بررسی توان سنجی گردشگری هوشمند با تاکید بر ضرورت ها و الزامات زیرساختی (نمونه موردی کلان شهر مشهد)

فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری

مقاله 8، دوره 7، شماره 28، آذر 1397، صفحه 125-145   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

سوسن نادعلی^*

موسسه آموزش عالی شاندیز

چکیده

امروزه صنعت گردشگری در بسیاری از کشورها یک صنعت پر درآمد و از منابع مهم ارزآوری تلقی می شود. در دنیای امروز می‌توان گفت تقریبا هر آنچه می‌بینیم به صورت هوشمند عمل می‌نماید. نیاز صنعت گردشگری به هوشمندسازی از دیگر صنایع مستثنی نیست. وجود گردشگری هوشمند لازمه‌ی ارائه‌ی خدمات با کیفیت و سرعت بالاتر است ولی پژوهش مرتبط با گردشگری هوشمند در ایران بسیار محدود انجام گرفته است. هدف از این پژوهش اینست که از طریق بررسی توان‌سنجی گردشگری هوشمند مهم‌ترین چالش‌هایی که در "مقصد گردشگری مشهد"؛ "اکوسیستم‌های کسب و کار گردشگری مشهد" و "تجربیات گردشگران" وجود دارد و مانع تحقق گردشگری هوشمند می‌شود را شناسایی نماید. پژوهش از نظر نتیجه، هدف و نوع داده به ترتیب پژوهشی کاربردی، توصیفی و کیفی است. داده ها با ابزار پرسشنامه جمع‌آوری و با نرم افزار spss از طریق آزمون تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شده‌اند. در نتیجه فرضیه‌های پژوهش مبنی بر وجود زیر ساخت‌های گردشگری هوشمند از منظر کسب و کار، تجربیات و مقاصد هوشمند در شهر مشهد تایید شدند. نتایج نشان می‌دهد بستر اولیه پیاده سازی گردشگری هوشمند در شهر مشهد وجود دارد و نیازمند تاکید بیشتر بر لزوم سرعت عمل در تبادل و دسترسی به اطلاعات و اهمیت مشتری‌محوری و... می باشد. یافته های پژوهش همچنین حاکی از وجود ارتباط معنی دار بین برخی متغیرهای جمعیت شناختی پژوهش و لایه های اصلی گردشگری هوشمند است. در انتها پیشنهاداتی برای توسعه و پیاده سازی گردشگری هوشمند و پیشنهاداتی در جهت ادامه مسیر تحقیقاتی در این حوزه ارائه گردیده است.

کلیدواژه‌ها

گردشگری هوشمند؛ زیرساخت های گردشگری هوشمند؛ فناوری اطلاعات و ارتباطات در گردشگری؛ کسب و کار هوشمند؛ تجربیات هوشمند گردشگری؛ مقاصد هوشمند گردشگری

مراجع

1. کمالی،ن. 1396. « شناسایی و تعیین شاخص‌‌های استانداردسازی خدمات الکترونیک گردشگری مطالعه موردی مشهد». کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی گردشگری. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه زنجان. 81 صفحه.
2. محمدزاده یزد، ف. 1392. «شهر هوشمند؛ مطالعه موردی: شهروندان و کارگزاران سازمان شهرداری مشهد». کارشناسی ‌ارشد علوم ارتباطات اجتماعی. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران. 183 صفحه.
3. مومن زاده، ف. اذاتی،م. 1390. "توسعه فناوری اطلاعات و گردشگری هوشمند با تأکید بر صنایع‌دستی شهر اصفهان". مدیریت و توسعه گردشگری راهکارها و چالش‌ها، تهران. 11 خرداد 1390. 12 صفحه.
4. یعقوبی، ر. 1396. «امکان سنجی توسعه گردشگری هوشمند از دیدگاه کارکنان دانشی (شرکت‌‌های گردشگری استان ایلام)»، پایان‌نامه کارشناسی ‌ارشد مدیریت بازرگانی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ایلام. 109صفحه.
5. Buhalis, D. , & Amaranggana, A. (2015). Smart tourism destinations enhancing tourism experience through personalisation of services. In Information and communication technologies in tourism 2015 (pp. 377-389). Springer, Cham.
6. Buhalis, D. , & Amaranggana, A. (2015). Smart tourism destinations enhancing tourism experience through personalisation of services. In Information and communication technologies in tourism 2015 (pp. 377-389). Springer, Cham.
7. Del Chiappa, G. , & Baggio, R. (2015). Knowledge transfer in smart tourism destinations: Analyzing the effects of a network structure. Journal of Destination Marketing & Management, 4(3), 145-150. ‏
8. Gretzel, U. , Sigala, M. , Xiang, Z. , & Koo, C. (2015). Smart tourism: foundations and developments. Electronic Markets, 25(3), 179-188.
9. Gretzel, U. , Werthner, H. , Koo, C. , & Lamsfus, C. (2015c). Conceptual foundations for understanding smart tourism ecosystems. Computers in Human Behavior, 50, 558-563.
10. Hunter, W. C. , Chung, N. , Gretzel, U. , & Koo, C. (2015). Constructivist research in smart tourism. Asia Pacific Journal of Information Systems, 25(1), 105–120.
11. Jennings, G. , & Weiler, B. (2004). Mediating meaning: Perspectives on brokering quality tourist experience. Melbourne: Monash University.
12. Jennings, G. , et al. (2009). Quality tourism experiences: Reviews, reflections, research agendas. Journal of Hospitality Marketing & Management, 18, 294–310.
13. Li, Y. , Hu, C. , Huang, C. , & Duan, L. (2017). The concept of smart tourism in the context of tourism information services. Tourism Management, 58, 293-300. ‏
14. Lopez de Avila, A. (2015). Smart Destinations: XXI Century Tourism. Presented at the ENTER2015 Conference on Information and Communication Technologies in Tourism, Lugano, Switzerland, February 4-6, 2015.
15. Mascarenhas, O. A. , Kesavan, R. , & Bernacchi, M. (2006). Lasting customer loyalty: A total customer experience approach. Journal of Consumer Marketing, 23(7), 397–405.
16. McCarthy, J. C. , & Wright, P. C. (2004). Technology as experience. Cambridge, MA: MIT Press.
17. Neuhofer, B. , Buhalis, D. , & Ladkin, A. (2015). Smart technologies for personalized experiences: a case study in the hospitality domain. Electronic Markets, forthcoming.
18. Pine, B. J. , & Gilmore, J. H. (1999). The experiences economy: Work is theatre and every business is a stage. Boston, MA: Harvard Business School Press.
19. Stickdorn, M. , & Zehrer, A. (2009). Service design in tourism: Customer experience driven destination management. In S. Clatworthy (ed. ). First Nordic conference on service design and service innovation. DeThinkingService-ReThinking-Design. Oslo: Norway.
20. ‏Tu, Q. & Liu, A. (2014). Framework of Smart Tourism Research and Related Progress in China. In International Conference on Management and Engineering (CME 2014), pp. 140-146. DEStech Publications.
21. Wang, D. , Park, S. , & Fesenmaier, D. (2012). The role of smartphones in mediating the tourism experience. Journal of Travel Research, 51(4), 371–387.
22. Werthner, H. (2003, August). Intelligent systems in travel and tourism. In IJCAI (Vol. 3, pp. 1620-1625).
23. Zouni, G. , & Kouremenos, A. (2008). Do tourism providers know their visitors? An investigation of tourism experience at a destination. Tourism and Hospitality Research, 8(4), 282-297.