تأثیر تسهیم دانش بر عملکرد سازمانی، با میانجی گری سرمایۀ فکری در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان

مجله توانمندسازی سرمایه انسانی

مقاله 4، دوره 1، شماره 1، شهریور 1397، صفحه 37-47   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سیدعلیرضا پورعباس کیائی^{* 1}؛ محمد دوستار²؛ مهرداد گودرزوند چگینی³

¹دانشجوی دکترای مدیریت دولتی، گرایش منابع انسانی. گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت

²دانشیار، عضو هیأت علمی، گروه مدیریت، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

³استاد، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گروه مدیریت دولتی، رشت، ایران

چکیده

عملکرد سازمانی، نشان دهندۀ میزان اهداف از پیش تعریف شده است که تاکنون توسط سازمان محقق گردیده است و از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. در این بین، تسهیم دانش به عنوان یک ابزار مهم در تحقق عملکرد سازمانی، می‌تواند بر روی سرمایه فکری نیز موثر باشد. هدف از اجرای تحقیق حاضر، پاسخ به این پرسش کلیدی است که آیا بین تسهیم دانش و عملکرد سازمانی، با توجه به نقش میانجی سرمایۀ فکری، رابطه ای وجود دارد؟ این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع توصیفی، از شاخه همبستگی است؛ از نظر جمع آوری داده ها، تحقیق میدانی محسوب می‌شود. جامعه آماری در این پژوهش، شامل 28 واحد اداری و درمانی، اقماری و کارگزاری سازمان تأمین اجتماعی استان گیلان است که 265 نفر ازکارکنان آنها بر اساس روش نمونه‌گیری غیر احتمالی در دسترس انتخاب شده اند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها که با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری، حاکی از این است که تمامی فرضیات تحقیق حاضر مورد تایید قرار گرفته است. بنابراین، تاثیر مستقیم تسهیم دانش ضمنی و صریح بر عملکرد، تاثیر مستقیم سرمایه فکری بر عملکرد؛ و تاثیر تسهیم دانش ضمنی و صریح از طریق سرمایه فکری بر عملکرد مورد تایید قرار گرفت. بر اساس این یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که با افزایش سطح تسهیم دانش و سرمایه فکری، می‌توان عملکرد سازمان تأمین اجتماعی استان گیلان را افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

تسهیم دانش؛ سرمایه فکری؛ عملکرد سازمانی

مراجع

برازنده، امین، آتش پور، سیدحمید، و گل پرور، محسن. (1391). رابطه جو آموزشی با ابعاد عملکرد سازمانی ادراک شده در یک کارخانه تولیدی خصوصی. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 13(3(49))، 64-57.

حسین پور، داوود، و آذر، مهدی. (1390). بررسی رابطه سرمایه فکری و اجتماعی با عملکرد سازمانی از نظر مدیران و کارکنان. مدیریت توسعه و تحول، 3(7)، 29-19.

دهقان مروستی، ساناز، و رسولی، رویا. (1394). نقش سلامت‌ذهنی معلمان بر کیفیّت زندگی کاری و عملکرد سازمانی. اندیشه‌های نوین تربیتی، 11(1)، 37-39.

ذاکری، محمد، و اسدی، اسماعیل. (1393). مربی گری سازمانی، آموزه‌های رفتاری مثبت گرا برای رهبران و مدیران. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.

رحیمی، لیلا، و نادی، محمدعلی. (1393). رابطه دلبستگی شغلی، رضایت شغلی، تعهد سازمانی و ادراک از رفتار شهروندی سازمانی با رفتار تسهیم دانش دربین مدیران و معاونان دبیرستان‌های دخترانه شهر اصفهان فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 8(3)، 77-63.

شائمی، علی، خزایی پول، جواد، شعبانی نفت چالی، جواد، بالویی جام خانه، هادی، و صالح زاده، رضا. (1391). تاثیر تسهیم دانش بر نوآوری و عملکرد شرکت‌های کوچک و متوسط با رویکرد کارت امتیازی متوازن. مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 22(69)، 93-59.

شجاعی، عبدالناصر، بیگی، تورج، و نظری پور، محمد. (1389). شناسایی تعاملات بین اجزای سرمایه فکری با استفاده از تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری در صنعت بانکداری ایران. فراسوی مدیریت، 4(14)، 48-19.

