پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 418 |
| تعداد شماره‌ها | 10,002 |
| تعداد مقالات | 83,589 |
| تعداد مشاهده مقاله | 78,178,822 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,204,899 |
کاربرد تکنولوژیهای جدید در برنامهریزی و مکانیابی پارکینگهای عمومی شهر اصفهان (مطالعه موردی منطقه5) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جغرافیا و مطالعات محیطی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مقاله 6، دوره 1، شماره 4، دی 1391، صفحه 79-99 اصل مقاله (1.01 M) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مظاهر احمدی باصری؛ دکتر رضا مختاری ملکآبادی؛ دکتر مهدی مومنی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| امروزه یکی از مهمترین مشکلات کلانشهرها و شهرهای بزرگ جهان، مشکل ترافیک ساکن و کمبود محل پارک وسایل نقلیه میباشد. شهر اصفهان نیز به عنوان سومین کلانشهر ایران، با مشکل پارک خودروها در اکثر مناطق چهارده‌گانه شهری خود روبرو میباشد. کمبود و پراکندگی غیراصولی فضاهای پارک در سطح شهر وضعیت نامطلوبی را برای ترافیک شهر بوجود آورده و موجب افزایش آلودگی‌های هوا و صوت گردیده، بخش زیادی از هزینه و وقت شهروندان و مسافرین را در معابر شهری تلف نموده، آرامش روحی و روانی آنها را مختل و سبب نارضایتی شدید آنها شده است. مهمترین دلایل نابسامانی وضع فعلی پارکینگ در کلانشهر اصفهان به مکانیابی نامناسب، عدم توزیع منطقی آن و عدم تعادل بین جمعیت و مساحت (سرانه) کاربری پارکینگ بر می‌گردد. این امر موجب کندی تردد در گذرهای شهری به خاطر پارک‌های حاشیهای کنار خیابان و توقفهای دوبل و خودروهای سرگردانی که بدنبال جایی جهت پارک خودرو میباشند، گردیده است. هدف این تحقیق نیز مکانیابی پهنههای مطلوب پارکینگهای عمومی در منطقه پنج شهر اصفهان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تحلیل سلسله مراتبی، همچنین معرفی تکنولوژیهای جدید طراحی و ساخت این پارکینگها و مدیریت فضاهای پارک میباشد. به این منظور از داده‌های آماری سازمانهای مربوطه و مطالعات اسنادی و انجام مطالعات میدانی در راستای تحقق این هدف استفاده شده است. نوع پژوهش، کاربردی و روش مطالعه پژوهش نیز اسنادی، تحلیلی و پیمایشی است. ابزار گردآوری داده‌ها در این پژوهش استفاده از منابع آماری، کتابخانه‌ای، اینترنتی، نقشه‌های طرح تفصیلی، نقشه‌های طرح بازنگری طرح تفصیلی شهر اصفهان و آماره‌های مستخرج از پرسشنامهها میباشد که به شیوه ترکیبی بدان پرداخته شده است. نتایج تحلیلی سیستم اطلاعات جغرافیایی نشان میدهد علیرغم اینکه توزیع پارکینگهای عمومی موجود در منطقه پنج نسبت به پهنههای بهینه مکانیابی مناسب میباشد، ولی بدلیل ظرفیت پایین پارکینگهای عمومی و توزیع فضایی ناصحیح این پارکینگها در سطح منطقه و دور بودن آنها از یکدیگر، شاهد مشکلات فراوان ترافیکی در این منطقه می‌باشیم. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژه‌ها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| پارکینگ های عمومی؛ مکانیابی؛ تحلیل‌های فضایی؛ تکنولوژیهای جدید؛ شهر اصفهان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 مقدمه 1-1 بیان مسئله پژوهش در اغلب شهرهای بزرگ عرض کم معابر و پارک‌های حاشیه خیابانی، توقفهای دوبل و حرکت پنهان خودروهای در جستجوی محل پارک خودرو، موجب اختلال شدید در ترافیک عبوری گردیده است. معضل کمبود فضاهای پارک خودرو در شهرها، توزیع غیرمنطقی و مکانیابی نامناسب این فضاها، از معضلاتی است که زندگی روزمره شهروندان و مسافرین را در این شهرها با مشکل مواجه ساخته است. شهر اصفهان به عنوان یکی از شهرهای بزرگ ایران، بدلیل تمرکز شدید جمعیت و کاربریهای جاذب سفر در سطح شهر و عدم تناسب میان این کاربری‌ها و کاربری پارکینگ و همچنین مکانیابی ناصحیح و توزیع غیرمنطقی کاربری پارکینگ، با مشکل شدید ترافیک روبرو میباشد. این مشکل در منطقه پنج شهر اصفهان با وسعت حدود 6000 هکتار و جمعیتی برابر 163119 نفر، بصورت جدی خودنمایی کرده و باعث مشکلات فراوان در این منطقه گردیده است. بدلیل وجود کاربریهای بسیار زیاد جاذب سفر در این منطقه، میزان جذب سفر منطقه بالا بوده و طبق آمار سال 1386 این میزان برابر 279191 سفر در سال (9.83 % جذب سفر شهر اصفهان) بوده و از این نظر رتبه سوم جذب سفر در میان مناطق چهارده‌گانه را دارد. بنابراین در این پژوهش کوشش شده که ضمن تحلیل وضعیت مکانیابی پارکینگهای عمومی موجود در منطقه 5 شهر اصفهان، با استفاده از تکنولوژیهای جدید مکانیابی، پهنههای جدید با استفاده از تنوع ساختاری مناسب پیشنهاد گردد.
1-2 اهمیت و ضرورت پژوهش از میان کاربریهای شهری، کاربری پارکینگ به عنوان کاربری بسیار مهم در سیستم حمل‌ونقل‌شهری شناخته شده است، به طوری که اگر همه‌ی فعالیت‌های حمل‌ونقل نظیر ارائه تسهیلات مناسب حمل‌ونقل عمومی (اتوبوس، مترو و... )، ایجاد معابر و نصب علائم و همچنین آموزش شهروندان صورت گیرد، ولی پارکینگ به میزان مورد نیاز و متناسب و استاندارد با تقاضای آن و همچنین با مکانیابی صحیح وجود نداشته باشد، سیستم حمل و نقل شهر دچار مشکلات عدیده‌ای میشود. هدف کلی این پژوهش نیز برنامهریزی و مکانیابی کاربری پارکینگ به عنوان کاربری مهم شهری در راستای ساماندهی آن در منطقه پنج شهرداری اصفهان میباشد.
