ارزیابی کمی و پهنه بندی ریسک مخاطرات مرکب (حریق در پی زلزله)بر اساس روش(ETA) مورد :مناطق 1 و6 شهرداری شیراز

جغرافیا و مطالعات محیطی

مقاله 1، دوره 5، شماره 18، مرداد 1395، صفحه 7-22   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

لیلا عشرتی^{* 1}؛ امیر محمودزاده²؛ مسعود تقوایی³

¹دانشجوی دکترا، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، پژوهشگاه مهندسی بحران‌های طبیعی شاخص پژوه، اصفهان،‌ ایران

²استادیار، مهندسی عمران، دانشگاه اصفهان، پژوهشگاه مهندسی بحران‌های طبیعی شاخص پژوه، اصفهان، ایران

³استاد، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، پژوهشگاه مهندسی بحران‌های طبیعی شاخص پژوه، اصفهان، ایران

چکیده

مخاطرات مرکب به عنوان تهدیدات جدی برای زندگی انسان محسوب می شوند و می توانند آسیب های جدی را ایجاد نمایند.در این مطالعه با هدف ارزیابی ریسک مخاطرات مرکب ،روش تحلیل کمی درخت واقعه در ارزیابی آسیب پذیری کالبدی و انسانی و نقشه ریسک نهایی (حریق در پی زلزله) مناطق 1 و 6 شهرداری شیراز ،ارائه می گردد. تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده با توجه به روش تحقیق تلفیقی از روش های توصیفی ،تحلیلی ،علی و پیمایشی می باشد. مشخصات ارزیابی ریسک کمی براساس پایگاه اطلاعاتی و با بهره گیری از روش ارزیابی درخت واقعه ، نرم افزار HAZUS صورت خواهد پذیرفت .تاثیرات دومینویی در بررسی آسیب پذیری مخاطرات مرکب بر اساس روش تجزیه و تحلیل درخت واقعه می باشد. دو نوع مخاطره تحت عنوان مخاطره طبیعی (زلزله)و مخاطره تکنولوژیک (حریق)بررسی خواهد شد .در این راستا توسط نرم افزار HAZUS با ارائه نقشه های آسیب پذیری برای سناریو های مختلف مخاطره منفرد(مخاطره محرک) و مخاطرات مرکب (مخاطرات محرک و ثانویه) و بدنبال آن نقشه ریسک کلی مخاطرات مرکب به عنوان خروجی نهایی ، ارائه خواهد شد. نتایج نشان دهنده این موضوع می باشد که در کل در پهنه مورد مطالعه بیشترین درصد ساختمان ها(74%) دارای سطح ریسک اندک، "سطوح ریسک کمتر از 10000" می باشند، (23.9%) از ساختمان ها در محدوده مورد مطالعه دارای سطح ریسک متوسط ، "سطوح ریسک بین 10000 تا 1000000" و در نهایت (1.9%) ساختمان ها با مساحتی برابر با 639660.47متر مربع دارای سطح ریسک بالا "سطوح ریسک بالاتر از 1000000" می باشند.

کلیدواژه‌ها

ارزیابی کمی؛ ریسک؛ مخاطرات مرکب؛ روش تحلیل درخت واقعه؛ مناطق 1 و6 شهرداری شیراز

مراجع

1- ارقامی، ش. یوسفی، م. عبدالملکی، ا. صادقیپور،ع. (1385): آتش سوزی ناشی از شبکه گازرسانی شهری هنگام بروز زلزله، همایش سراسری راهکارهای ارتقاء مدیریت بحران در حوادث و سوانح غیرمترقبه، زنجان.

2-امینی، ا. حبیب، ف. مجتهدزاده، :( 1389 ). برنامه ریزی کاربری زمین و چگونگی تاثیر آن در کاهش آسیب پذیری شهر در برابر زلزله، مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره یازدهم، شماره سه، پاییز 89.،تهران.

3-بختیاری، س 1386 ).): بررسی حوادث حریق ناشی از زلزله در جهان و تهیه راهنمای حفاظت ساختمانها در برابر آتش با در نظر گرفتن خطرات و تخریبهای احتمالی ناشی از زلزله،انتشارات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (پژوهشکده سوانح  طبیعی)، شماره دو، تهران.

4-زارع، م(1388) .: مبانی تحلیل خطر زمینلرزه، انتشارات پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، شماره دهم، تهران.

5-مطالعات شهرداری شیراز (1383): مرحله اول بازنگری طرح تفصیلی مناطق شیراز منطقه یک و شش شهرداری شیراز، انتشارات معاونت شهرسازی ومعماری، مهندسان مشاور فرنهاد،جلد دوم، ویرایش نخست، شیراز.

6-مطالعات وزارت نیرو، (1384): مطالعات مرحله اول لرزه خیزی و لرزه زمین ساخت، انتشارات شرکت سهامی آب منطقه‌ای فارس، جلد اول، ویرایش نخست، شیراز.

7-Davidson, R. A. (2009): “Modeling Post Earthquake Fire Ignitions Using Generalized Linear (mixed) Models.” J. Infrastructure. Syst., 15(4), 351–360.

8-European Commission (2011): Risk assessment and mapping guidelines for disaster management. Commission sat_ working paper, European Union, 121-127.

9-Ernest J. Henley and Hiromitsu Kumamoto(1992):, Probe ballistic Risk Assessment, IEEE Press (New York),87.

10-FEMA (2003): Multi-hazard loss estimation methodology: earthquake model. HAZUS-MH MR3. Technical manual, FEMA,79-512. URL http://www.fema.gov/plan/prevent/hazus/.

11-Greiving, S., Fleischhauer, M. & Luckenkotter, J. (2006) : A methodology for an integrated risk assessment of spatially relevant hazards. Journal of Environmental Planning and Management 49(1): 1-19.

12-Hewitt, K. & Burton, I. (1971): Hazardousness of a place: a regional ecology of damaging events. Toronto Press, Toronto and Bualo, 78.

13-Olfert, A., Greiving, S. & Batista, M. (2006): Regional multi-risk review, hazard weighting and spatial planning response to risk - results from European case studies.

URLhttp://arkisto.gtk.fi/sp/SP42/9_regio.pdf. Access 10 March 2010, 45-51.

14-Tate, E., Cutter, S. & Berry, M. (2010): Integrated multi hazard mapping. Environment and Planning B: Planning and Design 37: 646-663.

15-Varnes, D. J. (1984): Landslide hazard donation: a review of principles and practice. United Nations Educational, Scientist and Cultural Organization, Paris, France,35.

16-Marfai,M., Njagih,J.,(2002): Vulnerability analysis and risk assessment for seismic and flood hazard in Turialba city, Costarica, International Institute forGeo-information Sciences and Earth Observation (ITC),69.

17- Rin, A., and Xie, X. (2004): “The Simulation  of  Post-earthquake Fire Prone Area Based on GIS.” J. Fire Sci.,

22(5), 421–439.

18-Scawthorn, C., Yamada, Y., and Iemura, H. (1981): "A model for urban post earthquake fire hazard." Disasters, 5(2), pp. 125-132.

19-Scawthorn, C. (1987): Fire following earthquake: estimates of the conflagration risk to insured property in greater Los Angeles and San Francisco, All-Industry Research Advisory Council, Oak Brook, Ill,74.

20-Yue Li, M.ASCE; Aakash Ahuja; and Jamie E. Padgett, M.ASCE3, )2012):American Society of Civil Engineers. Journal of performance of constructed facilities ©ASCE / January/February 2012,142).