بهینه‌سازی پایداری حرارتی روغن سویا تحت تأثیر اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) با استفاده از روش سطح پاسخ

بهداشت مواد غذایی

مقاله 7، دوره 8، 4 (32) زمستان، دی 1397، صفحه 77-93   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مهسا اقبالیان راد¹؛ عباسعلی ساری^{* 2}؛ امیر دارائی گرمه خانی³

¹دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد، گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده پیرا دامپزشکی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

²استادیار، گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده پیرا دامپزشکی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

³استادیار، گروه مهندسی علوم و صنایع غذایی، دانشکده فنی و منابع طبیعی تویسرکان، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

پایـداری اکســیداتیو روغن‌ها و چربی‌ها تحـت تأثیر عــوامل مختلفی مانند اکسیژن، نور، حـرارت، یون‌های فلـزی و آنزیم‌ها قرار می‌گیرد. آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی، با وجود کارایی بالا به‌دلیل احتمال سمیت و سرطان‌زایی، زیر سؤال قرار گرفته‌اند. هدف از این تحقیق، بهینه‌سازی پایداری حرارتی روغن تحت تأثیر اسانس آویشن دنایی می‌باشد. در این مطالعه روغن سویا تحت شرایط مختلف دمای سرخ کردن (150، 170 و 190 درجه سلسیوس)، مدت زمان سرخ کردن (0، 6  و 12 ساعت) و غلظت‌های مختلف اسانس آویشن دنایی (0، 400 و ppm 800) قرار گرفت. شاخص‌های عدد اسیدی، عدد پراکسید، عدد تیوباربیتوریک اسید، ترکیبات قطبی و دی‌ان مزدوج در تیمارهای مختلف مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که با افزودن اسانس آویشن دنایی به روغن به‌علت وجود ترکیبات فنولی در اسانس و خاصیت آنتی‌اکسیدانی آن‌ها میزان پایداری حرارتی روغن افزایش یافته است (p<0.05). هم‌چنین نتایج شاخص‌های عدد اسیدی، عدد پراکسید، عدد تیوباربیتوریک اسید و ترکیبات قطبی موجود در نمونه‌های روغن سرخ شده به‌مدت 12 ساعت در دمای 190 درجه سلسیوس نشان داد که افزودن اسانس آویشن دنایی باعث حفظ روغن شده و روغن مورد مطالعه حتی پس از 12 ساعت سرخ شدن در دمای 190 درجه سلسیوس هنوز قابلیت مصرف دارد. این مطالعه نشان داد که اسانس‌های گیاهی می‌تواند جایگزین مناسبی برای آنتی‌اکسیدان‌های سنتزی باشد.

