برنامه ریزی استراتژیک توسعه گردشگری روستایی؛(مطالعه موردی: بخش خاوومیرآباد)

جغرافیا و مطالعات محیطی

مقاله 6، دوره 4، شماره 15، آذر 1394، صفحه 81-98   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سوران منوچهری^{* 1}؛ حسین فراهانی²

¹کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، آموزش و پرورش استان کردستان

²استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زنجان

چکیده

پژوهش کاربردی حاضر که از حیث گردآوری اطلاعات نیز توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر جمع آوری اطلاعات در بخش نظری با استفاده از منابع اسنادی و در بخش عملی با استفاده از مصاحبه و توزیع پرسشنامه در میان 100 نفر از گردشگران، 30 نفر از مسئولین و 261 نفر از مردم محلی است، از روش برنامه ریزی استراتژیک و ابزار کارآمد آن یعنی تکنیک سوات برای ارائه برنامه ای مدون و تعیین استراتژیها جهت پویایی و توسعه مطلوب گردشگری در نواحی روستایی بخش خاوومیرآباد شهرستان مریوان بهره گرفته است تا رهیافت این امر شناخت جامع وضع موجود به دور از ذهنی نگری جهت تدوین برنامه های کاربردی توسعه گردشگری در میان روستاهای بخش باشد. انتخاب جامعه نمونه در میان گروه مردم محلی با استفاده از فرمول کوکران، در گروه گروه گردشگران با توجه به بازدید دو ماهه اول سال و در گروه مسئولین نیز با تمام شماری همه مدیران نهادهای مربوط به توسعه روستایی و گردشگری منطقه بوده است. نتایج نشان می دهند که استراتژیهای رقابتی و در میان آنها گسترش توریسم تجاری به واسطه قرار گیری در مرز بین المللی و فعال بودن بازارچه ها و گمرکات منطقه دارای اولویت اجرایی هستند. در این راستا چشم انداز آینده توسعه گردشگری منطقه و برنامه های زمانی جهت تحقق این راهبردها تدوین گردیدند.

کلیدواژه‌ها

برنامه ریزی؛ برنامه ریزی استراتژیک؛ توسعه گردشگری؛ بخش مرزی خاوومیرآباد

مراجع

1.آفرینش، بهروز،(1389). بررسی گرایش و نگرش ساکنین نسبت به توسعه گردشگری نمونه موردی: شهرستان ابهر نواحی روستایی بخش سلطانیه، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان.

2.ابراهیم‌زاده، عیسی و همکاران،)1390(، (برنامه ریزی استراتژیک توسعه گردشگری با تاکید بر گردشگری مذهبی قم)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 76،141-115.

3.بدری، سید علی و نعمتی، علیرضا،(1388)، برنامه ریزی راهبردی توسعه اقتصادی با رویکرد مشارکتی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان بندر لنگه، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 68، صص 83-69.

4.برادران، سمیه،)1389(، برنامه‌ریزی و امکان سنجش توسعه گردشگری روستایی؛ موردی دهستان چغامیش شهرستان دزفول، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه زنجان

5.دانش مهر و همکاران،(1391)، (بررسی نقش طبیعت گردی و آثار آن در توسعه مناطق روستایی با استفاده از مدل سوات(موردی: روستای اورامان تخت))، پژوهش‌های روستایی،سال سوم سوم، شماره سوم، صص:240-215

6.دهکردی، علی و سلیمانپور، مجید،)1389(، (درآمدی بر برنامه ریزی استراتژیک و عملیاتی)، نشریه راهبرد، سال دوم، شماره ششم، صص: 201-188

7.رحمانی و همکاران،)1389(،امکان‌سنجی توسعه پایدار گردشگری از مدل سوات،فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، سال اول شماره 3، صص :23-14.

8.رکن الدین افتخاری و عبدالرضا، مهدوی، (1384) ، راهکارهای توسعه گردشگری روستایی با استفاده از مدل سوات دهستان لواسان کوچک، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 10، شماره 2، صص 30-2.

9.رکن الدین افتخاری، علیرضا و قادری، اسماعیل،(1381)، نقد گردشگری روستایی در توسعه روستایی،فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 6، شماره 2: ص ص 41-23.

