اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر ترس از زایمان در زنان نخست‌زا

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 6، دوره 19، شماره 4 - شماره پیاپی 74، دی 1397، صفحه 56-65   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2018.545637

نویسندگان

مریم امین الرعایایی¹؛ اصغر آقایی^{* 2}

¹دانشجوی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

²استاد گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر ترس از زایمان در زنان نخست‌زا بود. روش تحقیق، نیمه آزمایشی بود که با طرح تحقیق پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری یک‌ماهه اجرا شد. حجم نمونه شامل 40 نفر از زنان نخست‌زا بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه (آزمایشی و گواه) به‌صورت تصادفی قرار گرفتند. برای سنجش ترس از زایمان از پرسشنامة نگرش به زایمان (هارمن؛ 1998) استفاده شد سپس گروه آزمایشی طی 8 جلسة 60 دقیقه‌ای تحت آموزش گروهی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی قرار گرفتند. 20 نفر گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد؛ پس‌آزمون بعد از 8 جلسه از هر دو گروه به عمل آمد و پس از یک ماه از پایان آخرین جلسه، میزان ماندگاری اثربخشی مجدداً در هر دو گروه ارزیابی شد. نتایج با آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی باعث کاهش ترس از زایمان طبیعی می‌گردد (05/0 p<). همچنین نتایج با آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی تأثیری ماندگار در کاهش ترس از زایمان دارد.

کلیدواژه‌ها

شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی؛ ترس از زایمان؛ زنان نخست‌زا

مراجع

جلالی، د.، آقایی، آ. (1394). مدیریت شناختی - رفتاری استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی با تأکید بر استرس و مشکلات روان‌شناختی محیط کار و زندگی، تهران: انتشارات ابن‌سینا.

خوارزمی، ع.، مبارکی، ر. (1395). بررسی و مقایسه آمار سزارین در بیمارستان‌های دولتی و غیردولتی شهر شیراز قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت. پایان‌نامة کارشناسی ارشد.  دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، پژوهشکدة علوم.

دلاورقوام، س؛ و علیزاده، ج. (1393). نقش باورهای فراشناختی و عاطفة مثبت و منفی در ترس از زایمان زنان باردار نخست‌زا. مجلة پژوهش پرستاری، 9 (34)، 18-10.

صحتی، ف.، کاظمی، س؛ و قوجازاده، م. (1391). مقایسة پیامدهای مادری در زنان نخست‌زا در دو گروه زایمان فیزیولوژیک و مرسوم. مجلة دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 22 (97)، 131-122.

صدیق‌منش علیرضا. (1394). اضطراب مادر چه تأثیری روی جنین دارد؟. مجلة اینترنتی.http://www.jadidtarin.com

عباسپور، ز.، مقدم‌بنا، ل.، احمدی، ف.، کاظم‌نژاد، آ. (1393). ترس زنان از زایمان و تأثیر آن بر انتخاب روش زایمان. مجلة پایش، 13 (2)، 587-575.

Baer, RA., Fischer, S., Huss, DB. (2005). Mindfulness-based cognitive therapy applied to binge eating: A case study. Cognitive and Behavioral Practice, 12, 351–358.

Davey, CL., Wells, A. (2006). Worry and its psychological disorder, theory, assessment and treatment. New York: Johon Willy and sons. 259-263p.

Duncan, I., Clark, BL., Paynter, J., Lewis, GH. (2014). The effect of a collaborative pharmacist-hospital care transition program on the likelihood of 30-day readmission; journal of Am J Health Syst Pharm; 1,71 (9), 739-45.

Emma, M., Helga G., Helga, Z., Mechthild MG., Kathrin, S. (2017). Opting for natural birth: A survey of birth intentions among young Icelandic women; Sexual & Reproductive Healthcare; 11, 41-46.

Fisher, C., Hauck, Y., Bayes, S., Byrne, J. (2012). Participant experiences of mindfulness-based childbirth education: a qualitative study. BMC Pregnancy and Childbirth; 12, 126.

Harman, M. (1998). Achievement motivation, Performance Structre And Adaptive Hybertext Learning. In Mpivec (Ed. ). Affective And Emotional Aspects Of Human Computer Interachion. Grame-Based And Innovative Lerning Approaches. Amesterdam: Iospress.

Jean, B., Hauck, Y., Fisher, C., Sara, B., Schutze, R. (2017) Effectiveness of a Mindfulness-Based Childbirth Education Pilot Study on Maternal Self-Efficacy and Fear of Childbirth; Journal of Midwifery & Women’s Health, 59, 192–197.

Kabat- Zinn, J. (1990). Full catastrophe living: using the wisdom of your body and mind to face stress, pain and illness. New York: Dell, 245p.

Karin, D., Matija, S., Ivan, V., Natasa, Tul., Isaac, B. (2017). Tokophobia (fear of childbirth): prevalence

 

and risk factors; Journal of Perinatal Medicine; ISSN (Online), 1619-3997.

Lowe, N.K. (2000). Self efficacy for labour and childbirth fears in nulliparous pregnant women. J psychosom obstet Gynecol; 21, 219 -224.

Ryding, EL., Lukasse, M., Parys, AS., Wangel, AM., Karro, H., Kristjansdottir, H., Schroll, AM., Schei, B. (2015). Fear of childbirth and risk of cesarean delivery: a cohort study in six European countries; Journal of Medicine National Institutes Health; 42 (1), 48-55.

Saisto, T., Maria, E. (2013). Obstetric, psychosocial and pain-related background and treatment of fear of childbirth [Academic Dissertation]: University of Helsinki.

Speca, M., Carlson, LE., Goodey, E., Angen, M. (2012). A randomized, wait-list controlled clinical trial: The effect of a mindfulness meditation-based stress reduction program on mood and symptoms of stress in cancer outpatients. Psychosom Med. 62 (5), 613-22.