بررسی تطبیقی وضعیت سرمایه روان‌شناختی مناطق روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر، مطالعه موردی: شهرستان اردبیل

جغرافیا و مطالعات محیطی

مقاله 4، دوره 5، شماره 18، مرداد 1395، صفحه 47-62   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

وکیل حیدری ساربان^*

دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

هدف این مقاله بررسی اثرات بررسی تطبیقی میزان سرمایه روان‌شناختی جوامع روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر در مناطق روستایی شهرستان اردبیل می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاییان ساکن در روستای نمونه گردشگری «وکیل‌آباد» می‌باشد. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 269 نفر بدست آمد؛ از سویی، برای برابری در آزمون و نتیجه، 269 از روستاییان ساکن در روستای فاقد گردشگری «تپراقلو» به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایشی با استفاده از پرسش‌نامه انجام گردیده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش‌نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسش‌نامه تحقیق 83/0 بدست آمد. نتایج آزمون t در ارتباط با ویژگی‌های شاخص‌های سرمایه‌روان شناختی دو گروه نشان می‌دهد که بین متغیر امیدواری با متغیر وابسته رابطه معنی‌داری وجود ندارد؛ اما بین متغیرهای خودکارآمدی، تاب‌آوری، اعتماد به نفس، و خوش‌بینی با متغیر وابسته رابطه معنی‌داری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

گردشگری؛ سرمایه روان شناختی؛ توسعه روستایی؛ روستای وکیل آباد؛ شهرستان اردبیل

مراجع

1. ازکیا، مصطفی و علی ایمانی (1387)، توسعه پایدار روستایی، اطلاعات، تهران.

2. بابائیان، علی، سیدنقوی، میرعلی، علی‌زاده، حسین و محمدرضا پورغلامی(1390)، تاثیر سرمایه روان‌شناختی بر رضایت شغلی افسران مرد ناجا، مورد مطالعه، خا.ا. قزوین، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت انتظامی، سال هفتم، شماره سوم، صص 369-346 .

3. بهادری خسروشاهی، جعفر، هاشمی نصرت آبادی، جعفر و منصور بیرامی (1391)، فصلنامه پژوهنده، دوره17، شماره6، صص 318- 312.

4. حیدری ساربان، وکیل (1394)، بررسی اثرات گردشگری در ارتقای توانمندی‌های اجتماعی و روان‌شناختی روستاییان، مطالعه موردی: شهرستان مشگین شهر، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال 4، شماره12،  صص 183-165 .

5. رضوانی محمدرضا، جعفری مقدم، سعید و حمید رحیم اف (1391)، تاثیر گردشگری بر نگرش‌های کارآفرینانه در مناطق روستایی، مطالعه موردی: مقایسه روستاهای ابر و ابرسج شهرستان شاهرود، فصلنامه پژوهش‌های روستایی، سال سوم، شماره دوم، صص 174- 153 .

6. سادات مرعشیان، فاطمه و فرح نادری (1392)، رابطه فرهنگ سازمان، هوش هیجانی و سرمایه روان‌شناختی با خودکارآمدی شغلی و کارآفرینی سازمانی در کارکنان سازمان آّب و برق خوزستان، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، سال چهاردهم، شماره3، پیاپی53، ص 115.

7. شولتس، (1380)، روان‌شناسی کمال: الگوهای شخصیت سالم، ترجمه: گیتی خوش‌دل، چاپ نهم، تهران: نشر پیکان.

8. ضیائی، محمود، ابراهیمی، مهدی و الهام حاجی غلام سریزدی (1392) تاثیر گردشگری بر نگرش‌های کارآفرینانه در مناطق روستایی، مجله برنامه ریزی و توسعه گردشگری، سال دوم، شماره یکم، صص 42- 29 .

9. کرمی دهکردی، مهدی، میرک‌زاده، علی‌اصغر و فرشته غیاثوند غیاثی (1390)، تحلیل عوامل موثر بر توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه روستاییان استان چهار محال بختیاری، فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال23، پیاپی45، صص132- 100 .

10. محبی نورالدین‌وند، محمد حسین، و حسن پاشاشریفی (1393)، رابطه سرمایه روان‌شناختی با هدف‌های پیشرفت و عمل‌کرد تحصیلی دانشجویان سال اول، 1393، فصلنامه پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، سال یازدهم، دوره 2، صص 79- 61 .

