تأثیر درمان بین‌فردی بر اضطراب اجتماعی و نظریة ‌ذهن دانشجویان دانشگاه پیام نور استان تهران

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 9، دوره 19، شماره 2 - شماره پیاپی 72، شهریور 1397، صفحه 88-96   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2018.543232

نویسندگان

سوسن علیزاده فرد^{* 1}؛ زهره رافضی²؛ معصومه تدریس تبریزی³

¹استادیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

²دانشگاه علامه طباطبائی

³کارشناس ارشد روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی درمان بین‏ فردی بر کاهش نشانه‏ های اضطراب اجتماعی و افزایش توانایی‏ های نظریه ذهن است. این پژوهش نیمه آزمایشی با 40 نفر از افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی داوطلب شرکت در برنامه درمانی انجام شد که بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. پرسشنامه هراس اجتماعی کانور (2000) و آزمون ذهن خوانی از طریق تصاویر چشم بارون کوهن و همکاران (2001) بعنوان پیش ‏آزمون برای همه افراد اجرا شد. سپس افراد گروه آزمایش 12 جلسه در برنامه درمان بین‏ فردی بر اساس روش لیپسیتز (1999) و هیمبرگ (2000) شرکت کردند. در این زمان افراد گروه گواه هیچ آموزشی نداشتند. مقادیر پیش آزمون و پس آزمون دو گروه با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان دهنده کاهش معنادار نشانه‏ های اضطراب اجتماعی و افزایش توانایی نظریه ذهن گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه است. این یافته‏ ها اهمیت و اثربخشی رفتار بین فردی را برای اختلال اضطراب اجتماعی را مورد تایید قرار میدهد.

کلیدواژه‌ها

اختلال اضطراب اجتماعی؛ نظریه ذهن؛ درمان بین فردی

مراجع

گال، م.؛ بورگ، و؛ و گال، ج. (1394). روش‌های تحقیق کمّی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی، ترجمة جمعی از مؤلفان زیر نظر دکتر احمدرضا نصراصفهانی، تهران: انتشارات سمت.

طاولی، آ.؛ اللهیاری، ع.؛ آزاد فلاح، پ.؛ فتحی آشتیانی، ع؛ و ملیانی، م.(1392) مقایسه اثربخشی درمان بین‌فردی و درمان شناختی- رفتاری بر نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی، مجله علوم رفتاری،7(3)، 199-206.

مؤمنی، ن. (1384). بررسی اثربخشی روش درمانی حساسیت‌زدایی از طریق حرکت چشم و بازپردازش آن در درمان اختلال فوبی اجتماعی.] پایان‌نامة کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی[، دانشگاه شاهد: دانشکده علوم انسانی.

نجاتی، و.؛ ذبیح‌زاده، ع.؛ نیک‌فرجام، م.؛ نادری، ز؛ و پورنقدعلی، ع. (1391). رابطة ذهن‌آگاهی و ذهن‌خوانی از روی تصویر چشم، مجلة تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، 14(1)، 42-37.

AmericanPsychiatric Association. (2013). Diagnostic andstatistical manual of mental disorders, (5th Ed). Washington, DC: London, England

Alden, L. E. (2001). Interpersonal perspectives on social phobia. InW. R. Crozier,&L. E. Alden (Eds.), International handbook ofsocial anxiety (pp. 381–404).Chichester, UK: Wiley.

Baron-Cohen, S. (1995). Mind blindness: An essay on autism and theory of mind. Cambridge, MA: Bradford/MIT Press

Baron-Cohen, S., Leslie, A. M., &Frith, U. (1995). Does the autistic child have a "theory of mind"? Cognition, 21, 37–46.

Baron-Cohen, S., Wheelwright, S., Hill, J. (2001). The reading the mind in the eyes test revised version: A study with normal adults, and adults with Asperger syndrome or high-functioning autism. J Child Psycholsychiatr, 42(6): 241-251.

Bluett, E. J. (2014). "Acceptance and commitment therapy for anxiety and OCD spectrum disorders: an empirical review". J Anxiety Disord. 28 (6): 612–24. 

Brune, M. (2005). "Theory of mind" in schizophrenia: A review of the literature. Schizophrenia Bulletin, 31, 21–42.