1-3 اهداف پژوهش از اهداف این پژوهش میتوان به موارد زیر اشاره نمود: - بررسی و شناخت وضعیت موجود کاربری پارکینگ و توزیع فعلی آن در منطقه پنج شهر اصفهان - نحوه بهره‌گیری از تکنولوژیهای جدید و سیستم اطلاعات جغرافیایی در مکانیابی، ساماندهی و برنامهریزی پارکینگهای عمومی منطقه پنج شهر اصفهان - پیشنهاد پهنههای مناسب جهت ساخت پارکینگهای عمومی در منطقه پنج شهر اصفهان
1-4 پیشینه پژوهش به طور کلی در زمینه مکانیابی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تحلیل سلسله مراتبی و همچنین در زمینه حمل و نقل شهری و به طور اخص کاربری پارکینگ، مطالعات گوناگونی صورت گرفته که به بخشی از آنها اشاره میشود: - لای و همکاران (2011) در مقالهای تحت عنوان Study and implementation of fire sites planning based on GIS and AHP مکانیابی ایستگاههای آتشنشانی را با ترکیب GIS و AHP مورد توجه قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که ترکیب روشهای فوق جهت مکانیابی کاربریهای شهری بسیار مفید و باعث ساده کردن مسائل پیچیده می‌گردد. - وانگ و سان (2010) در مقالهای با عنوان[1] Combinatorial Optimization Of Congested Road And Parking Charging، به انبوهی ترافیک به عنوان مشکل عمده که توسعه پایدار حمل و نقل شهری را مسدود نموده، اشاره و به تجزیه و تحلیل شبکه حمل ونقل، هزینه سفر و تقاضای ترافیک پرداخته‌اند. ایشان در این پژوهش به این نتیجه رسیده‌اند که: TDM راه حلی موثر در کاهش تراکم ترافیک مناطق شهری میباشد و میتوان با استفاده از مدل بهینه‌سازی ترکیبی، تراکم ترافیک مناطق شهری را بطور چشم‌گیری کاهش داد. - فرزانمنش و همکاران (2010) در مقالهای تحت عنوان Parking Site Selection Management Using Fuzzy Logic And multi Criteria Decision Making[2] به مکانیابی پارکینگ در مناطق پرترافیک شهر اصفهان پرداخته‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که: از میان مدلهای گوناگون تصمیم‌گیری چندمعیاره جهت مکانیابی، استفاده از مدل AHP و منطق فازی در GIS، بهترین ابزار مکانیابی پارکینگهای عمومی میباشند. - کاسیدو (2010) در مقالهای با عنوان Real-Time Parking Information Management To Reduce Search Time, Vehicle Displacement And Emissions[3] به مدیریت اطلاعات زمان واقعی پارک کردن، به منظور کاهش جستجوی پارک پرداخته؛ به آلودگی محیطی قابل ملاحظه ناشی از مدت زمانی که صرف پیدا کردن فضاهای پارک خالی میشود اشاره نموده و به این نتیجه رسیده است که: با بررسی رفتار رانندگان و پارکینگهای در دسترس هنگ[4]امی که رانندگان به مقصد می‌رسند، ارزیابی سود و مدیریت اطلاعات پارک میتوان زمان و مسافت جستجوی پارکینگ را کاهش داده و از آلودگی‌های محیطی ناشی از این جستجو، کاست. - پوراسماعیل (1374) در پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد خود با عنوان مکانیابی و طراحی پارکینگهای طبقاتی، به بررسی موضوع پارکینگ در مناطق بیست‌گانه شهرداری تهران اقدام نموده است. در این پایان‌نامه جهت تعیین بهترین مکان برای احداث پارکینگهای طبقاتی از دو روش متفاوت استفاده شده: 1- نمودارهای تولید پارکینگ P-G 2-تعداد سفرهای انجام گرفته و تعیین میزان تقاضای پارکینگ. - معاونت حمل‌ونقل‌وترافیک شهرداری اصفهان (1384) اقدام به نظرسنجی پیرامون طرح کارت پارک ساعتی (خیابانهای هاتف و شیخ بهایی) نموده است. در این نظرسنجی جنبه‌های مختلف طرح کارت‌پارک‌ساعتی از نگاه شهروندان مدنظر قرار گرفته و نمونه‌گیری در چهار حوزه (مراجعین، کسبه و کارمندان، ساکنین کوچه‌های اطراف و عاملین اجرایی طرح) انجام یافته است. - مهندسان مشاور طراحان تردد (1384) در طرحی با عنوان مطالعات مدیریت پارکینگهای عمومی شهر اصفهان ضمن بررسی فضاهای پارک شهر اصفهان به این نتیجه رسیدند که: کمبود قابل توجهی در تسهیلات پارکینگ عمومی در مرکز شهر اصفهان وجود داشته و همچنین این فضاهای پارک، توزیع متعادلی در سطح شهر ندارند. - مهندسان مشاور طراحان تردد (1384) در طرحی با عنوان اجرای طرح کارت‌پارک‌ساعتی و ساماندهی پارکینگ حاشیهای شهر اصفهان به سیاست‌های مدیریت و کنترل پارکینگ حاشیهای اشاره و ضمن بررسی وضعیت پارک و توقف حاشیهای شهر اصفهان به تحلیل الگوهای پارکینگ حاشیهای پرداخته‌اند. - معاونت حمل‌ونقل‌وترافیک شهرداری اصفهان (1385) طرحی آماری با هدف بررسی تاثیر مراکز درمانی بر ترافیک خیابانهای آمادگاه و شمس‌آبادی انجام داده است. در این طرح کاربریهای درمانی به تفکیک نوع آن و همچنین اهداف سفر به این دو خیابان بررسی شده است. - عباس‌زاده (1385) در پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد خود تحت عنوان بررسی مسائل و مشکلات عدم وجود پارکینگ در سطح شهر اصفهان (با تاکید موردی بر جنوب زاینده‌رود)، ضمن مطالعه کاربری پارکینگ با انگیزه یافتن راه حلی برای ماشینهای سرگردانی که در خیابانهای اصلی شهر به دنبال جایی برای پارک اتومبیل خود می‌گردند، به این نتیجه رسید که: با توجه ویژه به حمل و نقل عمومی و افزایش کیفیت آن و ساخت پارکینگهای مناسب در مناطقی از شهر، وضعیت مطلوب ترافیک شهر ایجاد خواهد شد. - سید‌موسوی (1386) در پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد خود با عنوان تحلیل جغرافیایی مسائل و مشکلات پارکینگهای عمومی در شهر اصفهان به بررسی و تحلیل پارکینگهای عمومی و مشکلات و کمبودهای آن در شهر اصفهان پرداخت و به این نتیجه رسیده که: فضاهای پارک در شهر اصفهان توزیع منطقی نداشته، کمبود قابل توجهی در این زمینه وجود داشته و میزان نیاز فضاهای پارک خودرو در شهر اصفهان را نیز برآورد نموده است. - سعیدیان‌طبسی و احمدی‌آذری (1386) در مقالهای