ارزیابی شاخص‌های سرمی عملکرد کلیوی در اسب‌های مبتلا به پیروپلاسموزیس

آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی

مقاله 8، دوره 12، 4 (48) زمستان، دی 1397، صفحه 393-403   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

پیمان جعفریان¹؛ علی حسن پور^{* 2}

¹دانش‌آموخته دکترای حرفه‌ای دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

²دانشیار گروه آموزشی علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

این مطالعه به­منظور بررسی شاخص‌های سرمی عملکرد کلیوی در اسب‌های مبتلا به پیروپلاسموز و مقایسه آن با دام‌های سالم انجام گرفت. 17 رأس اسب مبتلا به پیروپلاسموزیس(شامل 14 رأس نر و 3 رأس ماده) در اسب‌داری های اطراف شهرستان تبریز،  بر اساس نشانه‌های بالینی و یافته­های آزمایشگاهی شناسایی و نمونه خون از ورید وداج دا‌م‌های مذکور اخذ و سرم آن­ها جداسازی شد. همچنین از 16 رأس اسب سالم (شامل 13 رأس نر و 3 رأس ماده) نیز با شرایط سنی، تغذیه­ای و مدیریتی یکسان نمونه خون تهیه شد. ارزیابی عملکرد کلیوی دام­های مورد آزمایش بر اساس سنجش میزان سطح سرمی نیتروژن آمونیاکی، کراتینین، پروتئین‌تام، آلبومین، سدیم و پتاسیم خون مورد ارزیابی قرار ­گرفت. نتایج نشان داد که میانگین سطح سرمی پروتئین تام و آلبومین در اسب‌های‌ مبتلا به پیروپلاسموزیس افزایش غیر­معنی‌داری داشت ولی افزایش میانگین سطح سرمی کراتینین و نیتروژن آمونیاکی خون (BUN) در گروه بیمار معنی‌دار بود ­(به­ترتیب 000/0­p= و 001/0­p=). همچنین تفاوت سطح سرمی سدیم و پتاسیم در بین دو گروه معنی‌دار نبود. اختلاف بین میانگین پروتئین‌تام و آلبومین سرمی در گروه بیمار در بین دو جنس نر و ماده معنی‌دار بود (به­ترتیب 001/0p= و 012/0p=). همچنین در گروه شاهد، سن تاثیری در تغییرات سرمی پارامترهای مورد سنجش نداشت و در گروه بیمار نیز فقط با افزایش سن، میانگین پروتئین تام سرم افزایش داشت (033/0p=). این مطالعه نشان داد که در اسب‌های مبتلا به بیماری پیروپلاسموز عملکرد کلیه تحت تأثیر قرار می‌گیرد و در درمان بیماری مذکور باید به اصلاح عملکرد کلیه با روش­هایی مثل مایع­درمانی اهمیت داد.