Clark, D. M., & Wells, A. (1995). A cognitive model of social phobia. In R. G. Heimberg, M. Liebowitz, D. Hope, &F.Schneier (Eds.), Social phobia: Diagnosis, assessment and treatment (pp. 69–93). New York: Guilford Press.

Clark, D. M. (2001). A cognitive perspective on social phobia. In: R. Crozier, & L. E. Alden (Eds.), International handbook of social anxiety: Concepts, research and interventions relating to the self and shyness (pp. 405–430). United Kingdom: John Wiley & Sons.

Connor, K., Jonathan, R., Davidson, L., Churchill, E., Sherwood, A. &Weisler, R. (2000). Psychometric properties of the Social Phobia Inventory (SPIN). Briti J Psychiatr, 176:379-86.

Couture, S. M., Penn, D. L., & Roberts, D. L. (2006). The functional significance of social cognition in schizophrenia: A review. Schizophrenia Bulletin, 32, 44–63.

Craske, M. G. & Stein, M. B. (2016). Anxiety. Lancet (London, England). 

 

Frith, U. (1989). A new look at language and communication in autism. British Journal of Disorders of Communication, 24,123–150.

Heimberg, R., Hope, D., Juster, H., Turk, C. (2001). Managing social anxiety: A cognitive-behavioral therapy approach (Client workbook). New York: Oxford University Press.

Hezel, D. M., & McNally, R. J. (2014). Theory of Mind Impairments in Social Anxiety Disorder. Behavior Therapy. 45, 530–540.

Hoffart, A., Borge, F-M., & Clark, D. M. (2009). Change Processes in Residential Cognitive and Interpersonal Psychotherapy for Social Phobia: A Process-Outcome Study. Behavior Therapy, 40, 10–22.

Klerman, G.L., Weissman, M.M., Rounsaville, B.J., & Chevron, E.S. (1986). Interpersonal psychotherapy of depression. New York: Basic Books.

Lipsitz, J. D. & Markowitz, J.C. (1996). Manual for interpersonal psychotherapy for social phobia (IPT-SP). Unpublished Manuscript, Anxiety Disorders Clinic, New York.

Lipsitz, J. D., Markowitz, J. C. & Cherry, S. (1997). Manual for interpersonal psychotherapy of social phobia. Unpublished manuscript, Columbia University College of Physicians and Surgeons.

Lipsitz, J. D., Markowitz, J. C., Cherry, S.&Fyer, A. J. (1999).Open trial of interpersonal psychotherapy for the treatment of social phobia. American Journal of Psychiatry, 156, 1814–1816.

Premack, D. G., & Woodruff, G. (1978). Does the chimpanzee have a theory of mind? Behavioral and Brain Sciences, 1,515–526.

Sabbagh, M. A. (2004). Understanding orbitofrontal contributions to theory-of-mind reasoning: implications for autism. Brain Cognition, 55, 209–219.

Samson, A. C., Lackner, H. K., Weiss, E. M., &Papousek, I. (2012). Perception of other people's mental states affects humor in social anxiety. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 43, 625–631.

Schneider, F. R., Heckelman, L. R., Garfinkel, R., Campeas, R., Fallon, B. A., Gitow, A., &Liebowitz, M. R. (1994). Functional impairment in social phobia. Journal of Clinical Psychiatry, 55, 322–331.

Stangier, U., Schramm, E., Heidenreich, T., Berger, M. & Clark, D. M. (2011) Cognitive Therapy vs. Interpersonal Psychotherapy in Social Anxiety Disorder. Arch Gen Psychiatry. 68(7):692-700.

Stangier, U., Von Consbrucha, K., Schrammb, S. &Heidenreich, T. (2010). Common factors of cognitive therapy and interpersonal psychotherapy in the treatment of social phobia. Anxiety, Stress, & Coping. 23(3):289-301.

Stangier, U., Schramm, E., Heidenreich, T., Berger, M. & Clark, D. M. (2011). Cognitive therapy vs. interpersonal psychotherapy in social anxiety disorder: a randomized controlled trial. Arch Gen Psychiatry, 68, 692-700.

Wang, Y. G., Wang, Y. Q. & Chen, S.L. (2008). Theory of mind disability in major depression with or without psychotic symptoms: A componential view. Psychiatry Res, 161(2): 153-161.

Washburn, D. (2012). Theory of mind decoding and reasoning abilities in depression, social phobia, and comorbid conditions. (Master's thesis). Retrieved from http://hdl.handle.net/