با عنوان کاربرد GIS در مدیریت و مکانیابی پارکینگها به مدیریت پارکینگ به عنوان یکی از مهمترین ابزار مدیریت شهری اشاره نموده‌اند و امکانات پارکینگ را بر کارایی ترافیک و کیفیت زندگی شهری موثر دانسته‌اند. همچنین به بررسی مدیریت و امکان‌سنجی مکان مناسب پارکینگ و مکانیابی آنها با استفاده از GIS در شهرها با در نظر گرفتن عرضه و تقاضای پارک و عوامل موثر بر آنها پرداخته‌اند. - کریمی و همکاران (1386) در مقالهای تحت عنوان مدلسازی مکانیابی تاسیسات شهری با استفاده ازGIS با تاکید بر مکانیابی پارکینگ‌های‌طبقاتی، پارکینگهای عمومی را به عنوان مهمترین زیرساختهای سیستم حمل‌ونقل شهری که نقش عمده‌ای در کاهش پارک حاشیهای و روانی ترافیک ایفا می‌کنند، معرفی و به این نتیجه رسیده‌اند که: پارکینگهای عمومی زمانی می‌توانند کارایی لازم را داشته باشند که در مکان مناسبی احداث شوند و در این زمینه GIS سیستمی بسیار مناسب جهت تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره نظیر مکانیابی میباشد. - قنبری (1387) در مقالهای تحت عنوان توزیع و کارکرد بهینه پارکینگهای عمومی در شبکه حمل‌ونقل‌شهری با تاکید بر مکانیابی آنها با استفاده از GIS، با بهره‌گیری از روش NETWORK ANALYSIS بر اساس سرعت مجاز حرکت خودرو در شبکه معابر و طول معابر مورد نظر در محیط GIS، توزیع فضایی، مکان استقرار و شعاع عملکرد پارکینگهای عمومی موجود در سطح شهر را مورد تحلیل قرار داده و نهایتاً جهت تلفیق اطلاعات و داده‌ها، روش تحلیل سلسله مراتبی را از بهترین روشها شناخته است. - مختاری (1388) در مقالهای با عنوان تحلیلی بر برنامهریزی کاربری پارکینگ در شهر اصفهان با استفاده از مدلهای کاربردی برنامهریزی منطقه‌ای، به بررسی آماری جامعی در مورد کاربری پارکینگ شهر اصفهان با سه مدل برنامهریزی منطقه‌ای پرداخته و همچنین مناطق یازده‌گانه شهر اصفهان را از نظر سرانه فضای کاربری پارکینگ بررسی نموده است. از نتایج این پژوهش میتوان به شناسایی مناطق از نظر مساحت و سرانه‌ی پارکینگ و اولویت‌بندی مناطق از نظر کمبود فضای پارکینگ اشاره نمود.
1-5- فرضیه پژوهش مکانیابی فعلی پارکینگ در منطقه پنج شهر اصفهان وضعیت مطلوبی ندارد.
1-6 روش پژوهش نوع پژوهش حاضر کاربردی است و روش مطالعه پژوهش نیز اسنادی، تحلیلی، پیمایشی و نوع استخراج از داده‌ها، استقرایی است. ابزار گردآوری داده‌ها در این پژوهش استفاده از منابع آماری، کتابخانه‌ای، اینترنتی، نقشه‌های طرح تفصیلی و نقشه‌های طرح بازنگری طرح تفصیلی شهر اصفهان و آماره‌های مستخرج از پرسشنامهها میباشد که به شیوه ترکیبی در نهایت جهت برنامهریزی و مکانیابی کاربری پارکینگ با استفاده از تکنولوژیهای جدید و نرم‌افزارهای جغرافیایی و تحلیل‌فضایی بدان پرداخته شده است. همچنین جهت مشخص نمودن میزان تاثیر پارامترهای مختلف در مکانیابی پارکینگهای عمومی از روش تحلیل سلسله مراتبی[5] استفاده شده است. روش تحلیل سلسله مراتبی یکی از تکنیک‌های قدرتمند تصمیم‌گیری چندمعیاره میباشد که در مکانیابی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
1-7 تهیه نقشه و اطلاعات مکانی برای تهیه نقشه‌های مورد نیاز در این پژوهش از نقشه‌های پایه تقسیمات شهری اصفهان که نمایانگر حدود و ثغور مناطق شهرداری میباشند، استفاده شده است. سیستم تصویر نقشه‌ها مرکاتور میباشد که طبق بیضوی مبنایWGS 1984 در منطقه 39 درجه شمالی تهیه گردیده‌اند. اندازه سلولهای[6] تصاویر خروجی نیز در کلیه نقشه‌ها یکسان [7]بوده و مربعی به ابعاد 10*10 متر در نظر گرفته شده است. از سایت اینترنتی Google Earth نیز جهت تدقیق بیشتر نقشه‌ها، جانمایی پارکینگها و هم‌خوانی آنها با واقعیت بهره گرفته شده است.
2-ادبیات نظری پژوهش 2-1 ترافیک برای اصطلاح ترافیک معانی متفاوتی میتوان ارائه داد. این اصطلاح که از زبانهای بیگانه وارد زبان فارسی شده است در لغت به معنای آمد و شد، رفت و آمد، عبور و مرور، تردد، حمل و نقل، بارکشی وسائط نقلیه، بار و مسافر، رابطه بین اشخاص، ارتباط، کسب، شغل، پیام و... میباشد. از نظر متخصصین ترافیک میتواند سبک یا سنگین باشد. ترافیک سبک شامل اتومبیلهای سواری، مینی‌بوس و وانت‌بار است و ترافیک سنگین به تردد کامیون، تریلی، نفتکش و اتوبوس اطلاق می‌گردد. اما در عرف عام معنای دیگری برای ترافیک منظور شده است. معمولاً آنچه که با شنیدن این اصطلاح به ذهن می‌آید تراکم عبور و مرور است و در مواردی دیگر به عبور و مرور همراه با ضایعات که معنای منفی ترافیک است، اشاره میشود (نوری، 1366: 97).
2-2 پارکینگ پارک وسائط نقلیه در سطوح عمومی و قابل دسترسی برای عام را پارکینگ گویند (قریب، 1372: 11). پارکینگ یکی از سه عنصر اصلی حمل‌ونقل شهری است. اغلب خودروهای سبک و سنگین باید در پایان انجام هر سفر، در محلی متوقف شوند. حتی در مناطقی که حمل‌ونقل همگانی سرویس‌دهی می‌نماید، خودروهای شخصی بعنوان وسیله نقلیه ارجح مطرح میباشند و لذا، همواره تقاضای پارکینگ از روند رشد صعودی برخوردار است (بهبهانی، احمدی‌نژاد و ابوطالبی،1384: 199). در مراکز خرید، مجتمع‌ها یا مناطق مسکونی، در مراکز صنعتی، در فرودگاه‌ها، مراکز اجتماعی و استادیوم‌های ورزشی مسئله پارکینگ بطور گسترده مطرح است و با افزایش ابعاد شهر نمایان‌تر می‌گردد (مهندسین مشاور آمودراه، 1376: 93). 2-3 تکنولوژیهای جدید پارکینگ و روشهای نوین مدیریت فضاهای پارک امروزه جهت مدیریت و حل مشکل پارکینگ شهرها از روشهای نوین و تکنولوژیهای جدیدی استفاده میشود، که نسبت به ساختار و کارکرد پارکینگهای سنتی و معمول فعلی در شهرها از نظر بهره‌وری و کارکرد برتری مشهودی دارند. در ادامه به شرح چند نمونه از این تکنولوژیها و روشها پرداخته خواهد شد.
