استفاده از پیوند در کنترل بیماری پوسیدگی ریشه و زوال بوته خربزه بر اثر قارچ Monosporascus cannonballus

گیاهپزشکی کاربردی

مقاله 1، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 21، خرداد 1396، صفحه 1-15   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نسرین احمدی¹؛ ابوالفضل سرپله²؛ داریوش شهریاری^{* 3}

¹دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین، ورامین، ایران

²استادیار موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی ،تهران، ایران

³استادیار بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، ورامین، ایران

چکیده

پوسیدگی ریشه و زوال بوته بر اثر قارچ Monosporascus cannonballus، از بیماری­های مهم خربزه و طالبی به ویژه در مناطق گرم و خشک دنیا می­باشد. در این بررسی، ابتدا توان بیماری­زایی هشت جدایه  M. cannonballusبر روی ژنوتیپ خربزه با نام محلی زرد گرمسار انجام شد. سپس جدایه 583 به عنـوان بیماری­زا­ترین جـدایـه برای مایه‌­زنی بوته‌­های خربزه پیوند شده بر روی کدو مورد استفاده قرار گرفت. برای این منظور، پیوندک حاصل از خربزه زرد گرمسار روی پایه‌­های کدو ارقام T-1 و T-113 و نیز خربزه قصری مشهدی (به­عنوان رقم مقاوم)، در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. پس از کشت پایه و پیوندک در گلدان­های آلوده به جدایه 583، عمل پیوند­زنی انجام شد. بوته‌­های پیوندی به مدت 10 روز جهت حفظ رطوبت در پوشش پلاستیکی قرار گرفتند. ارزیابی مقاومت پایه‌­ها به بیماری از طریق اندازه­‌گیری وزن ریشه و اندام­های هوایی 45 روز پس از پیوند­زنی انجام گرفت. پیوند خربزه زرد گرمسار بر روی پایه­‌های مذکور موفقیت­آمیز بود. بین وزن ریشه تیمار‌­های مختلف اختلاف معنی‌­دار وجود داشت. پایه‌­های کدو و خربزه قصری بیش­ترین وزن را در حضور یا عدم بیمارگر نشان دادند. این بررسی نشان داد که با استفاده از پیوند­زدن ارقام حساس خربزه بر روی پایه‌­های مقاوم یا غیر­میزبان می­‌توان بیماری پوسیدگی ریشه و زوال بوته را کنترل نمود.

کلیدواژه‌ها

Monosporascus cannonballus؛ بیماری خاکزاد؛ پیوند؛ خربزه

مراجع