اندیشه‌های تعلیمی جهانی درافسانه‌های ازوپ و کلیله‌ودمنه

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 1، دوره 7، شماره 26، مرداد 1392، صفحه 9-24   

نویسنده

نعمت اصفهانی عمران

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت (استادیار).

چکیده

یکی از انواع چهارگانه ادبیات که از روزگاران کهن مورد تأکید و اتفاق‌نظر ملت‌های صاحب فرهنگ و تمدن جهان بوده و هست، ادبیات‌تعلیمی است. ادبیات‌تعلیمی به نوعی از ادبیات گفته می‌شود که در آن خالق اثر با در مقابلْ قراردادن دو مفهوم خیر و شرّـ به‌طورغیرمستقیم‌ـ سعی دارد تا مضامین اخلاقی و حکمی را، ‌که در ادبیات کلاسیک جهان عموماً به زبان حیوانات (فابل) و در قالب پند و اندرز است، به دیگران آموزش ‌دهد. در میان آثار تعلیمی جهان به زبان فابل، دو اثر به نام‌های «افسانه‌های ازوپ» و «کلیله و دمنه»، که یکی متعلق به دنیای غرب و دیگری متعلق به جهان شرق است، بیش از آثار دیگر با مضامین اخلاقی و حکمی همراه است. برهمین‌اساس، نگارنده برآن‌است تا برخی از اصول اخلاقی افسانه‌های ازوپ و کلیله و دمنه را، که در تاریخ ادبیات جهان از جایگاه ارجمندی برخوردارند و در حوزه ادبیات‌تعلیمی مورد تأکید بسیاری از اندیشمندان اخلاق‌گرا می‌باشند، نقد و بررسی نماید. شایان ذکر است که آموزه‌های تعلیمی دو اثر مذکور در عرصه‌های مختلف زندگی بیش از همه در مسائل دینی، اجتماعی و سیاسی نمود دارد.  

کلیدواژه‌ها

افسانه‌های ازوپ؛ کلیله و دمنه؛ ادبیات‌تعلیمی؛ آموزه‌های اخلاقی؛ فابل