2-3-1 پارکینگهای مکانیکی پارکینگهای مکانیکی شباهت زیادی به پارکینگهای طبقاتی معمولی دارند. وظیفه آنها ایجاد فضای مناسب برای پارک نسبتا طولانی خودروها در شهر میباشد. با این تفاوت که در پارکینگهای طبقاتی معمولی خود اتومبیل و راکب آن وظیفه حرکت و جایابی برای پارک را در طبقات مختلف پارکینگ به عهده دارند و لزوما می‌بایست فضای لازم برای این حرکت در ساختمان این پارکینگها پیش‌بینی شود. در ضمن اتومبیلها باید به گونه‌ای کنار هم پارک شوند که امکان ورود و خروج هر یک در هر زمان بدون نیاز به جابجایی دیگری فراهم باشد. بنابراین برای ایجاد ظرفیت اضافی در آنها نیاز به احداث فضای مضاعف است. همچنین برای بالا بردن خودرو در طبقات پارکینگهای طبقاتی معمول نیاز به احداث شیبراه (ramp-access) میباشد، که ملاحظات طراحی و فضای لازم در ساختمان بنای پارکینگ را می‌طلبد. پارکینگهای مکانیکی به دو نوع اتوماتیک و نیمه اتوماتیک تقسیم میشوند (شادمان‌فر،1385: 4-3).
2-3-2 پارکینگهای مکانیزه پیشساخته این پارکینگها که در ظرفیت‌های پارک مختلف 8-10-12-14 یا 16 وسیله نقلیه طراحی و اجرا شده است، پدیده نوینی است که تنها فضایی در حدود 30 مترمربع اشغال می‌کند. این سیستم را میتوان در زمینهای بلاتکل[8]یف و حتی نامتقارن به ابعاد تقریبی 5 در 6 متر که قاعدتا امکان پارک دو وسیله نقلیه وجود دارد و حتی امکان دور زدن وسیله نقلیه نمی‌باشد، پیاده نمود. نحوه کار آن به صورت چرخ و فلکی است که سکوهایی برای پارک وسیله نقلیه در نظر گرفته شده است. (خاکسار و اعتصام، 1387: 6). بعضی از ویژگیهای منحصر به فرد این مجموعه عبارتند از: مقاومت در برابر زلزله، هزینه سرویس و نگهداری ناچیز و نصب و راه اندازی سریع آن میباشد. 2-3-3 روش پرداخت و نمایش[9] این دستگاهها جهت مدیریت فضای پارک در شهرها و یا پارکینگها بکار می‌روند. مشتری بلیط خود را از دستگاه خریداری نموده و آنرا روی داشبورد یا شیشه خودروی خود قرار میدهد تا قابل دیدن باشد. علاوه بر تهیه بلیط در محل، میتوان از کوپن این دستگاه نیز استفاده کرد که بدون نیاز به دستگاه باید روی کوپن، تاریخ و ساعت استفاده از آن پاره شده و کوپن را روی داشبورد قرار داد. مزایای استفاده از این روش به شرح زیر میباشد: سهولت استفاده کاربران، ارائه انواع گزارشات مورد نیاز در برنامهریزی و مدیریت پارک حاشیهای، قابلیت دریافت اسکناس و سکه، قابلیت دریافت کارتهای پیش‌پرداخت شده، قابلیت پرداخت باقیمانده پول مشتری با سکه و یا حتی اسکناس، قابلیت باز پرداخت کلیه اسکناس‌ها و سکه‌های ناشناخته، قابلیت استفاده از کارتهای اعتباری و سایر کارتهای پرداخت الکترونیکی، تحویل یک پرینت جهت قراردادن جلوی شیشه خودرو و نصب یک دستگاه برای تعداد قابل توجهی فضای پارک www.road traffic-technology.com)). در شکل شماره (3) میتوان دستگاه مربوط به روش پرداخت و نمایش را مشاهده کرد.
شکل (3) دستگاه مربوط به روش پرداخت و نمایش مأخذ: www.road traffic-technology.com
2-3-4 روش پارکومتر[10] پارکومترها وسایل فنی هستند که در کنار خیابانها جهت نظم بخشیدن برای پارک وسایل نقلیه به کار می‌روند. در این روش هر پارکومتر یک یا دو فضای پارک را کنترل کرده و از طریق دریافت سکه یا کارت اعتباری برای زمان مشخصی محل پارک در اختیار افرا[11]د قرار می‌گیرد (خاکسار و اعتصام، 1387 :6). به طور کلی پارکومترها به دو نوع غیرمتمرکز و متمرکز قابل تقسیم میباشند. (معصومزاده و کشاورزینیا، 1382 :9).
2-3-5- روش موبایل پارکینگ در این روش از طریق پیام کوتاه میتوان مکان پارک را برای زمان و مدت مشخص شده رزرو کرد. اطلاعات لحظه‌ای از تعداد فضای خالی در خیابان نیز از طریق موبایل در اختیار رانندگان قرار می‌گیرد (www.usj.com).
2-3-6- تکنولوژی هوشمند سیستم اطلاعات و راهنمای جای پارک خودرو سیستم پیشرفته اطلاعات و راهنمایی پارکینگ بعنوان بخشی از سیستم‌های حمل و نقل هوشمند در جهت حل مشکلات ترافیکی میتواند موثر واقع شود. وضعیت ترافیک به خاطر جستجوی محل پارک در مناطق شهری بزرگ، به شکل حادی در آمده است. این سیستم بعنوان یکی از موثرترین راهبردهای مدیریت ترافیکی تلقی می‌گردد که میتواند استفاده از وسایل نقلیه، بخصوص در مناطق شلوغ و پر تردد شهر را کنترل نموده و تحت تاثیر قرار دهد (رئوفی، رجبی و میرعباسی، 1388 :1069). این سیستم، با هدف بهبود وضعیت توقف خودروها، روانی ترافیک، کاهش مصرف سوخت و صرفه‌جویی در هزینهها پیشنهاد میشود. سیستم راهنمایی هوشمند پارکینگ ضمن جمع‌آوری اطلاعات پارکینگها و تجزیه و تحلیل آنها، اطلاعات لازم و وضعیت اشغال پارکینگها را در اختیار رانندگان قرار میدهد. علاوه بر این کاهش اضطراب و فشارهای روانی وارد بر رانندگان نیز، اهمیت بسزایی در توجیه این طرح برخوردار است.
