اثر درمانی عسل، عصاره‌های متانولی سیر، برگ گردو، آویشن و بومادران بر لیشمانیا‌ی جلدی در مدل موشی Balb/c

نشریه علمی میکروبیولوژی دامپزشکی

مقاله 6، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 36، شهریور 1397، صفحه 61-70   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (اصیل)

نویسندگان

فرزاد پارسا^{* 1}؛ حسین وثوقی²؛ مسعود گودرزی³؛ ایمان باجلان⁴

¹گروه علوم آزمایشگاهی پزشکی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد

²گروه انگل‌شناسی دامپزشکی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد

³گروه زیست‌شناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد

⁴باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، بروجرد

چکیده

لیشمانیازیس آلودگیانگلیتک یاخته‌ایاست که در اکثرنقاطجهان گزارشمی­شودودرنواحیمختلفدنیاشیوع دارد. این بیماری سومین بیماری مهم جهان است که از طریق ناقل بیولوژیکمنتقل می‌شود 12 تا 15 میلیوننفردر بسیاری از کشور‌هایجهانآلودهبهلیشمانیازیسهستند و سالانه دو میلیون مورد جدید لیشمانیازیس در سطح جهان بروز می­کند. ممکن است درمان با داروهای شیمیایی اثرات جانبی زیادی برای بیمار داشته باشد. در تحقیق حاضر فراورده‌های حاصل از سیر، برگ گردو، آویشن، بومادران و عسل برای درمان لشمانیازیس جلدی در مدل موشی بالب - سی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که عصاره­ سیر در غلظت‌های 25، 50 و 100 mg/ml از لحاظ آماری اثر درمانی موثری بر آماستیگوت­های لیشمانیا ندارد و نسبت به گروههای شاهد اختلاف آماری معنی‌داری را نشان نمی‌دهد (p≥0. 05). عصاره برگ گردو در غلظت‌های فوق اثرات درمانی موثری در مقایسه با گروههای شاهد از خود نشان داد (p≤0. 05). عصاره عسل در غلظت‌های مختلف داری اثر درمانی موثری در مقایسه با گرو ههای شاهد بود و نسبت به عصاره برگ گردو اثر کمتری را نشان می‌دهد. عصاره‌های بومادران و آویشن نیز دارای اثرات خوب درمانی نسبت به گرو ههای شاهد و برگ گردو و عسل بودند. عصاره آویشن با بالاترین غلضت اثر درمانی بسیار مطلوبی بر زخم‌های لشمانیایی در مدل موشی داشت. انتظار می‌رود نتایج این تحقیق در درمان بیماری سالک گام موثری را بردارد.

کلیدواژه‌ها

عصاره‌های گیاهی؛ لیشمانیای جلدی؛ موش Balb/c

مراجع

1- آسمار، م.، فرهمند بیگی، م.، عقیقی، ز.، قائمی، ن.، آیت الهی، ع. (1381). بررسی اثر آکالوئیدهای اختصاصی گیاه وینکا ماژور (گیاه پروانش) بر لیشمانیا ماژور در شرایط in vivo و in vitro. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی. دوره 1، شماره 2، صفحات 8–1.

2- بابایی خو، ل.، محبعلی، م.، نیاکان لاهیجی، م.، مهرابی توانا، ع. (1384). بررسی اثر درمانی گیاهان دارویی گزنه، درمنه، باریجه، مورد، ترخون، سیر و اوکالیپتوس بر روی لیشمانیازیس جلدی ناشی از لیشمانیا ماژور در موش­های سوری. مجله پژوهشی حکیم، سال 10، شماره 2، صفحات 27–21.

3- براتی، م.، شریفی، ا.، شریفی فر، ف. (1389). بررسی تأثیر ضد لیشمانیایی عصاره­های درمنه کوهی، آنقوره و قوز پنبه بر روی پروماستیگوت‌های لیشمانیا ماژور. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سال 8، شماره 3، صفحات 172–166.

4- ثقفی پور، ع.، اکبری، ا.، راثی، ی.، مصطفوی، ر. (1391). اپیدمولوژی لیشمانیوز جلدی در استان قم طی سال­های 1388-1382. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. سال 6، شماره 1، صفحات 88-83.

5- خوش زبان، ف.، غفاری فر، ف.، محمود زاده پور ناکی، ع.، غضنفری، ط.، ناصری، م.، خامس پور، ع.، نایینی، ع.، سادات مجابی، ف. (1390). مقایسه اثر درمانی عصاره آبی و فراورده­های سیر در درمان زخم ناشی از لیشمانیا ماژور در مدل موشی Balb/c و C57BL/6 و سوری. مجله علوم پزشکی مدرس، سال 14، شماره 3، صفحات 34–25.

6- رجبی، ج. (1394). قانون در طب. نشر طلوع غرب، چاپ اول، صفحات 143-95.

