ابوالفرج رونی و ادبیات عرب

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 16، دوره 4، شماره 15، آبان 1389، صفحه 165-180   

نویسنده

احمدرضا یلمه‌ها

عضو هیات علمى دانشگاه آزاد اسلامى واحد دهاقان (دانشیار زبان و ادبیات فارسى)

چکیده

یکی از ادیبان و سرایندگان معروف نیمه دوم قرن پنجم هجری که با الهام از شاعران عرب، توانست مضامین بسیاری را اقتباس کرده و آن‌ها را در لا به لای اشعار و سروده‌های خود به کار برد، ابوالفرج رونی است. وی از استادان مسلّم شعر فارسی است که در میان معاصران و شاعران بعد از خود به استادی مشهور بود و دیوان وی بسیار مورد علاقه و توجه انوری، شاعر بزرگ قرن ششم بوده است. وی در تکامل شعر فارسی به خصوص در تصویرسازی‌های شاعرانه، نهضتی به وجود آورد که اسلوب قدما و پیروان خویش را به کلی نسخ کرد. این پژوهش بر آن است تا حد مقدور به میزان تضمین و اقتباس ابوالفرج از اشعار و سروده‌های ادب عرب و نیز میزان تأثیرپذیری از مفاهیم، تصاویر و ساختار شعری شاعران عرب بپردازد. 

کلیدواژه‌ها

ادبیات تطبیقی؛ شعر فارسی؛ قرن پنجم؛ ابوالفرج رونی؛ مفاهیم و تصاویر مشترک

مراجع

آیتى، عبدالمحمد. 1377 . تاریخ ادبیات عرب، تهران: انتشارات توس.
ترجانى زاده، احمد. 1348 . تاریخ ادبیات عرب، آذربایجان شرقى: چاپ خورشید.
دودپوتا، عمرمحمد. 1382 . تأثیر شعر عربى بر تکامل شعر فارسى، ترجمه سیروس شمیسا، تهران: صداى
معاصر.
رونى، ابوالفرج. 1347 . دیوان، به اهتمام محمود مهدوى دامغانى، تهران: کتاب فروشى باستان.
الرازى، شمس الدین محمد بن قیس. 1373 . المعجم فى معابیر اشعار العجم، به کوشش سیروس شمیسا،
تهران: انتشارات فردوسى.
شفیعى کدکنى، محمدرضا. 1372 . صور خیال در شعر فارسى، تهران: آگاه.
صفا، ذبیح الله. 1373 . تاریخ ادبیات در ایران، تهران: فردوس.
ضیف، شوقى. 1381 . تاریخ ادبى عرب، ترجمه علیرضا ذکاوتى قراگزلو، تهران: امیرکبیر.
غنیمى هلال، محمد. 1373 . ادبیات تطبیقى، تاریخ و تحول، اثرپذیرى و اثرگذارى فرهنگ و ادب اسلامى،
ترجمه سید مرتضى آیت الله زاده شیرازى، تهران: امیرکبیر.
الفاخورى، حنا. 1374 . تاریخ ادبیات زبان عربى، ترجمه عبدالمحمد آیتى، تهران: انتشارات توس.
. 1377 . شرح معلقات سبع، با مقدمه و تعلیقات جلیل تجلیل، تهران: انتشارات سروش.
. 1384 . هنر و سب کهاى شعر عربى، ترجمه مرضیه آباد، مشهد: انتشارات دانشگاه
فردوسى.