اثر نانو ذرات کیتوزان و اکسید آهن بر جوانه‌زنی و شاخص‌های رشد اولیه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در شرایط تنش شوری

تحقیقات بذر

مقاله 8، دوره 7، شماره 24، آذر 1396، صفحه 72-81   

نویسندگان

علی منصوری^{* 1}؛ احمد احمدی²؛ حشمت امیدی³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد آگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، خوزستان، ایران

³استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

شوری یکی از محدودیت­های محیطی است که 20 درصد از مزارع آبی جهان را تحت تأثیر قرار می­دهد. به منظور بررسی اثر پرایمینگ با نانوذرات کیتوزان و نانواکسید آهن، بر جوانه­زنی و رشد اولیه گیاهچه گلرنگ در شرایط تنش شوری، دو آزمایش مجزا به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه فرآوری بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال 1396 اجرا شد. در آزمایش اول اثر سطوح کیتوزان (صفر، هیدروپرایم، 2/0 و 4/0 درصد وزنی-حجمی) در شرایط تنش شوری (سطوح صفر، 5/2، 5 و 5/7 دسی زیمنس بر متر) بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه­زنی، میانگین مدت جوانه­زنی، طول گیاهچه، طول ریشه­چه، وزن تر گیاهچه و شاخص طولی بنیه بذر در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود ولی بر وزن خشک گیاهچه اثر معنی‌داری نداشت. بهترین سطح کیتوزان برای بدست آمدن بهترین شرایط سطح 2/0 درصد بود. در آزمایش دوم اثر سطوح نانو اکسید آهن (صفر، هیدروپرایم، 200 و 400 میلی­گرم بر لیتر) در شرایط تنش شوری (سطوح ذکر شده) بر تمامی صفات ذکر شده به جز طول گیاهچه، در سطح 1درصد معنی‌دار بود. طبق نتایج بدست آمده بهترین سطح نانو­اکسید آهن سطح 200 میلی­گرم بود. تنش شوری نیز بر تمامی صفات به جز وزن خشک گیاهچه در سطح 1درصد اثر منفی و معنی­دار داشت. سطوح 4/0 درصد کیتوزان و400 میلی­گرم نانو اکسید آهن نسبت به سطوح 2/0 درصد و 200 میلی­گرم اثر ضعیف­تری نشان دادند که احتمالاً به خاطر اثر سمیت این غلظت­ها می­باشد.

کلیدواژه‌ها

درصد جوانه‌زنی؛ شاخص طولی بنیه بذر؛ میانگین مدت جوانه‌زنی؛ وزن تر گیاهچه