طریق کمال از نظر گاه نجم الدین رازی

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 2، دوره 1، شماره 4، بهمن 1389، صفحه 23-36   

نویسندگان

زرین تاج پرهیزکار؛ تورج عقدایی

چکیده

وجه بارز اندیشه صوفیان، اعتقاد به تکامل است؛ هرچند زمینه این نظریه در دستگاه های مختلف فلسفی و عرفانی وجود دارد، لیکن نوع تبیین آن فرق می کند. در قلمرو اسلام با پیدایش اخوان الصفا که مشربشان آمیزه¬ای از اندیشه های ارسطویی و نوافلاطونی بود، گامی تازه در فرضیه تکامل برداشته شد. صوفیه که اساس تفکر خود را در خصوص آفرینش بر تعالیم اسلام استوار کرده است، چنین فرضیه هایی را با عقاید اسلامی به گونه ای که متهم به کفر نشود، در هم آمیخت. نمونه بارز این اندیشه ها را در سخنان مولوی می بینیم: از جمادی مردم و نامه شدم و ز نما مردم ز حیوان سر زدم نجم رازی نیز نفس انسانی را بالقوه مستعد آیندگی می داند و راه رسیدن به آن را به جز ابزار اصلی(شور و شوق و عشق) که تنها با سلوک در جاده شریعت و طریقت و حقیقت دست می دهد، می داند.

کلیدواژه‌ها

صوفیان؛ نفس؛ تعالیم اسلامی؛ مستعد آیندگی؛ تکامل؛ اخوان الصفا؛ سلوک؛ فرضیه

مراجع

-