تاثیر روش و تراکم کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن بذر کلزا در سامانه‌های مختلف خاک‌ورزی

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 10، دوره 7، شماره 23، اسفند 1394، صفحه 95-103   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حبیب‌اله رنجبر¹؛ محمدرضا شجاع¹؛ حسن سامعی²؛ هادی پیرسته انوشه^{* 3}؛ محمودرضا سالار³

¹سازمان جهاد کشاورزی مازندران

²سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران

³دانشگاه شیراز

چکیده

در پژوهش حاضر، اثر روش کاشت و تراکم بذر بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن دانه کلزا، در سامانه‌های خاک‌ورزی در اراضی شالیزاری شهرستان آمل در استان مازندران در در سال زراعی 91-1390 بررسی شد. آزمایش به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجراء گردید. سیستم خاک‌ورزی در سه سطح: بدون خاک‌ورزی، خاک‌ورزی حداقل و خاک‌ورزی متداول به عنوان فاکتور اصلی، روش کاشت در دو سطح: دست پاش و استفاده از ردیف‌کار به عنوان فاکتور فرعی و مقدار مصرف بذر در سه سطح: 6، 9 و 12 کیلوگرم در هکتار به عنوان فاکتور فرعی فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روش خاک‌ورزی حداقل در همه شرایط تیماری دارای بیشترین میزان عملکرد دانه در واحد سطح بود، به طوری که عملکرد دانه در کرت‌های خاک‌ورزی حداقل به طور میانگین به ترتیب به میزان 8/20 و 4/96 درصد بیشتر از عملکرد دانه در کرت های خاک‌ورزی رایج و بدون خاک‌ورزی بود. در شرایط این آزمایش، روش کاشت به شیوه دست پاش و با استفاده از ردیف کار از نظر عملکرد دانه اختلاف آماری نشان ندادند. در خصوص صفات وزن هزار دانه و درصد روغن دانه، اثر هیچ یک از تیمارهای اعمال شده از لحاظ آماری معنی دار نشد، که بیانگر پایداری این صفات در ارتباط با تیمارهای مورد بررسی می‌باشد. با توجه به نتایج پژوهش، استفاده از تراکم کاشت 9 کیلوگرم در هکتار، به ویژه با استفاده از ردیفکار در سیستم‌های حفاظتی، برای دستیابی به بهترین نتیجه الزامی است.

کلیدواژه‌ها

تعداد غلاف در بوته؛ ردیف کار؛ بدون خاک‌ورزی؛ وزن هزار دانه