تأثیر محلول‌پاشی اسیدسالیسیلیک در کاهش اثرات تنش شوری بر صفات رشدی گیاه مریم گلی (Salvia limbata L.)

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 6، دوره 5، شماره 15، بهمن 1392، صفحه 63-73   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رضوان غلامی^{* 1}؛ بهاره کاشفی²؛ سکینه سعیدی سار²

¹دانشجوی کارشناسی ارشد و عضو باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

²استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

چکیده

مریم‌گلی از خانواده نعنائیان، گیاهی چندساله است که علاوه بر ارزش دارویی، در صنایع غذایی و فرآورده‌های آرایشی- بهداشتی و گل‌های زینتی کاربرد دارد. با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری و یا ترکیبات زیادی که بتواند اثرات شوری را کاهش دهد اهمیت زیادی دارد. اسیدسالیسیلیک یک تنظیم‌کننده رشد درونی، با ماهیت فنلی است که در تنظیم فرآیندهای فیزیولوژیکی نقش دارد و باعث حفاظت در مقابل تنش‌های محیطی می‌شود. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف اسیدسالیسیلیک در کاهش شوری بر برخی صفات رشدی شامل پرولین، قندهای محلول، سطح برگ، نسبت ریشه به اندام هوایی در گیاه مریم‌گلی گونه لیمباتا (S. limbata)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارها شامل چهار غلظت اسید‌سالیسیلیک (0، 100، 200 و 300 پی‌پی‌ام) و چهار سطح کلرید‌سدیم (شاهد، 50، 100 و 150 میلی‌مول)، با چهار تکرار بودند. نتایج نشان داد که برهمکنش شوری و اسیدسالیسیلیک بر میزان قند و پرولین برگ با همبستگی مثبت و معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد افزایش یافت. بیشترین میزان قند و پرولین در سطح شوری 150 میلی‌مول با سطح اسیدسالیسیلیک 300ppm  بود. همچنین بالاترین میزان سطح برگ در سطح شوری 50 میلی‌مول با سطح اسیدسالیسیلیک 200 ppm مشاهده گردید. بهترین پاسخ تیمار 50 میلی‌مول شوری با سطح اسیدسالیسیلیک 200 پی‌پی‌ام بدست آمد که می‌تواند در افزایش مقاومت گیاه مریم‌گلی و تعدیل شدت تنش شوری موثر باشد. لذا با توجه به اینکه بیشتر مناطق ایران از شوری رنج می‌برند پیشنهاد می‌گردد که به استفاده از هورمون گیاهی اسیدسالیسیلیک توجه بیشتری گردد.

کلیدواژه‌ها

صفات مورفولوژیک؛ تنظیم‌کننده رشد؛ پرولین؛ قندهای محلول؛ مریم‌گلی