گرشاسب و هراکلس (بحثی در اسطوره شناسی تطبیقی)

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 2، دوره 4، شماره 16، دی 1389، صفحه 35-55   

نویسندگان

مه دخت پورخالقی چترودی¹؛ حمید طبسی²

¹دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد (قطب علمی)

²عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی – واحد جیرفت

چکیده

اساطیر ملی هر کشوری، روایتگر سرگذشت قدسی ابر انسانها و پهلوانان آن کشور است که در طی روزگاران در اذهان اسطوره پرداز مردمان شکل گرفته و به تدریج بنیانهای حماسی فرهنگ و ادبیات آن سرزمین را پدید آورده است.
در این نوشتار، ضمن تأکید بر ضرورت مقایسه اساطیر یونانی با اساطیر ایرانی مندرج در اوستا و متون ادبی پهلوی، به بیان برخی همسانی های میان گرشاسب آریایی و هراکلس یونانی پرداخته ایم و برخی کردارهای پهلوانی آنان نظیر جدال با پرندگان اهریمنی، جاودانگی و بی مرگی را برشمرده ایم.
 

کلیدواژه‌ها

اسطوره؛ گرشاسب؛ هراکلس (هرکول)؛ ایران؛ یونان؛ متون ادبی؛ اوستا

مراجع

اسدی توسی، ابونصرعلی بن احمد، 1317 ، گرشاس بنامه، به اهتمام حبیب یغمایی،تهران: انتشارات بروخیم.
نشریة دانشکدة ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه شهید باهنر ،« روان گرشاسپ » ، اکبری مفاخر، آرش، 1385
.1-26 : کرمان، سال چهاردهم، ش 20
بهار، مهرداد، 1387 ، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: انتشارات آگاه، چاپ هفتم.
تاریخ سیستان، 1314 ،تصحیح محمد تقى بهار، تهران: کلاله خاور.
جمالی، کامران، 1386 ، فردوسی و هومر، تهران: انتشارات اسپرک.
دابار، ارواد مانکجی، 1909 ، سد درِ نثر، بمبئی:بی نا.
دست نویس م. او. 29 (داستان گرشاسب، تهمورس و جمشید، گلشاه و مت نهای دیگر)، 1378 ، آوانگارى و
ترجمة کتایون مزداپور، تهران: نشرآگاه.
رضی، هاشم، 1346 ، فرهنگ نامهای اوستا، جلد دوم، تهران: انتشارات فروهر.
، 1381 ، دانشنامة ایران باستان، جلد سوم، تهران: انتشارات سخن.
روایت پهلوی، 1367 ،ترجمة مهشید میرفخرایى، تهران: موسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
سرکاراتی، بهمن، 1378 ، سای ههای شکار شده، تهران: نشر قطره.
نشریة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ،« سیمرغ در چند حماسة ملّی » ، طباطبائی، احمد، 1335
.88-71 : تبریز، سال هشتم، ش 1
به کوشش محمدمهدی رکنی، مجموعه سخنرانیهای ،« گرشاسب جهان پهلوان » ، عفیفی، رحیم، 1357
سومین تا ششمین هفتة فردوسی، مشهد:انتشارات دانشگاه فردوسی.
فرامرزنامه، 1386 ، تصحیح میترا مهرآبادى، تهران: انتشارات دنیاى کتاب.
فردوسی، ابوالقاسم، 1386 ، شاهنامه، به کوشش دکتر جلال خالقی مطلق، دفتریکم، تهران:انتشارات مرکز
دائره المعارف بزرگ اسلامی.
فره وشی، بهرام، 1381 ، فرهنگ فارسی به پهلوی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم.