تأثیر بازدارندگی عصاره 5 گونه گیاه دارویی بر جوانه‌زنی و رشد اولیه علف‌هرز سلمه‌تره

تحقیقات بذر

مقاله 7، دوره 6، شماره 21، بهمن 1395، صفحه 72-79   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

معصومه اسدی گاکیه¹؛ علی بابایی قاقلستانی^{* 2}؛ فاطمه پور پیله‌ور³

¹مربی، مرکز هایتک اداره کل فنی و حرفه‌ای استان کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

²باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

³کارشناس ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

چکیده

ترکیبات آللوپاتیک در تنوع زیستی و توانایی تولید اکوسیستم­ها نقش مهمی دارند. آلبه‌منظور بررسی اثر دگر آسیبی عصاره گیاهان دارویی بر جوانه­زنی علف­هرز سلمه­تره، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1395 اجرا شد. فاکتور اول عصاره گیاهان دارویی مختلف شامل آویشن، درمنه، بومادران، نعناع، مریم گلی و آب مقطر (شاهد) و فاکتور دوم غلظت عصاره در دو سطح 50 و 100 درصد عصاره بودند. نتایج نشان داد که همه عصاره­های مورد استفاده، درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی، وزن تر گیاهچه، طول گیاهچه و بنیه بذر سلمه­تره را نسبت به شاهد کاهش معنی­داری دادند. با افزایش غلظت عصاره به 100درصد، صفات مورد اندازه­گیری کاهش بیشتری یافت. عصاره­ی گیاه آویشن در غلظت 100 درصد بیش از همه عصاره­ها، درصد و سرعت جوانه­زنی، وزن تر گیاهچه، طول گیاهچه و بنیه بذر سلمه­تره را کاهش داد. از این رو امکان استفاده از آنها در تناوب زراعی یا در کشت­های مخلوط جهت مهار علف­های هرز وجود دارد. این گیاهان می­توانند گزینه مناسبی جهت تهیه علف کش­های زیستی که یکی از اهداف مهم کشاورزی پایدار است، باشند.

کلیدواژه‌ها

دگر آسیبی؛ سلمه‌تره؛ علف هرز؛ کشاورزی پایدار

مراجع

Abdul Raoof, K.M., and Badruzzaman Siddiqui, M. 2012. Evaluation of allelopathic impact of aqueous extract of root and aerial root of Tinospora cordifolia on some weed plants. Analele Universităţii din Oradea - Fascicula Biologie. 16: 29-34.

Alam, S.M. and Islam, E.U. 2002. Effect of aqueous extract of leaf stem and root of nettle leaf goosefoot and NaCl on germination and seedling growth of rice. Pakistan Journal of Science and Technology, 1(2): 47-52.

Alipour, S., Fili, U., and Montazeri, M. 2010. Allelopathic Effects of Wormwood (Artemisia annua L.) on the Weeds of corn (Zea mays L.). Journal of weeds, 2 (1): 69-83.

Alipour, Sh., Farshadfar, E., and Binesh, S. 2012. Allelopathic effects of Yarrow (Achilla millefalium) on the weeds of corn (Zea mays L.). European Journal of Experimental Biology, 2 (6):2493-2498.

Amiri, I., Hamrouni, L., Hanana, M. and B. Jamoussi. 2012. Herbicidal potential of essential oils from three mediterranean trees on different weeds. Indian Journal of Allelopathy, 8: 3-12.

Arminante, F., De Falco, E., De Feo, V., De Martino, L., Mancini, E., and Quaranta, E. 2006. Allelopathic activity of essential oils from mediterranean Labiatae family plants. ActaHorticulturae, 723: 347-356.

Bagheri, R., and Arjomand Tajadini, M.J. 2011. Allelopathic effects of Thymus caramanicus.Jalas on some vegetative indexes of Amygdalus scoparia Spach. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 27(2):261-270.

Bajalan, I., Zand, M., and Rezaee, S. 2013. The study on allelopathic effects of Mentha longifolia on seed germination of Velvet Flower and two cultivars of wheat. International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 4 (9): 2539-2543.

Chon, S.U., Jang, H.G., Kim, D.K., Kim, Y.M., Boo, H.O., and Kim, Y.J. 2005. Allelopathic potential in lettuce (Lactuca Sativa L.) plants. Scientia Horticulture, 106(3): 309-317.

Choya, R., and Sharma, S.K. 2001. Allelopathic effects of Lantana camara (Linn) on regeneration in Fumaria hygrometrica. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences. 1: 177-182.

Dayan, F. E., Hernandez, A., Allen, S.N., Moraes, R.M., Vroman, J. A., Avery, M.A., and Duke, S.O. 1999. Comparative phytotoxicity of artemisinin and several sesquiterpne analogs. Phytochem, 50: 607–614.    

Hartman, H., Kester, D. and Davis, F. 1990. Plant propagation, principle and Practices. Prentice Hall International Editions. 647 pp.

Kadioglu, I., and Yanar, Y. 2004. Allelopathic effects of plant extracts against seed germination of weeds. Asian Journal of Plant Science, 3 (4): 472-475.

Kalsa, K.K., and Abebie, B. 2012. Influence of seed priming on seed germination and vigor raits of Vicia villosa asp. African Journal Agri Res, 7 (21): 3202-3208.

Kouchaki, A., Zarifketabi, H., and Nakh Forush, A. 2001. Ecological management of weeds. Mashhad Jahad Daneshgahi Publication. (In Persian).

Lin, J., Zeng, R.S, She, M.B., Chen, Z., and Liang Z., 2003. Allelopathic effect of Eucalyptus urophylla and Pinus elliottii on pisolithus tinctorius. Journal of South China Agricultural University, 24(2): 48-50.

Mallik, A., Harper, J.D.I., An, M., Wu, H., and Kent, J.H. 2005. Allelopathy: advances, challenges and opportunities. In Proceedings of the 4th World Congress on Allelopathy," Establishing the Scientific Base", Wagga Wagga, New South Wales, Australia, 21-26 August 2005. pp. 3-11.Centre for Rural Social Research, Charles Sturt University.

Muller, W.H., Johnson, K., Halley, B., and Laber,P. 1969. Volatile growth inhibitors produced by Salvia leucophylla: Effects on oxygen uptake by mitochonderial suspension. Bulltan Torrey Botanical Club, 96: 9-96.

Narwal, S.S., Palaniraj, R., and Sati, S.C. 2005. Role of allopathy in crop production. Herbologia. 6:2: 121-135

Romangi, J.G., Duck, S.O., and Dayan, E.E. 2000. Inhibition of plant asparagin synthetase by monoterpen cineoles. Plant Physiology, 123: 725–732.

Smith, A.E., and Martin, L.D. 1994. Allelopathic Characteristics of three cool season grass species in the forage ecosystem. Agronomy Journal, 86(2): 243-246.

Tworkoski,T. 2002. Herbicide effects of essential oils, Weed Science, 50: 425-431.

Vashisth, A., and Nagarajan, S. 2010. Effect on germination and early growth characteristics in sunflower (Helianthus annuus L.) seeds exposed to static magnetic field. Journal Plant Physiology. 167: 149-156.