2-4 مکانیابی پارکینگ بطور کلی میتوان مکانیابی پارکینگ را به شکل زیر تعریف نمود: مکانیابی پارکینگ یعنی پیدا کردن محلی مناسب برای احداث پارکینگ که هم از لحاظ هزینه و هم از نظر پاسخ‌گویی به نیازهای منطقه مورد مطالعه، مکان بهینه باشد (ذکرالهی،1380 :2). از نظر رانندگان وسایل نقلیه شخصی، بهترین محل پارکینگ جلو محل کار آنها و حداکثر در چند متری آن است، اما تامین این خواست غالبا دشوار است. از نظر مهندسی ترافیک، بهترین محل برای احداث پارکینگ در شهرها نزدیک ایستگاههای اصلی و مرکزی وسایل نقلیه عمومی، نظیر اتوبوس، راه آهن، مترو، پایانه‌های شهری و فرودگاههاست (شاهی، 1385: 88).
2-4-1 مکانیابی با استفاده از GIS در این روش پس از تعیین محدوده مطالعاتی و شناسایی معیارهای مختلف موثر در مکانیابی و آماده نمودن لایه‌های مورد نیاز با انجام عملیات همپوشانی اقدام به مکانیابی می‌کنند. معیارهای مختلف و متنوعی در مکانیابی پارکینگهای عمومی دخیل میباشند. در تحقیقات (weant 1978) مشخص شده است که ظرفیت فعلی پارکینگ،هدف سفر و مدت زمان پارک و فاصله‌ی پیاده‌روی از پارکینگ تا مقصد نقش مهمی در تعیین مکانهای پارکینگهای آینده دارند (عسکری‌نایینی و ورشوساز، 1387: 1). به دلیل تنوع معیارها در مدلسازی، این معیارها به شش دسته‌ی اصلی تقسیم میشوند. در جدول شماره (1) این معیارها آورده شده است.
شکل (4) دستگاه پارکومتر
مأخذ:www.englishonlyplease.blogspot.com
جدول (شماره 1) معیارها و زیرمعیارهای موثر در مکانیابی پارکینگ
ماخذ: Weant , Robert A: 1978))
2-4-1-1 مدل تحلیل سلسله مراتبی[12] در ارزیابی هر موضوعی ما نیاز به معیار اندازه‌گیری یا شاخص داریم. انتخاب شاخصهای [13]مناسب، به ما امکان میدهد که مقایسه درستی بین جایگزین‌ها و آلترناتیوها به عمل آوریم. اما وقتی که چند یا چندین شاخص برای ارزیابی در نظر گرفته میشود، کار ارزیابی پیچیده میشود و پیچیدگی کار زمانی بالا می‌گیرد که معیارهای چند یا چندگانه با هم در تضاد و از جنس‌های مختلف باشند. در این هنگام کار ارزیابی و مقایسه از حالت ساده تحلیلی که ذهن قادر به انجام آن است خارج میشود و به یک ابزار تحلیل قوی نیاز خواهد بود. یکی از ابزارهای توانمند برای چنین وضعیت‌هایی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی است (زیاری، 1388: 94). روش تحلیل سلسله مراتبی یکی از تکنیک‌های قدرتمند تصمیم‌گیری چند معیاره میباشد که در سال 1980 توسط محققی به نام توماس ساعتی استاد دانشگاه پیتسبورگ ارائه شد. این روش که منعکس کننده رفتار طبیعی و تفکر انسان است، تصمیم‌گیرنده را قادر می‌‌‌سازد که تعامل بین معیارهای مختلف را در موقعیت‌های پیچیده و غیر ساختاری، ارائه دهد. این تکنیک، تصمیم‌گیری را از طریق سازماندهی احساسات، ادراک، برآوردها و قضاوت‌ها تسهیل می‌کند و نیروهای اثرگذار بر تصمیم را شناسایی می‌کند (عطائی، 1389: 179).
2-5 نگاهی جغرافیایی به وضعیت ترافیک در منطقه پنج شهر اصفهان
2-5-1 وضعیت معابر شهر اصفهان طبق جدول شماره (2) که اطلاعات مربوط به شبکه معابر مناطق چهارده‌گانه شهرداری شهر اصفهان را در سال 1388 نشان میدهد، منطقه پنج با 57 کیلومتر طول معابر، وضعیت متوسطی را در بین مناطق داراست.
جدول (شماره 2 ) اطلاعات مربوط به شبکه معابر شهر اصفهان 1388
ماخذ: معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان، 1389
در جدول شماره (3) مشخصات پارکینگهای عمومی فعال شهر اصفهان در سال 1389 نمایش داده شده است.
جدول (شماره3) مشخصات پارکینگهای عمومی فعال شهر اصفهان 1389
ماخذ: معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان، 1389
همانطور که در جدول شماره (3) ملاحظه میشود از نظر تعداد پارکینگ عمومی فعال، منطقه پنج با تعداد 20 پارکینگ وضعیت خوبی را در بین مناطق شهر اصفهان دارا میباشد.
جدول (شماره 4) مشخصات پارکینگهای عمومی در دست اجرای شهر اصفهان 1389
ماخذ: معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان، 1389
همانطور که در جدول شماره (4) ملاحظه میشود از نظر تعداد پارکینگ عمومی در دست اجرا، اصلا پارکینگی برای این منطقه در دست اجرا نمی‌باشد. همچنین در شهر اصفهان فضای پارک حاشیه خیابانی به تعداد 36 خیابان و طول 27.765 متر با 5.547 فضای پارک، موجود میباشد. این نوع پارک فقط در شش منطقه اجرا شده است.
جدول (شماره 5) آمار فضای پارک حاشیهای خیابانهای شهر اصفهان 1388
ماخذ: معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان 1389
2-5-2 وضعیت پارکینگ در منطقه پنج منطقه پنج با مساحت 6.000 هکتار از شمال از میدان سهروردی در امتداد میرزا کوچک خان– بلوار سعدی و بلوار ملت تا سی و سه پل (اول چهارباغ بالا) و از طرف شرق به محور خیابان چهارباغ بالا از سی و سه پل تا دروازه شیراز و محور خیابان هزار جریب از دروازه شیراز تا پل دفاع مقدس و امتداد بزرگراه شهید دستجردی تا پل راه آهن و از طرف جنوب از پل راه آهن در مسیر ریل راه آهن- در محور جاده خاکی صفه میدان تیر تا برگوشه جنوب شرقی کارخانه سیمان اصفهان و همچنین از طرف غرب نیز از بر گوشه شرقی کارخانه سیمان اصفهان تا بزرگراه اقارب پرست در امتداد خیابان جانبازان- سه راه سیمین- میدان سهروردی محصور می‌گردد. جمعیت سال 1389 این منطقه برابر 163.119 نفر برآورد گردیده است. تراکم ناخالص منطقه 27.18 نفر در هکتار میباشد. در این منطقه تعداد 20 پارکینگ عمومی فعال به مساحت 51.610 مترمربع با ظرفیت 3.420 خودرو وجود دارد. پارکینگ خورشید با ظرفیت پارک 30 خودرو کوچکترین پارکینگ منطقه و پارکینگ مجتمع تجاری کوثر با ظرفیت پارک 550 خودرو بزرگترین پارکینگ منطقه به شمار می‌آیند (تجزیه و تحلیل نگارندگان با استفاده از آمارنامه سال 1388 شهر اصفهان). مشخصات پارکینگهای عمومی منطقه پنج در جدول شماره (6) و همچنین نقشه جانمایی پارکینگهای عمومی منطقه پنج در نقشه شماره (1) آورده شده است.
جدول (شماره 6) مشخصات پارکینگهای عمومی منطقه پنج شهرداری اصفهان 1389
ماخذ: معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان، 1389
نقشه شماره 1: جانمایی پارکینگهای عمومی، منطقه 5
2-6 مکانیابی پارکینگهای عمومی منطقه پنج با استفاده از مدل AHP در محیط GIS در این پژوهش سه معیار اصلی و چهار زیرمعیار به عنوان موثرترین معیارهای مکانیابی پارکینگهای عمومی انتخاب شدهاند. نمودار شماره 1 ساختار سلسله مراتبی مسئله را نشان میدهد. تبدیل موضوع یا مسئله مورد بررسی به یک ساختار سلسله مراتبی مهمترین قسمت فرآیند تحلیل سلسله مراتبی محسوب میشود. زیرا در این قسمت با تجزیه مسائل مشکل و پیچیده، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی آنها را به شکلی ساده، که با ذهن و طبیعت انسان مطابقت داشته باشد، تبدیل می‌کند (زبردست، 1380: 15).
سپس با استفاده از برنامه جانبی AHP در نرم‌افزار ArcMap طی مقایسات زوجی در دو مرحله، مدل نهایی و نتیجه مکانیابی به صورت لایهای رستری حاصل گردیده است. در مرحله اول، مقایسه زوجی بین زیرمعیارهای مراکز جذب سفر انجام و نتیجه آن در مرحلهی دیگری به همراه معیارهای فاصله از شبکه معابر و ارزش ملک منطقه مقایسه زوجی شده و نتیجه‌ی همپوشانی آنها با یکدیگر، پهنههای مطلوبیت ساخت پارکینگهای عمومی بدست آمده است. در جدول شماره 7 ماتریس مقایسه زوجی زیرمعیارهای فاصله از مراکز جذب سفر و بردار وزن لایهها و نسبت توافق مقایسه زوجی مرحله اول آمده است.
جدول (شماره7) مقایسه زوجی زیرمعیارهای فاصله از مراکز جذب سفر
ماخذ: نگارندگان
با توجه به محاسبات مدل سلسله مراتبی در مرحلهی زیرمعیارهای مراکز جذب سفر طبق جدول فوق، فرمول شماره‌ی 1 بدست می‌آید. فرمول (شماره 1) 4a(0.0676) + 3a(0.1171) + 2a(0.2642) + 1a(0.5511) = 1 در فرمول شماره 1، 1a زیر معیار فاصله از مراکز تجاری، 2a زیر معیار فاصله از مراکز بهداشتی- درمانی، 3a زیر معیار فاصله از مراکز اداری- دولتی، 4a زیر معیار فاصله از مراکز فرهنگی- تفریحی میباشند (ماخذ: محاسبات نگارندگان). از جمله مراکز تجاری مهم منطقه پنج میتوان به پاساژ کوثر، پاساژ کاویان، پاساژ پارسیان، مجتمع تجاری مریم، فروشگاه زنجیره‌ای اتکا، مراکز تجاری حول خیابانهای چهارباغ بالا، نظر شرقی و غربی، خیابان توحید، خیابان محتشم‌کاشانی، خیابان حکیم‌نظامی و خیابان دانشگاه اشاره نمود. در این منطقه مراکز بهداشتی_ درمانی مهمی همچون بیمارستان الزهراء، بیمارستان شریعتی، بیمارستان بهارستان، بیمارستان رازی، بیمارستان سعدی، مرکز جراحی زیبایی، مرکز تصویربرداری سپاهان و انواع گوناگون کلینیک‌ها نظیر کلینیک‌های بیمارستان شریعتی، کلینیک حضرت سجاد (ع)، آزمایشگاهها و داروخانه‌های متعدد در خیابانهای شریعتی و محتشم‌کاشانی اشاره نمود. از جمله مراکز ادارای_ دولتی منطقه نیز میتوان به اداره دارائی و امور اقتصادی، اداره تامین اجتماعی و خدمات درمانی، اداره گاز استان، ستاد فرماندهی نیروی انتظامی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، استانداری اصفهان، شورای اسلامی شهر، شورای حل اختلاف، دانشگاه اصفهان و انواع بانکها و موسسات مالی و اداری و مراکز موسسات بیمه اشاره نمود. در مورد مراکز فرهنگی_ تفریحی منطقه پنج نیز بایستی به پل تاریخی سی و سه پل، پارک‌ها و بوستانهای حاشیه رودخانه زاینده‌رود، پارک کوهستانی صفه، ورزشگاه‌ها و استخرها، کلیساها و تالارهای فرهنگی نظیر تالار استاد فرشچیان اشاره نمود (مطالعات میدانی نگارندگان). در جدول شماره 8 ماتریس مقایسه زوجی معیارهای اصلی فاصله از مراکز جذب سفر و معیار فاصله از شبکه معابر و معیار اهمیت ارزش ملک و بردار وزن لایهها و نسبت توافق مقایسه زوجی معیارهای اصلی مرحلهی دوم، آمده است.
جدول (شماره 8) مقایسه زوجی معیارهای اصلی
ماخذ: نگارندگان
با توجه به محاسبات و مقایسه‌ی زوجی معیارهای اصلی در جدول فوق، فرمول شماره 2، به عنوان فرمول مرحلهی دوم جهت عملیات همپوشانی استفاده شده است. فرمول (شماره 2) C(0.953)+ B(0.2498)+ A(0.6548) = 1 در فرمول شماره 2، A معیار فاصله از مراکز جذب سفر، B معیار فاصله از شبکه معابر و C معیار ارزش ملک منطقه میباشند (ماخذ: محاسبات نگارندگان). در ذیل نقشه‌های حاصل از انجام عملیات مکانیابی پارکینگهای عمومی منطقه پنج طبق محاسبات فوق آورده شده است. نقشه شماره 2 فاصله اقلیدسی از زیرمعیارهای مراکز جذب سفر را نشان میدهد، نقشه شماره 3 ترکیب لایه‌های نقشه شماره 2 را به همراه فاصله اقلیدسی از شبکه معابر و لایه‌ی ارزش ملک منطقه و نقشه نهایی عملیات مکانیابی پارکینگهای عمومی به شماره 4، پهنههای مطلوبیت این کاربری را در 5 سطح نمایش میدهد. همچنین نقشه شماره 5 پارکینگهای عمومی پیشنهادی در این منطقه را به نمایش می‌گذارد.
