اثر انبار سرد روی زنبور (Hymenoptera: Agaonidae) Blastophaga psenes درون گل آذین ارقام مختلف برانجیر

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

مقاله 2، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 22، خرداد 1397، صفحه 17-33   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

حمید زارع^{* 1}؛ هادی درویش زاده²؛ نوذر رستگاری³

¹ایستگاه تحقیقات انجیر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، استهبان، ایران

²مرکز خدمات کشاورزی ایج، مدیریت جهاد کشاورزی استهبان، استهبان، ایران

³fخش گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس

چکیده

برای تشکیل میوه در انجیرهای خوراکی، زنبورBlastophaga psenes (L., 1758) درون گل­آذین برانجیر نقش مهمی دارد. برای هم­زمانی خروج زنبور از گل­آذین برانجیر و پذیرش گل­های درون گل­آذین انجیر، اثر انبار سرد روی زنبور بررسی شد. به­همین منظور این آزمایش برای تعیین اثر  انبار سرد با دمای چهار درجه سلسیوس روی  زنبورهای درون گل­آذین­های چهار رقم برانجیر جوهری، شانه­ای، کوهی و پوزدمبالی، در قالب طرح کامل تصادفی در شرایط آزمایشگاهی در ایستگاه تحقیقات انجیر شهرستان استهبان  در سال  1396 اجرا شد. نتایج نشان داد که گل­آذین­های برانجیر رقم­های جوهری، کوهی و پوزدمبالی به­ترتیب بیش­ترین تعداد زنبور B. psenes ماده زنده را بعد از دو روز نگهداری در انبار سرد داشتند و سپس تعداد آن­ها تا روز دهم انبارداری به­تدریج کم شد. گل­آذین برانجیرهای کوهی و جوهری از ابتدا تا روز دهم انبارداری به­ترتیب بیش­ترین و کمترین زنبور B. psenes نر زنده را داشت که به­تدریج با افزایش مدت انبارداری تعداد آن­ها کم شد. توانایی تحمل انبار سرد برای زنبور B. psenes ماده در گل­آذین برانجیر رقم­های جوهری، شانه­ای، کوهی  و پوزدمبالی به­ترتیب تا 18، 14، 22 و 32 روز تخمین زده شد. گل­آذین برانجیر رقم جوهری با داشتن بیش­ترین زنبور ماده زنده و بیش­ترین نسبت تعداد زنبور به وزن گل­آذین کارایی بیش­تری در گرده­افشانی انجیر داشت. گل­آذین برانجیر رقم پوزدمبالی بدون هیچ­گونه اثر منفی انبار سرد روی گل­آذین و با کمترین مرگ و میر زنبور گرده­افشان، قابلیت انبارمانی خوبی داشت

کلیدواژه‌ها

انجیر؛ تحمل انبار؛ تلفات زنبور؛ گرده‌افشانی

مراجع