کلیدواژه‌ها

اسانس آویشن دنایی؛ روغن سویا؛ پایداری حرارتی؛ روش سطح پاسخ

مراجع

• · AOAC. (2005). Official Methods of Analysis of AOAC International. 18th Edition. Maryland, USA: AOAC International. pp. 6-13.
• · Ayoughi, F., Barzegar, M., Sahari, M. and Naghdi Badi, H. (2009). Antioxidant effect of Dill (Anethum graveolens Boiss.) oil in crude soybean oil and comparison with chemical antioxidants. Journal of Medical Plants, 2(30): 71-83.
• · Arabshahi-Delouee, S. and Urooj, A. (2006). Antioxidant properties of various solvent extracts of mulberry (Morus indica L.) leaves. Food Chemistry, 102: 1233–1240.
• · Ataei Salehi, E., Esmaeilzadeh Kenari, R. and Nasiri Takami, S. (2014). Antioxidant effect of Pimppinella affinis Ledeb plant methanolic extract on stability of canola oil during storage condition. Iranian Food Science and Technology Research Journal, 10(2): 176-181.
• · Blois, M.S. (1958). Antioxidant determinations by the use of a stable free radical. Nature, 181(4617): 1199.
• · Choe, E. and Min, D.B. (2006). Mechanisms and factors for edible oil oxidation. Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety, 5: 169-186.
• · Esmaeilzadeh kenari, R. Mehdipour, S. Z. and Razavi, R. (2017). Investigate the changes in fatty acid and antioxidant properties of Kiwi fruit (Actinidia deliciosa ) peel extract on stability of sunflower oil in thermal conditions. Iranian Journal of Food Science and Technology, 68(14): 125-135.
• · Espin, J.C., Soler-Rivas, C. and Wichers, H.J. (2000). Characterization of the total free radical scavenger capacity of vegetable pils and oil fractions using 2, 2-diphenyl-1- picrylhydrazyl radical. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 48: 648-656.
• · Fazel, M., Omidbeygi, M., Barzegar, M. and Naghdi Badi, H. (2007). Influence of heating on antiradical activity of essential oils of Thyme, Summer Sarvory and Clove by 2, 2- Diphenyl- 1-Picrylhydrazyl (DPPH) Method. Journal of Medical Plants, 6 (22): 54- 63.
• · Firestone, D., Stier, R.F. and Blumental, M.M. (1991). Regulation of frying fats and oils. Journal of Food Technology, 45: 90-94.
• · Frega, N., Mozzon, M. and Lercker, G. (1999). Effect of free fatty acids on the oxidative stability of vegetable oils. Journal of the American Oil Chemists' Society, 76: 325-329.
• · Gertz, C. (1996). Chemical changes of oils and fats at elevated temperatures. In: Bell, B.M., editor. Fat in the diet. Barnes and Assoc. Inc., Bridgwater, UK, pp. 15-21
• · Goli, A.H., Barzegar, M. and Sahari, M.A. (2005). Antioxidant activity and total phenolic compounds of pistachio (Pistachia vera) hull extracts. Food Chemistry, 92: 521-525.
• · Golparvar, A., Ghasemi Pirbalouti, A., Zinaly, H. and Hadipanah, A. (2012). Effect of harvest times on quantity (morphological) and quality characteristics of Thymus daenensis Celak. in Isfahan.Journal of Herbal Drugs, 2(4): 245-254.
• · Haghiroalsadat, F., Azhdari, M., Oroojalian, F., Omidi, M. and Azimzadeh, M. (2015). The chemical assessment of seed essence of three native medicinal plants of Yazd province (bunium premium, Cuminum cyminum, trachyspermum copticum) and the comparison of their antioxidant properties. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, 22(6): 1592-1603.
• · Hamedanim F. and Haddad Khodaparast, M.H. (2013). Evaluation of chemical composition and oxidative stability of khinjuk kernel oils. Journal of Research and Innovation in Food Science and Technology, 2(3): 265-278.
• · Hashemi, Z., Hojati, M. and Taharnejad, M. (2014). Evaluation of antioxidant activity of Artemisia Sieberi essential. Food Chemistry, 6: 19-35.
• · Kamal-Eldin, A. (2006). Effect of fatty acids and tocopherols on the oxidative stability of vegetable oils. European Journal of Lipid Science and Technology, 58: 1051-1061.
• · Keshvari, M., Asgary, S., Jafarian-dehkordi, A., Najafi, S. and Ghoreyshi-Yazdi, S. M. (2013). Preventive effect of cinnamon essential oil on lipid oxidation of vegetable oil. ARYA Atherosclerosis, 9(5): 280–286.
• · Logani, M.K. and Davies, R.E. (1980). Lipid oxidation: Biological effects and antioxidants, a review. Lipids 15(6): 485-495.
• · Mohagheghi Samarin, A., Poorazarang, H., Elhamirad, A. H., Dezashibi, Z. and Hematyar, N. (2011). Extraction of phenolic compounds from potato peel (Ramus variety) with solvent and ultrasound-assisted methods and evaluation of its antioxidant activity in soybean oil. Journal of Food Science and Technology, 8(1): 81-91.
• · Parker, T.D., Adams, D.A., Zhou, K., Harris, M. and Yu, L. (2003). Fatty acid composition and oxidative stability of cold-pressed edible seed oils. Journal of Food Science, 68: 1240– 1243.
• · Rajaei, A., Barzegar, M. and Sahari, M.A. (2011). Investigation on antioxidative and antimicrobial activities of pistachio (Pistachia vera) green hull extracts. Journal of Food Science and Technology, 8(1): 111-120.
• · Pirbalouti, A., Rahimmalek, M., Malekpoor, F. and Karimi, A. (2011). Variation in antibacterial activity, Thymol and Carvacrol contents of wild populations of' Thymus daenensis subsp. daenensis' Celak. Plant Omics Journal, 4(4): 209-214.
• · Samadloiy, H.R., Azizi, M.H. and Barzegar, M. (2007). Antioxidative effect of pomegranate seed phenolic components on Soybean Oil. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 14(4): 193-200.
• · Schulte, E. (2004). Economical micro-method for determination of polar components in frying fats. European Journal of Lipid Science and Technology, 106: 772–776.
• · Shahsavari, N., Barzegar, M., Sahari, M. and Naghdi Badi, H. (2008). An Investigation on the Antioxidant Activity of Essential Oil of Zataria multiflora Boiss. In Soy Bean Oil. Journal of Medical Plants, 4 (28): 56-68.
• · Shantha, N.C., Decker, E.A. (1994). Rapid, sensitive, iron-based spectrophotometric methods for determination of peroxide values of food lipids. Journal of AOAC International, 77(2): 421-424.
• · Singh, G. and Marimuthu, P. (2006). Antioxidant and biocidal activities of Carum nigrum (seed) essential oil, oleoresin, and their selected components. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 54: 174-181.
• · Taha Nejad, M., Barzegar, M., Sahari, M. and Naghdi Badi, H. (2012). Evaluation of antiradical activity of Malva sylvestris extract and its application in oil System. Journal of Medical Plants, 2 (42): 86-97.
• · Vieira, T.M.F.S., Marisa, A.B. and Regitano-d, A. (2001). Canola oil thermal oxidation during oven test and microwave heating. LWT - Food Science and Technology, 34: 215-221.
• · Vyncke, W. (1970). Direct determination of the thiobarbituric acid value in trichloracetic acid extracts of fish as a measure of oxidative rancidity. European Journal of Lipid Science and Technology, 72: 1084-1087.
• · Yildirim, A., Mavi, A. and Kara, A.A. (2001). Determination of antioxidant and antimicrobial activities of Rumex crispus L. extracts. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 49: 4083-4089.
• · Zainol, M.K., Abd-Hamid, A., Yusof, S. and Muse, R. (2003). Antioxidant activity and total phenolic compounds of leaf, root, and phenolic of four accessions of centella asiatica (L.) Ubram. Food Chemistry, 81: 575-581.