شفیعی، مرتضی، و تارمست، پگاه. (1393). تاثیر فرایندهای مدیریت زنجیره تامین بر مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی (مطالعه موردی شرکت ساپکو). مطالعات کمی در مدیریت، 5(2)، 128-108.

شهائی، بهنام، و خائف‌الهی، احمد‌علی. (1389). بررسی تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد شعب بانک سپه در تهران. مدیریت دولتی(دانشگاه تهران)(5)، 73-90.

طباطبایی منزائی، سیدولی، مدیری، محمود، و عسکری، سمیه. (1393). شناسائی و رتبه بندی عوامل تاثیرگذار تعهد سازمانی بر تسهیم دانش با رویکرد MCDM (مطالعه موردی: سازمان بیمه مرکزی ج. ا. ا). مطالعات کمی در مدیریت، 5(2)، 32-15.

غفاری، محمد، رضایی دولت آبادی، حسین، و دهقانی اناری، فرشید. (1393). تحلیل عوامل موثر بر وفاداری گردشگران به مقاصد گردشگری (مورد مطالعه، گردشگران خارجی سفر کرده به شهر اصفهان). مجله مدیریت فرهنگ سازمانی، 12(33)، 568-551.

قاسمی، احمد‌رضا. (1393). بررسی نقش میانجی رفتارهای شهروندی سازمانی بر عدالت سازمانی و عملکرد شغلی (بررسی یکی از فروشگا‌ه‌های زنجیره‌ای شهر تهران). مدیریت فرهنگ سازمانی، 17(1)، 63-82.

کردنائیج، اسداله، فانی، علی اصغر، و مسعودی، زهرا. (1393). فرهنگ سازمانی حلقه مفقوده شفافیت سازمانی و عملکرد سازمان. مدیریت فرهنگ سازمانی، 12(32)، 189-173.

کریمیان، ‌محمد‌وزین، صفری، ‌سعید، و خسروی، ‌علی. (1394). سنجش عملکرد سازمان براساس شاخص‌های مدیریت منابع انسانی با استفاده از تکنیک‌های MADM فازی (مطالعۀ موردی: سازمان‌های وابسته به شهرداری اصفهان). مدیریت دولتی(دانشگاه تهران)، 22(7)، 153-184.

میری پور فرد، بهروز، و محبی، پروین. (1390). ررسی نقش تسهیم دانش در کارآفرینی سازمانی. ارائه شده در اولین کنفرانس دانشجویی کارآفرینی کشور، تهران.

نمامیان، فرشید، قلی زاده، حسن، و باقری، فاطمه. (1390). سرمایه فکری و روش‌های اندازه‌گیری آن. ارائه شده در دومین کنفرانس مدیریت اجرایی.

یحیی زاده فر، محمود، آقاجانی، حسنعلی، و یحیی تبار، فاطمه. (1393). بررسی رابطه بین سرمایه فکری و عملکرد مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات مالی، 16(1)، 181-199

Allameh, Sayyed Mohsen, Khazaei Pool, Javad, Jaberi, Akbar, & Mazloomi Soveini, Farzaneh. (2014). Developing a model for examining the effect of tacit and explicit knowledge sharing on organizational performance based on EFQM approach. Journal of Science and Technology Policy Management, 5(3), null.

Anvari, Roya, Mansor, Nur Naha Abu, Rahman, Siti Aisyah Bt Panatik Abdul, Rahman, Rabeatul Husna Binti Abdull, & Chermahini, Siavash Hosseinpour. (2014). Mediating effects of affective organizational commitment and psychological contract in the relationship between strategic compensation practices and knowledge sharing. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 129, 111-118.

Aramburu, Nekane, & Sáenz, Josune. (2010). Structural capital, innovation capability, and size effect: an empirical study. Journal of Management & Organization, 17(3).

Birasnav, M. , Rangnekar, S. , & Dalpati, A. (2011). Transformational leadership and human capital benefits: the role of knowledge management. Leadership & Organization Development Journal, 32(2), 106-126.

Cabrera, Elizabeth F. , & Cabrera, Angel. (2005). Fostering knowledge sharing through people management practices. The International Journal of Human Resource Management, 16(5), 720-735.

