تاثیر فهم مدرن از حق در اندیشه ی نخستین روشنفکران ایرانی در دوره ی قاجار

فصلنامه تاریخ

مقاله 5، دوره 12، شماره 46، آذر 1396، صفحه 94-114   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

علیرضا بهرامی¹؛ رضا شعبانی^{* 2}؛ سینا فروزش³

¹دانشجوی دکتری گرایش تاریخ اسلام واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

²عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،تهران،ایران

³عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران،ایران

چکیده

در طول دو قرن اخیر، با ورود مباحث مدرن مغرب زمین به ایران، اندیشه ی سیاسی به تبع دیگر جنبه های علمی
ایرانیان، دستخوش تحولات فراوانی شده و در بسیاری از مضامینش از مبانی پیشین خود فاصله گرفته و به سوی
مباحثی بعضا مخالف با گذشته گام نهاده است.
یکی از نخستین بحث های مطروحه در ابتدای ورود مباحث مدرن به ایران مربوط به بحث حق طبیعی می شود.
باید دانست این بحث بدلیل تعارض با آمیزه های فقه شیعی تا پیش از دوره ی قاجار هرگز مورد التفات متفکرین
ایران قرار نگرفت. اما در دوره ی ابتدایی حکومت قاجار به عنوان نقطه ی آغاز ورود مباحث مدرن به ایران توسط
جریان روشنفکر ایرانی مورد عنایت واقع شد و آنها با توجه به الگوهای غربی خود در این زمینه به بحث پیرامون آن
پرداختند.
در این تحقیق که با روش تاریخی و بررسی اسناد گذشته به نگارش درآمده است مولف به بررسی مساله ی به
وجود آمدن فهم مدرن از مساله ی حق در ایران و تحقیق در آثار نخستین داعیه داران این بحث پرداخته است و
تاثیرات آن را در اندیشه ی نخستین روشنفکران ایرانی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است

مراجع