7- ظهیرنیا، ا.، مرادی، ع.، نوروزی، ن.، بطحایی، ج.، عرفانی، ح.، مرادی، ع. (1388). بررسی اپیدمیولوژی لیشمانیوز جلدی در استان همدان طی سال‌های 1381 تا 1386. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی همدان، سال 16، شماره 1، صفحات 47-43.

8- کاظمی، ا.، طالاری، ص.، هوشیار، ح. (1386). تأثیر عصاره الکلی زرشک بر زخم ناشی از لیشمانیا ماژور در موش Balb/c. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، سال 5، شماره 3، صفحات 42–35.

9- یکتاییان، ن. رفیعیان، م. خلیلی دهکردی، ب. حجازی، ح. شیرانی بید آبادی، ل. حسینی، ع. (1391). بررسی اثرات سینرژیستی مخلوط سه عصاره گیاه بومادران، افسنطین و برگ گردو بر انگل لیشمانیا ماژور (Mrho/ir/75/er) در شرایط آزمایشگاهی. مجله گیاهان دارویی، سال یازدهم، دوره 2، صفحات 197–204.

10.Ahmadi, K., Mahmoodzadeh, A., Cheraghali, A., Esfehani, A. (2002). Effect of Garlic extract on cutaneous leishmaniosis by increasing nitric oxide. The Journal of Sharekord University of Medical Sciences 4: 1–7.
11.Bajalan, I., Pirbalouti, A. G. (2015). Variation in chemical composition of essential oil of populations of Lavandula × intermedia collected from Western Iran. Industrial Crops and Products 69: 344–347.
12.Banuls, A., Mallorie, H., Franck, P. (2007). Leishmania and the Leishmaniases: A parasite genetic update and advances in taxonomy, epidemiology and pathogenicity in humans. Advances in parasitology 6: 4–7.
13.Barati M, Sharifi I, Sharifi-Far F. (2009). Effects of extracts Zataria zdlyshmanyayy, Peganum and the colorimetric assay in vitro. J Kerman Univ Med Sci 1: 32–41.
14.Bates, P. A. (2007). Transmission of Leishmania metacyclic promastigotes by phlebotomine sand flies. International Journal for Parasitology 37: 1097–1106.
15.Blassa, M., Candracci, M., Accorsi, A., Piacentini, M. P., Albertini, M. C., Piatti E. (2006). Raw millefiori honey is packed full of antioxidants. Food Chemistry 97: 217–222.
16.Bourgaud, F., Gravot, A., Milesi, S., Gontier, E. (2001). Production of plant secondary metabolites: a historical perspective. Plant Science 161: 839–851.
17.Ghazanfari, T., Hassan, Z. M., Ebtekar, M., Ahmadiani, A., Naderi, G., Azar, A. (2000). Garlic: Induces a shift in cytokine pattern in Leishmania major –infected Balb/c mice. Scandinavian Journal of Immunology 52: 491–494.
18.Hatimi, S., Boudouma, M., Bichichi, M., Chaib, N., Guessous Idrissi, N. (2001). In vitro Evaluation of antileishmanial activity of Artemisia herba-alba Asso. Therapeutique 94: 57–70.
19.Jacobs, O. J., G. P., Witzum, E., Greenblatt, C. L. (1984). Development of topical treatment for cutaneous leishmaniasis caused by Leishmania major in experimental animals. Antimicrob Ageents Chemothe 26: 51–754.
20.Krest, I., Glodeck, J., Keusgen, M. (2000). Cysteine sulphoxides and alliinase activity of some Allium species. Journal of Agricultural and Food Chemistry 48: 3753–3760.
21.Mandal, D. M., and Mandal, S. (2011). Honey: its medicinal property and antibacterial activity. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine 1: 154–160.
22.Mohammadi, M., Alaei, M., Bajalan, I. (2016). Phytochemical screening, total phenolic and flavonoid contents and antioxidant activity of Anabasis setifera and Salsola tomentosa extracted with different extraction methods and solvents. Oriental Pharmacy and Experimental Medicine 16: 31–35.
23.Mundo, M. A., Padilla-Zakour, O. I., Worobo, R. W. (2004). Growth inhibition of foodborne pathogens and food spoilage organisms by select raw honeys. International Journal of Food Microbiology 97: 1–8.
24.Sforcin, J. M., Kaneno, R., Funari, S. R. C. (2002). Absence of seasonal effect on the immunomodulatory action of Brazilian propolis on natural killer activity. Journal of Venomous Animals and Toxins 8: 19–29.
25.Tonks, A., Cooper, R. A., Price, A. J., Molan, P. C., Jones, K. P. (2001). Stimulation of TNF-alpha release in monocytes by honey. Cytokine 14: 240–242.
26.Yanli, l, Craker, L. E., and Potter, T., 1997. Effect of light level on essential oil production of sage (salvia officinalis) and thyme (Thymus vulgaris). Hort. Absts. 67: 793–797.
27.Zekiri, F., Molitor, C., Mauracher, S. G., Michael, C., Mayer, R. L., Gerner, C., Rompel, A. (2014). Purification and characterization of tyrosinase from walnut leaves (Juglans regia). Phytochemistry 101: 5–15.