نقشه شماره 2: فاصله از مراکز جذب سفر، منطقه 5
نقشه شماره 3: معیارهای اصلی مکانیابی پارکینگ، منطقه
نقشه شماره 4: مکانیابی بهینه پارکینگهای عمومی، منطقه 5
نقشه شماره 5: پارکینگهای عمومی پیشنهادی، منطقه 5
2-7 آزمون فرضیه در منطقه پنج منطقه پنج با تعداد 20 پارکینگ عمومی، ظرفیت پارک 3220 خودرو را در مساحت 51610 مترمربع شامل گردیده است. واقع شدن درصد بالایی از پارکینگهای عمومی موجود این منطقه در پهنه بسیار مناسب و عدم وجود پارکینگی در پهنه بسیار نامناسب، نشانگر توزیع مناسب پارکینگهای عمومی موجود این منطقه نسبت به پهنههای بهینه مکانیابی میباشد. بنابراین فرضیه‌ی پژوهش تایید نمی‌شود. ولی لازم به توضیح است، اگرچه توزیع پارکینگهای عمومی موجود این منطقه نسبت به پهنههای بهینه مکانیابی مناسب میباشد ولی این توزیع در سطح منطقه نامناسب، فاصله پارکینگها از یکدیگر زیاد و در پهنه‌هایی که مناسب ساخت پارکینگ میباشند، اصلا پارکینگی وجود ندارد. این شکاف خدماتی ناشی از عدم وجود پارکینگهای عمومی در پهنه‌هایی از سطح منطقه بعلاوه ظرفیت پایین پارک خودروها در پارکینگهای عمومی منطقه، موجب مشکلات فراوان ترافیکی شده است. جدول شماره 9 توزیع پارکینگهای عمومی موجود منطقه پنج را نسبت به پهنههای بهینه مکانیابی نشان میدهد.
جدول (شماره 9) توزیع پارکینگهای عمومی موجود منطقه پنج نسبت به پهنههای بهینه مکانیابی
ماخذ: محاسبات و تحلیل‌های مکانی نگارندگان
2-8 پیشنهادات
پس از بررسی وضعیت پارکینگ و انجام مکانیابی پارکینگهای عمومی در منطقه پنج شهرداری اصفهان، در راستای حل مشکل پارکینگ و کاهش معضل ترافیک این منطقه و شهر اصفهان پیشنهاداتی ارائه میشود
2-8-1 طراحی و ساخت پارکینگهای عمومی در پهنههای بسیار مناسب و مناسب با توجه به نقشهی نهایی مکانیابی پارکینگهای عمومی در منطقه پنج، پیشنهاد میشود در پهنههای بسیار مناسب و مناسب جهت ساخت پارکینگهای عمومی که پارکینگی نیز در آن محدوده وجود ندارد، پارکینگهای عمومی طراحی و ساخته شوند تا شهروندان با استفاده از این پارکینگها به خدمات مورد نیازشان دسترسی مناسبی داشته باشند و مجبور به پارک در کوچهها و محلات مسکونی اطراف کاربریهای جاذب سفر، پارک در حاشیه خیابانها، توقفهای دوبله و پارک در فضاهای پارک ممنوع که ترافیک عبوری را به شدت تحت تاثیر قرار میدهند، نشده و ساماندهی نظام فضایی شهر با این اقدام صورت پذیرد. برخی از این پهنه‌ها عبارتند از: خیابان حکیم نظامی، چهارراه امین (ابتدای خیابان محتشم کاشانی)، تقاطع خیابانهای وحید و محتشم‌کاشانی، خیابان نظرغربی حد فاصل چهارراه حکیم‌نظامی و خواجه پطروس.
2-8-2 ساماندهی و بهبود وضعیت فضاهای پارک موجود و بکارگیری تکنولوژیهای جدید پارکینگ به جای طرحهای سنتی فعلی پارکینگها جهت پاسخ به تقاضای فزاینده پارکینگ در کلانشهر اصفهان، بایستی از تکنولوژیهای نوین طراحی پارکینگ استفاده گستردهای به عمل آید. میتوان با ساخت و طراحی پارکینگهای طبقاتی، طبقاتی مکانیکی و پارکینگهای مکانیکی پیشساخته از زمینهای با ارزش و کمیاب شهر به نحو بهتری استفاده نمود. این پارکینگها ظرفیت هر فضای پارک را به چندین برابر افزایش میدهند. در مورد پارکینگهای مکانیکی پیشساخته این افزایش، 8 برابر به ازای هر فضای پارک میباشد. میتوان از فضای بیرونی برخی ساختمانهای مرکزی شهر نظیر حیاط مدارس، محوطه بیرونی ادارات و سازمانها در ساعات تعطیلی آنها، ضمن رعایت نکات ایمنی و بهداشتی در این فضاها، جهت پارک خودروها استفاده نمود. در مورد فضاهای پارک حاشیهای خیابانها نیز با استفاده از روشهای پرداخت و نمایش، پارکومتر و پارکبان اقدام به مدیریت این فضاها نموده و با رنگهای مختلف، این فضاها را برای پارک خودروهای شخصی، دولتی، امدادی و... مشخص نماییم.
2-8-3 بهبود سیستم حمل و نقل عمومی تا زمانی که سیستم حمل و نقل عمومی شهر اصفهان دچار ضعف باشد، معضل ترافیک و مشکل پارکینگ غیرقابل حل شدنی است. بایستی با تمهیداتی خاص، این سیستم را چنان مطلوب سازیم تا شهروندان داوطلبانه سیستم حمل و نقل عمومی را جهت سفرهای شهری برگزینند و میزان سفرهایی که با خودروی شهری صورت می‌گیرد کاهش یافته و به تبع آن تقاضا برای پارکینگ کم شود. طرحهایی نظیر خطوط سریع‌السیر اتوبوس در شهر با افزایش سرعت در انتقال شهروندان از نقطهای به نقطهی دیگر موجب استقبال برخی شهروندان شده است. بایستی جهت جذب بیشتر شهروندان به گسترش این طرحها اقدام نمود.
2-8-4 کاهش تقاضای سفرهای شهری فناوری اطلاعات و ارتباطات، از تکنولوژیهای روز دنیا میباشد. با استفاده گسترده از این تکنولوژی در شهر اصفهان و ارائهی خدمات به صورت الکترونیکی از سفرهای شهری به میزان قابل توجهی کاسته خواهد شد. طبق نتایج پرسشنامهها بیش از 70% شهروندان و صاحبان مشاغل موافق با ارائهی برخی از خدمات بصورت الکترونیکی میباشند. بنابراین بایستی سرمایهگذاری وسیعی در این زمینه جهت آماده نمودن زیرساختهای آن در شهر و آموزش شهروندان در استفاده از این فناوری صورت پذیرد.
