منطق و جهان‌نگرش سیاست خارجی دولت روحانی

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 5، دوره 10، شماره 34، اردیبهشت 1397، صفحه 126-150   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

محمد محمودی کیا^*

عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی

چکیده

چکیده
با پیروزی حسن روحانی در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران و ظهور جریان موسوم به اعتدال‌گرایی، شاهد بروز گونه متفاوتی از کنش در عرصه سیاست داخلی و سیاست خارجی کشور هستیم. در همین راستا، تعامل‌گرایی، چندجانبه‌گرایی، خروج از انزوا و شکست حصر بین‌المللی ناشی از تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد؛ از جمله مهم‌ترین جهت‌گیری‌ها و اولویت‌های سیاست خارجی دولت یازدهم عنوان شد. این رویکرد، در ماه‌های نخست روی کار آمدن دولت یازدهم، به دستیابی به توافق موسوم به برجام منجر شد که به­نظر می‌رسد این سند و توافق بین‌المللی موجب گشایش در روابط خارجی کشور و نیز دستیابی به الگوی موفقی از همکاری جمعی برای حل مسائل حاد سیاست بین‌المللی شده است.
ازاین‌رو، این پژوهش چنین استدلال می‌کند که منطق اقدام در عرصه سیاست خارجی دولت یازدهم تا حد بسیاری متأثر از راهبرد چندجانبه‌گرایی است و این‌که منطق یادشده در چارچوب یک جهان‌نگرش خاص و ملهم از بن‌نگرش‌های دینی و ارزشی محیط سیاسی داخلی، بر اساس ویژگی ضد هژمونیک‌گرایی انتظام یافته است. لذا، بر اساس این تحقیق، سیاست خارجی دولت یازدهم را می‌توان در چارچوب نوعی سیاست خارجی «چندجانبه‌گرای ضد هژمونیک» تحلیل و بررسی کرد.

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: سیاست خارجی؛ دولت یازدهم؛ ضد هژمونیک‌گرایی؛ چندجانبه‌گرایی؛ تعامل‌گرایی

مراجع