10.زیاری، کرامت‌الله و همکاران،)1388(، مبانی و تکنیک‌های برنامه ریزی شهری، انتشارات دانشگاه بین المللی چابهار.

11.شریعتمداری، مهدی،)1388(، اصول و مبانی مدیریت، انتشارات کوهسار، چاپ سوم.                                                                                     

12.ضرابی، اصغر و همکاران،)1389(، (تحلیلی بر جاذبه‌ها و تسهیلات گردشگری منطقه اورامان، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی)، سال 22، شماره پیاپی 43:صص. 52-35.

13.فیضی، طاهره،) 1388(، مبانی سازمان و مدیریت، دانشگاه پیام نور ، چاپ پانزدهم.                                

14.کاظمی، مهدی،)1390(، مدیریت گردشگری، انتشارات سمت.

15.مشکینی، ابوالفضل و حیدری،تقی،)1389(، (ارزیابی توسعه گردشگری شهر زنجان با استفاده از مدل سوات موردی: منطقه زنجانرود)، فصلنامه فضای جغرافیایی، سال یازدهم، شماره 35، صص: 64-37.

16.مقدسی،علیرضا،(1389)،کاربرد مدیریت استراتژیک و عملیاتی در سازمان، مجله صنعت، شماره 55، ص ص 30- 34.

17.موسویان، مرتضی،(1390)، مبانی برنامه‌ریزی و مدیریت استراتژیک، http://iribu.ac.ir.

18.مهدوی، داوود،(1383)، نقش توریسم در توسعه نواحی روستایی پیرامون شهرها و ارائه مدل استراتژیک؛ نمونه (دهستان لواسان کوچک)، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه تربیت مدرس.

19. هزار جریبی،جعفر و کرمی، مهرداد،(1390)، برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری در نواحی البرز مرکزی، فصلنامه مسکن و محیط روستا، شماره 136، ص 110-95.
20. یاوری، حسین،(1389)، شناخت صنعت گردشگری و جهانگردی، انتشارات سیمای دانش.
21. rent,j.r,)2002(, manual on module introduction to tourism, By Personal, Social and Humanities Education Section.
22. Bryson, John,(1998),)A Strategic Planning Process forPublic and Non-profitOrganizations(, Pergamon Journals, Vol. 21, No.  1.
23. Brown, Dennis,(2006), Rural Tourism: An Annotated Bibliography, Regional Economist Economic Research Service U.S. Dept. of Agriculture.

24.Christ, costas,(2007), tourism and biodiversity, mapping tourism’s global footprint, .at : www.sillignakis.com.

25.Daniel, Puciato,(2010), swot  analysis in the formulation of tourism developmentstrategies for destinations, opole university of technology, institute of tourism and leisure.

26.Department of Energy.U.S.,(1996), Guidelines for Strategic Planning, Office of Strategic Planning, Budget and Program Evaluation.

27.Ehmke, Cole,(2008), Strategic Planning: What Is the Process? , Center for Food and Agricultural Business Purdue University.

28.Farrah, Judy,(2004), Strategic Planning, Published bythe Foundation for Community Association Research.

29.Kathleen,A,(2003),strategic planning in the university, University of Wisconsin System Board of Regents.

30.Kerzner, harold,(2001), Strategicplanning for project management using a project management, Published simultaneously in Canada.

31. Kostas,E, 2002, Rural Tourism: An opportunity for sustainable development of rural areas www.sillignakis.com .
32. Kožić,Ivan,2012,An exploratory assessment of tourism sustainability in Croatian coastal destinations,working paper series,Paper No. 11-04.
33. Letter, Budget,(1998), guidelines strategic planning, published by the california state department of finance,at:www.giz.de.
34. UGM, (2006), SWOT analysis a classic strategic tool brought up-to-date, Strategy Design and Facilitation Resource: Nutrition, Hospitality, and Retailing Department Texas Tech University .
35. Williams, Stephen, (2004), Tourism Geography, Routledge Contemporary Human Geography.
36. Zappino, Vincenzo,(2005), caribbean tourism and development: an overview, tourism development specialist targeteurosnc - via dellemedaglied'oro, 60 - cosenza, Italy.

37.zimmerman, michael,2010, six tips for better swot analysis, diy marketing series, at:www.giz.de