وضعیت استرس اکسیداتیو و برخی عناصر کمیاب، شاخص‎های هماتولوژیکی و بیوشیمیایی سرم در گاوهای شیری دچار جابجایی شیردان به چپ

آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی

مقاله 7، دوره 12، 4 (48) زمستان، دی 1397، صفحه 379-391   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

کامبیز کیانی منفرد¹؛ غلامرضا محمدی²؛ سید علیرضا تقوی رضوی زاده^{* 3}؛ محمد حیدرپور⁴

¹دانش آموخته دکتری عمومی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

⁴دانشیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

جابجایی شیردان به چپ (left displacement of the abomasum; LDA) یکی از مهم­ترین اختلالات ناشی از تولید است. جهت مقایسه‎ وضعیت برخی شاخص‎های هماتولوژیکی و بیوشیمیایی سرم، عناصر کمیاب و استرس اکسیداتیو در گاوهای دچار LDA با گاوهای سالم،  نمونه خون از 30 رأس گاو مبتلا به LDA و 30 رأس گاوغیرمبتلا در ابتدای شیرواری اخذ شد. پارامترهای هماتولوژیکی، پروتئین تام، فیبرینوژن، کلسیم، منیزیم، بیلی‎روبین، اسید اوریک، آلبومین، کلسترول، تری‎گلیسرید، اوره، کراتینین، آنزیم‎های AST (Aspartate aminotransferase)،  ALP(Alkaline phosphatase)، CPK (Creatine phosphokinase)، GGT (Gamma- glutamyl transferase)،آهن، روی، مس، سلنیوم، مالون‎دی‎آلدئید و ظرفیت تام آنتی‎اکسیدانی اندازه‎گیری شدند. گرچه نتایج بیانگر وجود اختلاف معنی‎دار در مقادیر هماتوکریت، تعداد گلبول‎های قرمز، میانگین غلظت هموگلوبین گلبولی، لنفوسیت، مونوسیت، فیبرینوژن، بیلی‎روبین، آلبومین، کلسترول، کلسیم، اسید اوریک و آنزیم‎های AST و  ALPدر بین دو تیمار بود (05/0p<)، ولی در گاوهای دچار LDA، رخداد استرس اکسیداتیو و تغییر در سطوح عناصر کمیاب در مقایسه با گروه غیردرگیر معنی‎دار نبودند. در گاوهای دچار LDA، افزایش معنی‎دار هماتوکریت را می‎توان به دهیدراتاسیون و افزایش تعداد مونوسیت‎ها و کاهش لنفوسیت‎ها را به شرایط استرس‎زای بیماری یا وقوع عفونت‎های احتمالی در ابتدای شیرواری ربط داد. بی‎اشتهایی، محرومیت غذایی و خروج کلسیم از شیر در ابتدای شیرواری می‎توانند در کاهش آلبومین، کلسترول و کلسیم موثر باشند. لیپیدوز کبدی و گرسنگی، انسداد مجاری صفراوی ممکن است به­ترتیب در افزایش فعالیت آنزیم AST و بیلی‎روبین در گاوهای دچار LDA  نقش داشته باشند. به­نظر می‎رسد تشخیص و درمان زود هنگام LDA می‎تواند مانع رخداد تغییرات شدید در وضعیت استرس اکسیداتیوو هومئوستاز بدن گاو ‎شود.

