بن‌مایه‌های ادب پایداری دراشعار ملک‌الشعراء بهار در عصر مشروطه

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مقاله 8، دوره 9، شماره 33، آذر 1397، صفحه 183-204   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

رضا موسی آبادی¹؛ مهدی نوروز^{* 2}؛ بتول فخر اسلام³

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.

²استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران. نویسنده مسئول.

³استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.

چکیده

اوضاع خاصّ سیاسی و اجتماعی عصر مشروطه، سبب ظهور شاعرانی شد که مهم­ترین مضامین شعری آن­ها، اشعار وطنی و مهم­ترین دغدغه­شان، مبارزه با نیروهای مستبدّ داخلی و خارجی بود که استقلال و آزادی کشور را به مخاطره می­افکندند. یکی از این شاعران بنام آزادی­خواه، محمدتقی ­بهار ملقّب به ملک­الشعراء است که اشعارش آکنده از اندیشه­های وطن­پرستانه است. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی به ترسیم و بررسی بن­مایه­های گوناگون ادب پایداری دراشعار ملک­الشعراء بهار بپردازد. برآیند تحقیق نشان از آن دارد که دیوان محمّدتقی بهار را مضامینی چون: استعمارستیزی، یادکرد از قهرمانان ملّی و مذهبی، وطن­پرستی، دعوت به بیداری و ایستادگی در برابر استبداد و استعمار، القای امید به آیندة روشن، دعوت به اتّحاد وستایش آزادی و آزادگی  تشکیل می دهد که هر یک از این موارد با ویژگی­های خاصّ خود، نشان­دهندة جلوه­هایی از ادب پایداری در اشعار محمّدتقی بهار می­باشند که با زبانی صریح و آشکار به آن­ها پرداخته شده­ است.

کلیدواژه‌ها

ادبیّات پایداری؛ مّحمدتقی بهار؛ ادبیات عصرمشروطه؛ استعمار‌ستیزی

مراجع