تبیین مولفه های کالبدی - عملکردی کیفیت زندگی با بهره گیری از روش FA( نمونه موردی: محله همت آباد اصفهان)

جغرافیا و مطالعات محیطی

مقاله 3، دوره 6، شماره 21، اردیبهشت 1396، صفحه 43-58   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

شیما صراف نیا^{* 1}؛ زهرا سادات سعیده زرآبادی²

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران

²، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران

چکیده

امروزه برنامه ریزی شهری امری همه جانبه گرا و جامع است که در شکل درست خود به ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان در قالب یک فرآیند پویا و توانمند می پردازد و برای رسیدن به این منظور در تمامی ابعاد برنامه ریزی، ارتقا کیفیت زندگی شهروندان از الزامات محسوب می گردد . با توجه به اهمیت موضوع پژوهش حاضر با هدف ارتقا کیفیت زندگی در محله همت آباد اصفهان با تاکید بر مولفه های تاثیرگذار کالبدی- عملکردی صورت پذیرفت. از این رو در این پژوهش هدف مهم و اساسی ارتقا کیفیت زندگی شهری ساکنان و شهروندان محله همت آباد می باشد. روش پژوهش بر حسب هدف توصیفی – تحلیلی است و نوع داده ها آمیخته کمی و کیفی است. با مطالعات پیمایشی و اسنادی گردآوری داده ها انجام گرفت و از روش تحلیل عاملی برای تحلیل داده ها استفاده گردید.
نتایج این تحقیق نشان می‌دهد پخشایش نامناسب کاربری ها باعث شده کیفیت زندگی در بلوک های محله متفاوت باشد همچنین بافت فرسوده محله سبب تنزل کیفیت زندگی در محله شده است که سطح رضایت ساکنان از کیفیت زندگیشان پایین است.در نهایت نیز راهکارهایی جهت ارتقا کیفیت زندگی در محله ارائه شد تا ارزیابی انجام شده،مفید واقع شود.

کلیدواژه‌ها

برنامه ریزی کالبدی- عملکردی؛ کیفیت زندگی؛ تحلیل عاملی؛ محله همت آباد اصفهان

مراجع

1. بحرینی، سید حسین(1389)،فرآیند طراحی شهری،انتشارات دانشگاه تهران،چاپ پنجم.

2. بیگدلی، داود؛(1383)؛ ساماندهی اسکان غیر رسمی، نمونه مطالعاتی: کوی فاطمیه زنجان؛ پایان نامه برای دریافت مدرک کارشتاسی ارشد؛ دانشگاه زنجان؛ دانشکده جغرافیا.

3. حاجی یوسفی،علی(1385)،کیفیت زندگی و راهبردهای اصلاحی،نشریه دهاتی،شماره 28.

4. حکمت‌نیا، حسن و میرنجف موسوی(1392)، کاربرد مدل در جغرافیا با تاکید بر برنامه‌ریزی شهری و ناحیه‌ای، آزادپیما. تهران.

5. رضازاده، راضیه و علی سلسله(1392)، بررسی رابطه سرمایه‌های اجتماعی و برنامه‌ریزی توسعه محله مبنا، مجله علمی و پژوهشی مدیریت شهری،شماره32.

6. رضوانی،محمدرضا و همکاران(1388)، توسعه و سنجش شاخص‌های کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: شهر نورآباد،استان لرستان)، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، شماره2

7. طبیبیان، منوچهر و شهرزاد فریادی (1384). ارزیابی کیفیت محیط‌زیست شهر تهران، نشریۀ محیط‌شناسی، شمارۀ 28.

8. غفاری،غلامرضا و رضا امیدی (1388)، کیفیت زندگی شاخص توسعه اجتماعی، تهران، نشر شیراز.

9. کوکبی،افشین و همکاران (1384)، برنامه‌ریزی کیفیت زندگی شهری در مراکز شهری، تعاریف و شاخص‌ها، فصلنامه جستارهای شهرسازی، شماره12.

10. محمودی نژاد، هادی و علی رضا صادقی (1388)، طراحی شهری از روان شناسی محیطی تا رفاه اجتماعی، انتشارات هله.

11. معاونت برنامه ریزی توسعه سازمان زیباسازی شهر تهران (1392)،کیفیت زندگی شهری. تهران: هنر معماری قرن.

12. موسوی، میرنجف و همکاران (1392). تحلیل سرمایه اجتماعی شهروندان و تاثیر آن بر کیفیت زندگی، مورد مطالعه: محله‌های شهر میاندوآب. مجله پژوهش‌های جغرافیای انسانی. دوره 45 . شماره 4.

13. مهندسین مشاور شارمند، گزارش مطالعات طراحی شهری و تعریف پروژه‌های نوسازی همت آباد،1387.

14. وظیفه‌دوست، حسین و مهدی امینی(1388)، بررسی میزان اهمیت شاخص‌های کیفیت زندگی شهری تهران از دیدگاه مدیران و متخصصان مدیریت شهری، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال اول، شماره3.

15. Carmona, Matthew and Heath, Tim (2003) public places, Urban places.Architectural press.

16. Das. D (2008), Urban Quality of life: A case study of Guwahati,social Indicators Research

17. Hall.T, 1998, Urban geography. London and New York. Rutledge. Harpham. T. Burton, S., Blue, I. 2001. Healthy city project in Developing countries:the first Evaluation,south Bank university,London,16(2):111-125.

18. Lee, Y.J. (2008) Subjective Quality of Measurment in Taipei, Sience Direct, Buliding and Enviroment, No.43.

19. Martins, I, Sá Marques, T(2009): Evaluating quality of life in cities  Towards new tools to support urban planing (internet, Accessed in 14April 2012).

20. Taylor, J, 1998, Sustainable, development a Dublious Solution,policy analysis.NO76. UN Habitat, 2011.

21. Van poll, R. 1997.the perceived Quality of the urban Residential Enviroment.A Multi-Attribute Evaluation,university of Groningen(RuG),the Netherlands.

22. Young. D. Richard(2008)  Quality of Life Indicator Systems Definitions,Methodologies, Uses, and Public Policy Decision (Internet, Accessed in 14 April 2012).