دین در اندیشه جواهری و شهریار (بررسی و تطبیق)

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 15، دوره 4، شماره 15، آبان 1389، صفحه 143-164   

نویسندگان

مهدی ممتحن¹؛ حسین محمدیان²؛ محمدامین رودینى³

¹عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت (دانشیار زبان و ادبیات عربی)

²دانش آموخته ارشد دانشگاه تربیت معلم سبزوار (مترجمى زبان عربى).

³عضو هیئت علمى دانشگاه آزاد اسلامى، واحد نیکشهر.

چکیده

به جهت اوضاع مشابه اجتماعی و فرهنگی دو ملت ایران و عراق، در این مقاله سعی شده است تا با تکیه بر مضامین دینی اشعار محمد مهدی جواهری و محمد حسین شهریار، موارد اشتراک و اختلاف دیدگاه این دو شاعر بزرگ در مورد دین مورد بررسی قرار گیرد. جواهری در شعر خود به بیان موضوعاتی چون خرافه زدایی و قشر زدایی دینی می‌پردازد، در این زمینه جواهری به دنبال اصلاح در دین می‌باشد. همچنین نگاه شهریار در اشعار دینی، نوعی نگاه بنیادین است و به تبیین و توضیح شاخص‌های اصلی دین می‌پردازد. این مقاله تطبیقی است میان اندیشه‌های دینی این دو شاعر نو کلاسیک که با حفظ سنت و نگاهداشت نظام فنّی شعر قدیم با طرح اندیشه‌های نو در شعر خویش، قصد اصلاح جامعه‌ی محروم و خرافه گرا و پر آشوب کشور خود را داشتند و اشعار خود را در خدمت مردم قرار دادند.  

کلیدواژه‌ها

ادبیات تطبیقی؛ شعر؛ ایمان؛ مضامین دینی؛ جواهری؛ شهریار؛ امام حسین (ع)؛ اهل بیت (ع)

مراجع

ابن منظور، محمد بن مکرّم، 1405 ه. ق، لسان العرب، قم، انتشارات ادب حوزه.
الأعرجى، محمد حسین، 2002 م، الجواهرى (دراسهًْ و وثائق)، چاپ اول، دمشق، دار للثقافهًْ و النشر.
1374 ه. ش، أقرب الموارد فى فصح العربیه و الشوارد، جلد اول، چاپ اول، تهران، انتشارات اسوه.
1374 ه. ش، أقرب الموارد فى فصح العربیه و الشوارد، جلد دوم، چاپ اول، تهران، انتشارات اسوه.
جبران، سلیمان، 2003 م، مجمع الأضداد (دراسه فى سیره الجواهرى و شعره)، چاپ اول، بیروت، المؤسسهًْ
العربیهًْ للدراسات و النشر.
جواهرى، محمد مهدى، 2000 م، دیوان الجواهرى، جلد اول، بیروت، به یسان.
2000 م، همان، جلد دوم، بیروت، به یسان.
2000 م، همان، جلد سوم، بیروت، به یسان.
دبیرخانه مجمع جهانى بزرگداشت نودمین سال تولد استاد سید محمد حسین شهریار، 1377 ه. ش، دیدار