بررسی تاکسونومیک گونه Tanacetum polycephalum Shultz Bip. در استان همدان با تأکید بر نشانگر فلوریستیک و استفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 8، دوره 6، شماره 17، مرداد 1393، صفحه 88-102

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مریم احمدی^{* 1}؛ طاهره قاسمخانی¹؛ مرتضی عطری²؛ عبدالکریم چهرگانی²

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه بوعلی سینا همدان

²استاد دانشگاه بو علی سینا همدان

چکیده

جنس Tanacetum یکی از بزرگترین جنس‌های خانواده Asteraceae است و یکی از مشکل‌دارترین جنس‌ها از نظر پیچیدگی تاکسونومیکی، به طور خاص در ارتباط با تعیین حدود جنس، است. گونه‌های جنس Tanacetum  سرشار از اسانس، ترکیبات تلخ و سزکویی ترپن لاکتون‌ها هستند.Tanacetum polycephalum Shultz Bip.  یکی از گونه‌های رایج و چندشکل این جنس در ایران است. برای تعیین وجود تنوع درون‌گونه‌ای گیاهT. polycephalum  از جنبه تاکسونومیک و تشخیص عوامل بوم‌شناختی مؤثر بر آن از روش تعیین زیستگاه ویژه استفاده شد. بر این اساس 10 زیستگاه ویژه برایT. polycephalum  در استان همدان انتخاب شد. ترکیب رستنی‌ها (نشانگر فلوریستیک) با نرم‌افزارAnaphyto ، به روش FCA آنالیز شدند. آنالیز داده‌های حاصل از مورفومتری افراد گونه مورد بررسی هر زیستگاه ویژه، با استفاده از 60 ویژگی ریخت‌شناسی کمی و کیفی، با نرم‌افزار MVSP ، به روش‌هایUPGMA  و PCO صورت گرفت. داده‌های بوم‌شناختی به روش CCA آنالیز شدند. نتایج حاصل از آنالیز داده‌های فلوریستیک منجر به تشخیص 4 گروه متمایز شد که گروه‌های ایجاد شده نشان دهنده تنوع درون گونه‌ای در این گیاه است. آنالیز داده‌های مورفومتری نیز وجود چهار گروه متمایز را تایید کرد که با نتایج حاصل از آنالیز ترکیب رستنی‌ها مطابقت داشت. آنالیز داده‌های بوم‌شناختی نیز مشخص نمود که عوامل بوم‌شناختی در گروه‌بندی و ایجاد تنوع زیستگاه‌های ویژه نقش دارند و بر این اساس سه فنواکودم قابل شناسایی و معرفی است.  

کلیدواژه‌ها

Tanacetum polycephalum؛ روش تعیین زیستگاه ویژه؛ فنواکودم

اصل مقاله

لطفا برای دسترسی به اصل مقاله به نشانی http://pubj.ricest.ac.ir/ojs/  مراجعه کنید