متوکلوپرامید: بازدارنده‌ای مؤثر و جدید برای جلوگیری از خوردگی فولاد نرم در محلول 5/0 مولار فسفریک اسید

پژوهش های کاربردی در شیمی

مقاله 7، دوره 12، شماره 1، خرداد 1397، صفحه 61-69   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مهدی شهیدی زندی^{* 1}؛ زهرا گلشنی²؛ محمدجواد بهرامی³؛ سیدمحمدعلی حسینی⁴

¹استادیار شیمی‌فیزیک، دانشکده علوم، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

²کارشناس ارشد شیمی‌فیزیک، گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

³استادیار شیمی‌فیزیک، گروه علوم، دانشگاه فرهنگیان کرمان، کرمان، ایران

⁴استاد شیمی‌فیزیک، گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

در این پژوهش رفتار بازدارندگی قرص متوکلوپرامید بر خوردگی فولاد نرم در محلول فسفریک اسید 0/5 مولار با استفاده از روش‌های قطبش پتانسیودینامیک، طیف‌سنجی رهبندی الکتروشیمیایی (EIS) و میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM) به‌طور کامل بررسی شد. نتایج نشان داد که افزایش بازدارنده تا غلظت ppm 300 باعث افزایش بازدارندگی و افزایش دما باعث کاهش بازده بازدارندگی می‌شود. اندازه‌گیری‌های قطبش پتانسیودینامیک نشان داد که بازدارنده موردنظر در محلول فسفریک اسید به‌عنوان بازدارنده آندی عمل می‌کند. نتایج رهبندی الکتروشیمیایی مشخص کرد که با افزودن بازدارنده تا غلظت ppm 300، مقاومت انتقال بار افزایش و ظرفیت لایه دوگانه (Cdl) کاهش می‌یابد. نتایج به‌دست آمده از روش‌های قطبش پتانسیودینامیک و طیف‌سنجی رهبندی الکتروشیمیایی با یکدیگر همخوانی دارند. مطالعه هم‌دماهای جذب نشان دادند که جذب بازدارنده در محلول، بر روی سطح آلیاژ، از هم‌دمای جذب لانگمویر پیروی می‌کند. فرایند جذب، فرایندی خودبه‌خودی و گرماده بوده و با کاهش آنتروپی همراه است. تصویرهای SEM تشکیل لایه‌های حفاظتی روی سطح آلیاژ پس از غوطه‌وری در محلول مذکور حاوی بازدارنده را نشان می‌دهد و این بررسی‌ها تصدیقی بر عملکرد جذبی بازدارنده است.

کلیدواژه‌ها

بازدارنده خوردگی سبز؛ قطبش پتانسیودینامیک؛ طیف‌سنجی رهبندی الکتروشیمیایی؛ فولاد نرم؛ متوکلوپرامید

مراجع

1. Nguyen, T.N.; Hubbard, J.B.; Mcfadden, G.B.; Journal of coatings technology 63(794), 43-52, 1991.

2. El-Maksoud, S.A.; International Journal of Electrochemical Science 3(5), 528-55, 2008.

3. علی‌زاده طوسی، محمد تقی؛ "خوردگی فلزات و جلوگیری از آن"، چاپ دوم، انتشارات مهتاب، تهران، صفحه 9، 1360.

4. پاشایی فرد مقدم، فاطمه؛ "خوردگی فلزات و آلیاژها"، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، 1354 صفحه 35، 1354.

5. Rani, B.E.; Basu, B.B.; International Journal of Corrosion 2012, 1-15, 2011.

6. Znini, M.; Cristofari, G.; Majidi, L.; Ansari, A.; Bouyanzer, A.; Paolini, J.; Costa, J.; Int. J. Electrochem. Sci. 7, 3959-81, 2012.

7. Loto, C.A.; Loto, R.T.; Joseph, O.O.; Afr, S.; J. Chem. 70, 38–43, 2017.

8. Elkadi, L.; Mernari. B.; Traisnel, M.; Bentiss, F.; Lagrenee, M.; Corrosion Science 42(4), 703-19, 2000.

9. Sherif, E.M.; Park, S.M.; Electrochimica Acta 51(22), 4665-73, 2006.

10. Li, W., He, Q.; Pei, C.; Hou, B.; Electrochimica Acta 52, 6386-6394, 2007.

11. Alibakhshi, E.; Ghasemi, E.; Mahdavian, M.; Ramezanzadeh, B.; Colorants Coat. 9, 233-248, 2016.

12. Bentiss, F.; Traisnel, M.; Lagrenee, M.; Corrosion Science 42(1),127-46, 2000.

13. Outirite, M.; Lagrenée, M.; Lebrini, M.; Traisnel, M.; Jama, C.; Vezin, H.; Bentiss, F.; Electrochimica Acta 55(5), 1670-81, 2010.

14. Safizadeh, F.; Lafront, A.M.; Ghali, E.; Houlachi, G.; Hydrometallurgy 111, 29-34, 2012.

15. Hosseini, S.M.; Azimi, A.; Materials and corrosion 59(1), 41-5, 2008.

16. Abdallah, M.; Corrosion Science 46(8),1981-96, 2004.

17. Zheng, X.W.; Zhang, S.T.; Corros. Sci. 80, 383–392, 2014.

18. Mohammadi, A.; Hosseini, S.M.A.; Bahrami, M.J.; Shahidi, M.; Color Colorants Coat. 9, 117-134, 2016.

19. El Mehdi, B.; Mernari, B.; Traisnel, M.; Bentiss, F.; Lagrenee, M.; Synthesis and Materials chemistry and physics. 77(2), 489-96, 2003.

20. Hosseini, S.M.; Amiri, M.; Momeni, A.; Surface Review and Letters 15(04), 435-42, 2008.

21. Zhang, Q.B.; Hua, Y.X.; Electrochimica Acta 54(6),1881-7, 2009.

22. Bouklah, M.; Hammouti, B.; Lagrenee, M.; Bentiss, F.; Corrosion Science 48(9), 2831-42, 2006.

23. Vashi, R.T.; Champaneri, V.A.; Indian journal of chemical technology 4, 180-4, 1997.

24. Qu, Q.; Hao, Z.; Jiang, S.; Li, L.; Bai, W.; Materials and corrosion 59(11), 883-8, 2008.