القا تغییرات در رشد و فیزیولوژی گیاه ریحان در اثر بکارگیری سلنیوم و متیونین

فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران

مقاله 4، دوره 13، شماره 2، شهریور 1397، صفحه 39-45   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مهرانا عسگری^{* 1}؛ زهرا اوراقی اردبیلی²

¹مربی گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

²استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

چکیده

به منظور بررسی اثر بکارگیری عنصر سلنیوم و اسید آمینه متیونین و نیز برهم کنش ان ها در گیاه ریحان این تحقیق انجام شده است. گیاهان در مرحله 4 برگی تحت تیمارهای مختلف سلنیوم و متیونین قرار گرفتند. گیاهان با 2 سطح سلنیوم (0و 40 میلی گرم در لیتر) و 2 سطح متیونین (0و 200 میلی گرم در لیتر) اسپری شدند. نتایج نشان داد که میزان رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیلی و کاروتنوئیدی) تحت تاثیر تیمارهای اعمال شده قرار گرفت به صورتیکه بکارگیری متیونین اثر کاهشی بر محتوای کلروفیلی و کاروتنوئیدی داشت اما سلنیوم اثر افزایشی بر میزان رنگیزه های کلروفیل a و کاروتنوئیدی داشت. بکارگیری متیونین و یا سلنیوم اثر تحریک کننده بر میزان فعالیت انزیم انتی اکسیدان پراکسیداز داشت. کاربرد متیونین موجب کاهش پارامترهای مربوط به رشد گیاه شد. بطوریکه به میزان معنی داری وزن تر برگ و ارتفاع در این گیاهان کمتر از سایر گروه ها بود. سلنیوم در غلظت 40 میلی گرم در لیتر اثرات قابل توجهی بر میزان رشد نداشت اما از رشد گیاه نیز نکاست؛ بنابراین ضمن غنی سازی گیاه پرمصرف ریحان با سلنیوم می تواند از طریق افزایش فعالیت انزیم های انتی اکسیدانی و کاروتنوئیدها مقاومت گیاه ریحان را در برابر تنش افزایش دهد. بکارگیری متیونین و یا سلنیوم اثر تحریکی بر میزان فعالیت انزیم انتی اکسیدان پراکسیداز داشت. نتایج نشان داد که کاربرد متیونین موجب کاهش رشد گیاه شده است. بطوریکه به میزان معنی داری میزان وزن تر برگ و ارتفاع اندام هوایی در این گیاهان کمتر از سایر گروه ها بود. سلنیوم در غلظت 40 میلی گرم در لیتر اثرات قابل توجهی بر میزان رشد نداشت، اما از رشد گیاه نیز نکاست بنابراین ضمن غنی سازی گیاه پرمصرف ریحان با سلنیوم می تواند از طریق افزایش فعالیت انزیم های انتی اکسیدانی و کاروتنوئیدها مقاومت گیاه ریحان را در برابر تنش افزایش دهد. بدیهی است با توجه به اهمیت کشاورزی سازگار، انجام تحقیقات تکمیلی به ویژه در سطوح مولکولی ضروری است.

کلیدواژه‌ها

اسید امینه؛ تغذیه برگی؛ سلنیوم؛ متیونین