بررسی ناپایداری غشای سلولی ارقام مختلف آفتابگردان روغنی تحت تنش کمبود آب و مصرف سالیسیلیک اسید

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 9، دوره 8، شماره 25، شهریور 1395، صفحه 99-115

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد سیبی^{* 1}؛ محمد میرزاخانی²؛ مسعود گماریان³؛ سیدحسام الدین یعقوبی⁴

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فراهان، گروه کشاورزی، فراهان، ایران.

³دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران

⁴دانش آموخته ی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران

چکیده

آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه‌ی بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تنش آبی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری بر اساس 100 (شاهد)، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و ارقام مختلف آفتابگردان شامل سه رقم آذرگل، آلستار و اروفلور و مصرف سالیسیلیک اسید در دو سطح، عدم مصرف سالیسیلیک اسید و مصرف سالیسیلیک اسید به عنوان عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد که سطوح مختلف تنش کمبود آب و ارقام مختلف آفتابگردان بر صفاتی چون قطر ساقه، تعداد برگ، تعداد دانه پوک، عملکرد بیولوژیک، نشت یونی (ناپایداری غشاء سلولی)، درصد آب برگ، محتوای آب اولیه و آب نهایی برگ اثر بسیار معنی داری (01/0>P) داشت. همچنین مصرف سالیسیلیک اسید بر صفاتی مانند: تعداد برگ، نشت یونی (ناپایداری غشاء سلولی)، درصد آب برگ، محتوای آب اولیه و آب نهایی برگ در سطح آماری یک درصد معنی دار شد ولی بر صفاتی چون: قطر ساقه، تعداد دانه‌ی پوک و عملکرد بیولوژیک اثر معنی داری را از لحاظ آماری نشان نداد. براساس نتایج به دست آمده با افزایش شدت تنش کمبود آب نشت یونی سلول افزایش یافت به طوری که بیشترین میزان آن با میانگین 9/2854 میکروزیمنس بر سانتی متر متعلق به تنش شدید (آبیاری بر اساس 60 درصد نیاز آبی گیاه) بود. در بین ارقام مختلف آفتابگردان نیز بیشترین نشت یونی با میانگین 45/3505 میکروزیمنس بر سانتی متر مربوط به رقم اروفلور بود.

کلیدواژه‌ها

تنش آبی؛ سالیسیلیک اسید؛ عملکرد بیولوژیک؛ محتوای آب اولیه؛ نشت یونی سلول