تاثیر روش‌های متفاوت پیش تیمار بذر بر جوانه‌زنی، رشد و استقرار گیاهچه سویا

تحقیقات بذر

مقاله 2، دوره 4، شماره 12، مهر 1393، صفحه 10-17   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نبی خلیلی اقدم^{* 1}؛ تورج میرمحمودی²

¹گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، سقز

²گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

امروزه تکنیک پیش‌تیمار کردن بذر به‌عنوان عامل بهبود دهنده جوانه‌زنی و استقرار نهایی گیاهچه در مقابل تنش‌های محیطی و ایجاد یکنواختی در پوشش گیاهی معرفی شده است. بر این اساس تحقیقی در دو محیط آزمایشگاه (طرح کاملاً تصادفی) و مزرعه (طرح بلوک‌های کامل تصادفی) برای بررسی تأثیر روش‌های مختلف پیش‌تیمار در یک دوره زمانی ثابت (18 ساعت) با پنج تیمار شامل: KNO₃ (غلظت 2 درصد)، ZnSO₄ (10 میلی‌مول)، KH₂PO₄ (25 میلی‌مول فسفر) و پیش‌تیمار با آب مقطر در سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که اعمال تیمارهای پرایمینگ اثرات معنی‌داری بر کلیه صفات مورد مطالعه داشت. تیمار هیدروپرایمینگ به‌طور چشمگیری منجر به افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، اوزان خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه و بالاخره استقرار نهایی گیاهچه در مقایسه با سایر تیمارها به‌خصوص تیمار شاهد (بدون پرایم) شد. اثر سایر تیمارهای نمکی نیز بر صفات مورد مطالعه نیز افزایشی بود و در کلیه موارد از تیمار شاهد بیشتر بود با این تفاوت که اختلاف بین تیمارهای اسموپرایمینگ در مورد اکثر صفات معنی دار نبود و تیمار نتیجه بهتری در پیدایش جوانه و وزن گیاهچه داشته است. در کل می‌توان چنین استنباط نمود که استفاده از تکنیک پرایمینگ صرفنظر از نوع ترکیب بکارفته در این روش منجر به افزایش خصوصیات مرتبط با جوانه‌زنی و استقرارگیاهچه خواهد شد و در این بین مطلوبیت در استفاده از تیمار هیدروپرایمینگ است.

کلیدواژه‌ها

جوانه‌زنی؛ استقرار گیاهچه؛ پیش‌تیمار؛ سویا