2-8-5 انجام طرحهای حمایتی و تشویقی با انجام چنین طرحهایی در شهر اصفهان شاهد روانی ترافیک شهر و کاهش تقاضای پارکینگ خصوصا در مناطق مرکزی شهر خواهیم بود. ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری و گسترش فعالیت ایستگاههای دوچرخه در شهر اصفهان: در این زمینه اقدامات بسیار مناسبی از جانب معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان صورت پذیرفته است. در سال 1390 تعداد 20 ایستگاه دوچرخه سواری در سطح شهر، دارای 1200 دستگاه دوچرخه بوده است (مطالعات میدانی نگارندگان). با افزایش تعداد ایستگاههای دوچرخه و مکانیزه نمودن آنها، افزایش کیفیت دوچرخهها و متنوع بودن آنها (سایز، طرح و...)، افزایش تعداد دوچرخههای هر ایستگاه، ایجاد مسیرهای امن دوچرخه سواری و شبکهای نمودن ایستگاههای دوچرخه (تحویل دوچرخه در ایستگاهی به غیر از ایستگاه گیرنده آن) شاهد استفاده گسترده از این سیستم حمل و نقل در شهر خواهیم بود. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
منابع و ماخذ: اداره آمار و دادهپردازی مدیریت مطالعات و برنامهریزی معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان، آمار منتشر نشدهی 1386 و 1389. بهبهانی، حمید، احمدی نژاد، محمود و ابوطالبی‌اصفهانی، محسن(1384) مطالعات حمل و نقل، انتشارات ارکان، چاپ اول، اصفهان. خاکسار، حسن و اعتصام، هادی(1387) "بررسی موضوع ترافیک ساکن و نحوه مدیریت آن در کلانشهرها"، چهاردهمین کنفرانس دانشجویان مهندسی عمران سراسر کشور، (برگرفته از سایت www.civilica.com). ذکرالهی، محمد(1380) روش‌شناسی مکانیابی و قیمت‌گذاری توقفگاههای تجمعی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران. رئوفی، کاظم، رجبی، فرشید و میرعباسی، رمضان(1388) ؛ بهره‌گیری از فن‌آوری هوشمند در سیستم راهنمای جای‌پارک، مجموعه مقالات دومین کنفرانس بین المللی شهر الکترونیک، تهران. زیاری، کرامت‌الله (1388) برنامهریزی کاربری اراضی شهری، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ هفتم. سعیدنیا، احمد (1381) کتاب سبز شهرداری (حمل ونقل شهری)، انتشارات سازمان شهرداریهای کشور، جلد سوم، چاپ دوم، تهران. شاهی، جلیل (1385) مهندس ترافیک، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی، چاپ هشتم، تهران. شادمان‌فر، رضا (1385) "پارکینگهای مکانیزه شهری" کنفرانس برنامهریزی و مدیریت شهری، مشهد. (برگرفته از سایت www.civilica.com). صرافین، محمود (1372) آئین‌نامه طراحی هندسی معابر، انتشارات معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران. طالبی، ژاله و داعی‌نژاد، فرامرز (1376) ضوابط طراحی معماری پارکینگهای چند‌طبقه، انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن جمهوری ا سلامی ایران، چاپ اول، تهران. عباس‌زاده، مرضیه (1385) بررسی مسائل و مشکلات عدم وجود پارکینگ در سطح شهر اصفهان (با تاکید موردی بر جنوب زاینده‌رود)، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری. عطائی، محمد (1389) تصمیم‌گیری چندمعیاره، انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود، چاپ اول. قاضیعسکرینایینی، آرمان و ورشوساز، مسعود (1388) "استفاده از مدلهای تصمیم‌گیری چندمعیاره و منطق فازی در مدیریت مکانیابی مراکز خدمات عمومی شهری با تاکید بر مکانیابی پارکینگهای عمومی"، همایش ژئوماتیک88، تهران، (برگرفته از سایت www.civilica.com). قریب، فریدون (1372) شبکه ارتباطی در طراحی شهری، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول. کربمی، وحید، عبادی، حمید و احمدی، سلمان (1386) مدلسازی مکانیابی تاسیسات شهری با استفاده ازGIS با تاکید بر مکانیابی پارکینگ‌های‌طبقاتی (برگرفته از سایت WWW.Civilica.Com). مختاری ملکآبادی، رضا (1388) "تحلیلی بر برنامهریزی کاربری پارکینگ در شهر اصفهان با استفاده از مدلهای کاربردی برنامهریزی منطقه‌ای، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای"، سال اول، شماره سوم. معاونت برنامهریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات شهرداری اصفهان(1389) آمارنامه شهر اصفهان- سال 1388، انتشارات شهرداری اصفهان، چاپ اول؛ اصفهان . معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان(1389) شاخصهای رشد و توسعه تسهیلات و زیرساختهای حمل و نقل و ترافیک کلانشهر اصفهان و عملکرد آن در سالهای 1382 و 1388، انتشارات شهرداری اصفهان. معاونت حمل و نقل ترافیک شهرداری اصفهان (1389-1387) خلاصه آمار گزارش‌های موضوعی فعالیت‌های انجام معصومزاده، حمیدرضا و کشاورزینیا، لیدا (1382) "مدیریت ترافیک ساکن"، دهمین کنفرانس دانشجویی مهندسی عمران، (برگرفته از سایت www.civilica.com). موسوی، سیدجلال (1386) تحلیل جغرافیایی مسایل و مشکلات پارکینگهای عمومی در شهر اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری. مهندسین مشاور آمود راه(1376) مطالعات حمل و نقل و ترافیک در تهیه طرحهای تفصیلی، انتشارات شرکت پردازش و برنامهریزی شهری، چاپ اول، تهران. معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان (1384) مطالعات مدیریت پارکینگهای عمومی شهر اصفهان، طرح مطالعاتی مهندسین مشاور طراحان تردد تهران. معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان (1384) مطالعات اجرای طرح کارت پارک ساعتی و ساماندهی پارکینگ شهر اصفهان، طرح مطالعاتی مهندسین مشاور طراحان تردد تهران. نوری، ابوالقاسم (1366) "عوامل اجتماعی- روانی ترافیک"، مجموعه مقالات اولین سمینار فرهنگ و ترافیک، ص ص 113- 95، دانشگاه اصفهان. Caicedo, Felix, "Real-time parking information management to reduce search time, vehicle displacement and emissions", Transportation Research Part D 15, pp 228–234, 2010.
Farzanmanesh, Rahele, Ghaziasgari naeeni, Arman and Makmom Abdullah, Ahmad, "Parking Site Selection Management Using Fuzzy Logic And multi Criteria Decision Making", EnvironmentAsia 3, pp 109-116, 2010.
Jian, Wang and Guanglin, sung, "Combinatorial Optimization Of Congested Road And Parking Charging", Transportation Systems Engineering and Information Technology, Volume 10, Issue 3, pp 24-28, 2010
Lai, Wei, Han-lun Li, Qi Liiu, Jing-yi Chen and Yi-jiao, Cui, "Study and implementation of fire sites planning based on GIS and AHP", procedia engineering 11, pp 480-489, 2011.
Weant, Robert,"Parking garage planning and operation", ENO Foundations or Transportation INC, 1978.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,866 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,345 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||