دستخوش تغییرات جدی گردید و رویکرد این کشور در خاورمیانه از همکاری به سمت تعارض گرایش پیدا کرد. تغییرات بوجود آمده در بافت سیاسی و اجتماعی ترکیه و تاکید این کشور بر لایه های هویتی، تنش‌های ایدئولوژیکی جدیدی را بوجود آورد که بررسی تغییر مبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن را ضروری می‌نماید.بنابراین پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال بود که تغییر مبانی هویتی ترکیه چه تاثیرات منطقه ای در خاورمیانه داشته است؟یافته ای پژوهش نشان داد که که بهره گیری حزب عدالت و توسعه از مبانی هویتی در خاورمیانه این کشور را تا حدودی درگیر بازی‌های ایدئولوژیکی می-کند که وجه اشتراک چندانی با آنها ندارد و از طرفی هم با قرائتی که از اسلام‌گرایی دارد وارد حوزه رقابتی ایران و عربستانی می‌شود که هر کدام نماینده بخشی از هویت آن (شیعی و سنی) هستند و از طرفی هم در قبال آن، منافع متضاد و مشترکی دارند، لذا حضور ترکیه در خاورمیانه منجر به پیچیده‌تر شدن معادلات منطقه‌ای و تضاد رویکردها شده و رقابتهای ایدئولوژیکی را تشدید می‌کند. این مقاله بر اساس تئوری ساز‌ه‌انگاری مورد واکاوی قرارگرفته که روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جمع آوری مطالب نیز بصورت کتابخانه‌ای می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

سیاست‌خارجی‌ترکیه؛ مبانی‌هویتی؛ ارزشهای‌غربی؛ ناسیونالیسم‌ترکی؛ امنیت‌منطقه‌ای

مراجع