کلیدواژه‌ها

شاخص سرمی؛ عملکرد کلیوی؛ اسب؛ پیروپلاسموزیس

مراجع

• Al-Saad, K.M. (2009). Acute babesiosis in foals. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8(2): 2585-2589.
• Aslani, M.R. (2000). A case report of Babesia caballi infection in a foal. Journal of Applied Animal Research, 17(2): 253-256.
• Baldani, C.D., Nakaghi, A.C.H. and Machado, R.Z. (2010). Occurrence of Theileria equi in horses raised in the Jaboticabal micro region, Sao Paulo State, Brazil. The Revista Brasileira de Parasitologia Veterinária, ­­19­(4): 228-232.
• Bauer, J.E., Asquith, R.L. and Kivipelto, J. (1989). Serum biochemical indicators of liver function in neonatal foals. American Journal of Veterinary Research, 50(12): 2037-2041.
• Bose, R., Jorgensen, W.K., Dalgliesh, R.J., Friedhoff, K.T. and de Vos, A.J. (1995). Current state and future trends in the diagnosis of babesiosis. Veterinary Parasitology, 57(1): 61-74.
• Burtis, C. and Bruns, D. (2008). Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry. 6th ed., Elsevier, pp: 342-386.
• Constable, P.D., Hinchcliff, K.W., Done, S.H. and Grunberg, W.  (2007). Veterinary Medicine, a text book of the disease of cattle, sheep, pigs and horses. 11th ed., Elsevier Publishing, pp: 1326-1332.
• De waal, D.T. (1992). Equine piroplasmosis: a review. British Veterinary Journal, 148(1): 6-14.
• Fahmy, B.G.A., Aziz, H.M. and Hala, M. (2010). Biochemical and pathological profiles in streptococci infection in imported horses. Egyptain Journal of Comparative Pathology and Clinical Pathology, 23(1): 127-153.
• Garba, U.M., Sackey, A., Agbede, R., Tekdek, L. and Bisalla, M. (2011). Serum urea and creatinine levels in Nigerian local horses naturally infected with Babesia. Pakistan Veterinary Journal, 31(2): 163-165.
• Hailat, N.Q., Lafi, S.Q., Al-Darraji, A.M., and A1-Ani, F.K. (1997). Equine babesiosis associated with strenuous exercise: clinical and pathological studies in Jordan. Veterinary Parasitology, 69(1-2): 1-8.
• Hassanpour, A., Abdili, D. and Fartashvand, M. (2014). Evaluating serum markers of renal function in horses suffered from strangle. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 4(3): 65-69.
• McCay, H.E., Broder, C. and Lottenberg, R. (1991). Streptokinase produced by C­ streptococci demonstrated species specificity plasminogen activation. Journal of Infection Disease, 164(3): 515-521.
• Mehlhorn, H. and Schein, E. (1998). Redescription of Babesia equi Laveran, 1901 as Theileria equi. Parasitology Research, 84(6): 467-475.
• Neamat-Allah, A., Hend M. and El Damaty, H. (2016). Strangles in Arabian horses in Egypt: Clinical, epidemiological, hematological, and biochemical aspects. Veterinary World, 9(8): 820-826.
• Rashid, A., Mubabrak, A. and Hussain, A. (2009). Babesiosis in equines in Pakistan: a clinical report. Veterinaria Italiana, 45(3): 391-395.
• Seifi, H., Mohri, M. and Sardari, K. (2000). A mixed infection of Babesia equi and Babesia caballi in a racing colt: a report from Iran. Journal of Equine Veterinary Science, 12(3): 858-860.
• Sevinch, F., Maden, M., Kumas, C., Sevinc, M. and Ekici, O. (2008). A comparative study on the prevalence of Theileria equi and Babesia caballi infections in horse sub-populations in Turkey. Veterinray Parasitology, 156(2-3): 173-177.
• Sweeny, C., Benson, C. and Whitlock, R. (1987). Streptococcus equi infection, Parts 1 and 2. Continuing Education, pp: 689- 693.
• Sweeny, C.R. (2011). Strangles: Streptococcus equi infection in horse. Equine Veterinary Education, 8(3): 317-322.
• Tefera, M., Worku, A. and Tolosa, M. (2011). Prevalence and risk factors for donkey babesiosis in and around DebreZeit, Central Ethiopia. Veterinary Research, 4(1): 56-60.
• Timony, J.F. (1993). Strangles. Veterinary Clinics of North America: Equine Practice, 9(4): 363-374.
• Willcox, M., Patrikakis, M., Loo, C. and Knox, K. (1993). Albumin-binding proteins on the surface of the Streptococcus. Journal of General Microbiology, 139(10): 2451-2458.
• Zapf, F. and Schein, E. (1994). New findings in the development of Babesia (Theileria) equi (Laveran, 1901) in the salivary glands of the vector ticks, Hyalomma species. Parasitology Research, 80(4): 543-548.