11. هاشمی، نصرت‌آباد، باباپور خیرالدین، جلیل و جعفر بهادری خسروشاهی (1391)، نقش سرمایه روان‌شناختی در بهزیستی روانی با توجه به اثرات تعدیلی سرمایه اجتماعی، پژوهش‌های روان‌شناسی اجتماعی، دوره 1، شماره 4، 144-123 .

12. Avey JB, Patera JL, West BJ. (2009), Positive psychological capital: A new approach for understanding absenteeism. Journal of Leadership and Organizational Studie, 6(13), pp: 42-60.

13. Avey, J, B., Rebeca, J., and luthans, R.F:& Mhatre, K.H (2001), Met analysis of the impacts of positive psychological capital on employee attitudes, Behaviors and Performance. Human Resources Development Quarterly, 6 (2), pp: 127-152.

14. Baker, A, Schaufeli, W. B (2008), positive organizational behavior: Engweged employee in flourishing organization, Journal of Organizational Behaviour, 5(31), pp: 100-105.

15. Bono JE, Judge TA. (2006). Self concordance at work: Toward understanding the motivational effects of transformational leaders. Academy of Management Journal, 46, pp: 554–571.

16. Clarke, C, (2008). Rural tourism and region revitalization. Tourism Recreation Research, 14(1), pp: 65-79.

17. Cohen, Erik and Dann, Graham (2008), “Sociology and Tourism. “ In Annals of Tourism Research, 18(6), pp: 155-169.

18. Gohel, K (2012), “Psychological Capital as a Determinant of Employee Satisfaction”, International Referred Research Journal, 3 (36), pp: 34-37.

19. Huang HC, Lai YH, Chen LS, Chang CM (2012),  A study on visitors to recreational farm regarding perception of ecotourism, recreation experience, and willingness to revisit. Advanced Materials Research, 15 (4): pp: 3558-3562.

20. Johnson, K. and C. Beale (2002), Non Metro Recreation Counties: Their dentification and Rapid Growth. Rural America 17(4): pp: 12-29.

21. Luthans, F (2006), Positive Psychological Capital: Going bgehond human and social capital. Bushoriz; 47(1), pp: 45-50.

22. Luthans, F, Avey j B, Avolio, Dj, Petera, J, L (2008), Experimental analysis of a Web Based training intervention to develop positive psychological apital, Academy of management. Learning of Education, 7(2), pp: 209-215.  

23. Luthans, S, K, Avolio, B, J (2008), positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfactions personnel psychology, 5(3), p.60.

24. Pearce, L (2007),  the social psychology of tourist behavior, international series in experimental social pyschologies 3, Programme Oxford.

25. Peterson, j, Luthans, F (2003), the positive impact & development of hopeful leaders, leadership & Organizationn Development Journal, 24(1), pp: 26-31.

26. Rhoades L, Eisenberger R. Perceived, Y (2002), organizational support: A review of the literature. Journal of Applied Psychology, 37 (4), pp: 698- 714.

27. Robbins S, Millet B, Caccioppe R, Waters-Marsh T (2001) Organisational behaviour, 2ndEdn. Australia: Prentice Hall;

28. Ryan RM, Deci EL. (2005) on happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annu Rev Psychol; 52, pp: 141–66.2-

29. Shaw, G., Agarwal, S. and Bull, P. (2009), Tourism consumption and tourist behaviour:  British perspective, Tourism Geogr., 2(3), pp: 264–289.

30. Wan, J (2008), Psychological capital development on organizational behavior. Market Forum, 7(1), pp: 82-83.

31. Wang, D (2004), Tourist behaviour and repeat visitation to Hong Kong, Tourism Geography., 6(1), pp: 99–118.

32. Wilson, S (2001), Factors for success in rural tourism development. Journal of Travel Research, Boulder, 2(40), pp: 26-35.

33. Youssef, C. M., & Luthans, F (2011), Positive organizational behaviour in the workplace. Journal of Management, 3(3), pp: 774-803.

34. Zhao, Z, Hou, J (2009), the study on physiological capital development of entrepreneurial team, International Journal of Psychological Studies, 1(2), pp:  35-40.