کلیدواژه‌ها

گاوهای شیری؛ جابجایی شیردان به چپ؛ استرس اکسیداتیو؛ عناصر کمیاب

مراجع

• Abd El-Raof, Y.M. and Ghanem, M.M. (2007). Clinical, hematobiochemical and ultrasonograohic study in abomasal displacement in cows with trials of treatment. Proceeding of the Second Scientific Conference, Faculty of Veterinary Medicine, Benha University, pp: 290-307.
• Benzie, I.F.F. and Strain, J.J. (1996).The ferric reducing ability of plasma (FRAP) as a measure of antioxidant power: The FRAP Assay. Analytical Biochemistry, 239(1): 70-76.
• Cao, G. and Prior, R. (1998). Comparison of different analytical methods for assessing total antioxidant capacity of human serum. Clinical Chemistry, 44(6): 1309-1315.
• Ceil, P. (2011a). Biomarkers of oxidative stress in ruminant medicine. Immunopharmacology and Immunotoxicology, 33(2): 233-240.
• Celi, P. (2011b). Oxidative stress in ruminants. In: Oxidative stress in applied basic research and clinical practice, Armstrong, D. editor in chief, USA: Humana Press, pp: 191-231.
• Chapple, I.Lc. (1997). Reactive oxygen species and antioxidants in inflammatory disease. Journal of Clinical Periodontology, 24(5): 287-96.
• Dezfouli, M., Eftekhari, Z., Sadeghian, S., Bahounar, A. and Jeloudari, M. (2013). Evaluation of hematological and biochemical profiles in dairy cows with left displacement of the abomasum. Comparative Clinical Pathology, 22(2): 175-179.
• Diaz de Barboza, G., Guizzardi, S., Moine, L. and Tolosa de Talamoni, N. (2017). Oxidative stress, antioxidants and intestinal calcium absorption. World Journal of Gastroenteroly, 23(16): 2841-2853.
• Fürll, M., Dabbagh, M.N., Kirbach, H., Nauruschat, C., Sattler, T. and Wilken, H. (2003). The antioxidative state before and after a diagnosed abomasal displacement in cows. Acta Veterinaria Scandinavica, 44(Suppl): 37-42.
• Halliwell, B. (2012). Free radicals and antioxidants: updating a personal view. NutritionReview, 70(5): 257-265.
• Hassanpour, A., Saranjam, N. and Amoghli Tabrizi, B. (2011). Antioxidant concentration status in the serum of cows with left displacement abomasum. Global Veterinaria, 7(5): 478-481.
• Karimi, N., Mohri, M., Seifi, H.A., Azizzadeh, M. and Heidarpour, M. (2015). Relationship between trace elements, oxidative stress subclinical ketosis during transition period dairy cows. Iranian Journal of Veterinary Science and Technology, 7(2): 46-56.
• Maden, M., Ozturk, A.S., Bulbul, A., Avci, G.E. and Yazar, E. (2012). Acute-phase proteins, oxidative stress, and enzyme activities of blood serum and peritoneal fluid in cattle with abomasal displacement. Journal of Veterinary Internal Medicine, 26(6): 1470-1475.
• Patelli, T.H.C., Souza, F.A.A., Rosa, F., Barreiros, T.R.R. and Marques, L.C. (2013). Economic impact of displaced abomasum on a dairy farm in Carambei, Parana. ARS Veterinaria, Jaboticabal, 29(1): 8-12.
• Placer, Z., Cushman, L. and Johnson, B. (1966). Estimation of product of lipid peroxidation (malonyldialdehyde) in biochemical system. Analytical Biochemistry, 16: 359-364
• Radostits, O.M., Gay, C.C., Hinchliff, K.W. and Constable, P.D. (2017). A Textbook of Disease of Cattle, Sheep, Pigs, Goats and Horses. 11th ed., UK: London, Saunders, pp: 502-514.
• Sahinduran, S. and Koray Albay, M. (2006). Haematological and biochemical profiles in right displacement of abomasums in cattle. Revue de Médecine Vétérinaire, 157(7): 352-356.
• Shaver, R.D. (2001). Prevention of displaced abomasums. Proceeding of Tri-state Dairy Nutrition Conference, April 17-18.
• Stengärde, L., Holtenius, K., Tråvén, M., Hultgren, J., Niskanen, R. and Emanuelson, U. (2010). Blood profiles in dairy cows with displaced abomasums.  Journal of Dairy Science, 93(10): 4691-4699.
• Stockham, S.L. and Scott, M.A. (2008). Fundementals of Veterinary Clinical Pathology. 2nd ed., USA: Wiley Blackwel, pp: 70, 260-271, 411- 493.
• Winden, S.V. and Kuiper, R. (2003). Left displacement of the abomasum in dairy cattle: Recent developments in epidemiological and etiological aspects. Veterinary Research, 34(1): 47-56.
• Zadnik, T. (2003). A comparative study of the hemato-biochemical parameters between clinically healthy cows and cows with displacement of the abomasum. Acta Veterinaria, 53(5-6): 297-309.