Calisir, Fethi, Gumussoy, Cigdem Altin, Bayraktaroğlu, A. Elvan, & Deniz, Ece. (2010). Intellectual capital in the quoted Turkish ITC sector. Journal of Intellectual Capital, 11(4), 538-554.

Cegarra-Navarro, Juan Gabriel, & Sánchez-Polo, Maria Teresa. (2008). Defining the knowledge that an organisation requires to create customer capital from a customer perspective. The Service Industries Journal, 28(8), 1125-1140.

Chen, Ming-Chin, Cheng, Shu-Ju, & Hwang, Yuhchang. (2005). An empirical investigation of the relationship between intellectual capital and firms' market value and financial performance. Journal of Intellectual Capital, 6(2), 159-176.

Hsu, Li-Chang, & Wang, Chao-Hung. (2012). Clarifying the Effect of Intellectual Capital on Performance: The Mediating Role of Dynamic Capability. British Journal of Management, 23(2), 179-205.

Khalique, Muhammad, Bontis, Nick, Abdul Nassir bin Shaari, Jamal, & Hassan Md. Isa, Abu. (2015). Intellectual capital in small and medium enterprises in Pakistan. Journal of Intellectual Capital, 16(1), 224-238.

Labra, Romilio, & Paloma Sánchez, M. (2013). National intellectual capital assessment models: a literature review. Journal of Intellectual Capital, 14(4), 582-607.

Liang, Huigang, Wang, Nianxin, & Wang, Zhining. (2014). Knowledge sharing, intellectual capital and firm performance. Management Decision, 52(2), 230-258.

Piri, Morteza, Jasemi, Milad, & Abdi, Majid. (2013). Intellectual capital and knowledge management in the Iranian space industries. Vine, 43(3), 341-356.

Pucar, Stevo. (2012). The influence of intellectual capital on export performance. Journal of Intellectual Capital, 13(2), 248-261.

Sciascia, Salvatore, D’Oria, Laura, Bruni, Massimiliano, & Larrañeta, Bárbara. (2014). Entrepreneurial Orientation in low- and medium-tech industries: The need for Absorptive Capacity to increase performance. European Management Journal, 32(5), 761–769.

Terry Kim, Taegoo, Lee, Gyehee, Paek, Soyon, & Lee, Seunggil. (2013). Social capital, knowledge sharing and organizational performance. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 25(5), 683-704.

Tse, Herman H. M. , & Chiu, Warren C. K. (2014). Transformational leadership and job performance: A social identity perspective. Journal of business research, 67(1), 2827-2835.

Tseng, Kuo-An, Lan, Yu-Wen, Lu, Hao-Chun, & Chen, Pin-Yu. (2013). Mediation of strategy on intellectual capital and performance. Management Decision, 51(7), 1488-1509.

Tseng, Shu-Mei, & Lee, Pei-Shan. (2014). The effect of knowledge management capability and dynamic capability on organizational performance. Journal of Enterprise Information Management, 27(2), 158-179.

Tuan, Luu Trong. (2013). Underneath organizational health and knowledge sharing. Journal of Organizational Change Management, 26(1), 139-168.

Wang, Wei-Kang, Lu, Wen-Min, Kweh, Qian Long, & Cheng, I. Ting. (2014). Does intellectual capital matter? Assessing the performance of CPA firms based on additive efficiency decomposition DEA. Knowledge-Based Systems, 65, 38-49.

Wang, Wen-Ying, & Chang, Chingfu. (2005). Intellectual capital and performance in causal models: Evidence from the information technology industry in Taiwan. Journal of Intellectual Capital, 6(2), 222-236.

Yang, Cheng-Liang, & Hwang, Mark. (2014). Personality traits and simultaneous reciprocal influences between job performance and job satisfaction. Chinese Management Studies, 8(1), 6-26.

Yang, Li-Ren, Huang, Chung-Fah, & Hsu, Ting-Jui. (2014). Knowledge leadership to improve project and organizational performance. International Journal of Project Management, 32(1), 40-53.

Zhang, Peihua, & Ng, Fung Fai. (2012). Attitude toward knowledge sharing in construction teams. Industrial Management & Data Systems, 112(9), 1326-1347.