رابطه میزان استفاده از رسانه‌های جمعی (با تأکید بر تلویزیون) با ارتقای سطح سواد زیست‎محیطی معلمان

فصلنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی

مقاله 2، دوره 4، 1 (پیاپی 13)، آبان 1392، صفحه 23-40   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سید محمد شبیری¹؛ مهران فرج االهی²؛ الهام کوهی اقدم^{* 3}؛ حسین میبودی⁴

¹دانشیار گروه علمی آموزش محیط زیست دانشگاه پیام نور، مرکز تهران

²دانشیار گروه علمی علوم تربیتی دانشگاه پیام نور، مرکز تهران

³دانش‎آموخته کارشناسی ارشد علوم تربیتی برنامه‌ریزی درسی دانشگاه پیام نور، تهران

⁴دانشجوی دکتری مدیریت محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران

چکیده

پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه میزان استفاده از رسانه‌های جمعی (با تأکید بر تلویزیون) با ارتقای سطح سواد زیست‌محیطی معلمان مقطع راهنمایی درشهر تهران انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ ماهیت و هدف از نوع کاربردی، و از لحاظ روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه معلمان مقطع راهنمایی شهر تهران بوده که با توجه به حجم 9899 نفری جامعه پژوهش و با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 370 نفر از آنان به‌عنوان نمونه، از مناطق 19 گانه شهر تهران و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی پرسش‌نامه با بهره‌گیری از نظرات کارشناسان محیط‌زیست و آموزش و پرورش مورد تأیید قرارگرفت و پایایی پرسش‌نامه براساس ضریب آلفای کرونباخ 79/0 برآورد گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی و درصد) و آمار استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چند‌گانه) و از طریق نرم‌افزار SPSS انجام شد. نتایج پژوهش به لحاظ آماری بیان‌گر آن بود که بین میزان تماشای رسانه‌های جمعی (با ﺗﺄکید بر تلویزیون) و سطح دانش، نگرش، رفتار و به‌طورکلی سطح سواد زیست‌محیطی معلمان رابطه وجود دارد. هم‌چنین، نتایج آزمون رگرسیون چندمتغیره نشان ‌داد، با توجه به ضریب همبستگی چندگانه (809/0 =R)، شدت رابطه بین متغیرهای ملاک و متغیر پیش‌بین بسیار قوی و اثر‌گذار بوده است.

کلیدواژه‌ها

رسانه‌های جمعی؛ تلویزیون؛ آموزش محیط زیست؛ سواد زیست محیطی؛ معلمان

مراجع

1. Aghamohammadi, A., & Salehi Omran, E. (2008). Knowledge, attitude and skills of primary school teachers ecological province. Journal of Education, 24(3(95)), 91-117. (in Persian).
2. Badkuby, A., Hadipur, M. M. M., & Ibrahim, S. H. (2000). Evaluation of elementary school teachers working in different areas of awareness and education in Tehran on environmental issues. Quarterly Environment, 33, 40-36. (in Persian).
3. Bytnerowicz, A., Omasa, K., & Paoletti, E. (2007). Integrated effects of air pollution and climate change on forests: Anorthern hemisphere perspective. Environmental Pollution, 28, 348-358.
4. Chan, K. K. W. (1996). Environmental attitudes and behaviour of secondary school students in Hong Kong. The Environmentalist, 16(4), 297-306.
5. Corraliza, J. A., & Bereguer, J. (2002). Environment value, belief and actions: A situational. Journal of Environmental Education, 23, 65-73.
6. Danai, N. (2009). Media Studies. Tehran: Wisdom Basis. (in Persian).
7. Dhimaen, O. P. (2007). Principles and Techniques of Education. India: Kalpaz Publications.
8. Ferdowsi, S., & Rezvani, N. (2007). The relationship between environmental knowledge and environmental behavior. Journal of Human Sciences (Supplement Sociology), 53, 253-266. (in Persian).
9. Hartman, F. (2008). What are media philosophy (Translated by Akhgary, M.). Research Journal of Information Wisdom and Knowledge, 16(1), 14. (in Persian).
10. Lahasaiizade, A. (2006). Developing ways of maintaining Environment (Volume I). Tehran: Kianmehr. (in Persian).
11. Moharam Negad, N., & Heidari, O. (2006). Developing practical solutions to the environmental education of the younger generation. Journal of Environmental Science and Technology, 8(1), 68-77. (in Persian).
12. Motamnejaded, K. (2006). Media (Volume I). Tehran: Allameh Tabatabaei University. (in Persian).
13. Naini, A. M. (2009). With emphasis on the role of media in war. Journal of Psychological Operations, 6, 25-50. (in Persian).
14. North American Association for Environmental Education. (2011). Excellence in Environmental Education, Guidelines for Learning K-12, Executive Summary and Self-Assessment Tool. Washington, D.C.
15. Ostman, R.. E., & Parker, J. L. (1987). Impact on education, age, newspapers and television on environmental knowledge, concerns and behaviors. Journal of Environmental Education, 19(1), 3-9.
16. Palmer, J. A. (1998). Environmental Education in the 21st Century: Theory, Practice, Progress and Promise. London: Routledge.
17. Rickinson, M. (2001). Learners and learning in environmental Education: A critical review of the evidence. Environmental Education Research, 7(3), 207-320.
18. Roth, C. (1992). Environmental literacy: Its roots, evolution, and directions in the 1990s. Columbus, OH: ERIC/SMEAC. ERIC Document Reproduction Service No. ED 348-235.
19. Sarvestani, A. (2007). Views of nature and environmental ethics with emphasis on the Islamic perspective. Ethical Issues in Science and Technology, 2, 59-72. (in Persian).
20. Seif Naraghi, M., & Naderi, E. (2007). Research Methods and How to Assess its Emphasis on Education in the Humanities. Tehran: Arasbaran. (in Persian).
21. Simmons, D. (1995). Working paper #2: Developing a framework for national environmental education standards. In papers on the development of environmental education standards (pp. 10–58). Troy, OH: NAAEE.
22. Srbinovski, M., Erdogan, M., & Ismaili, M. (2010). Environmental literacy in the science education curriculum in Macedonia and Turkey. Procedia Social and Behavioral Sciences, 21, 4528–4532.
23. Stone, D. (2006). Sustainable development: Convergence of public health and natural environment agendas, nationally and locally. Public Health, 120, 1110-1113.
24. Volk, T., & McBeth, B. (1998). Environmental literacy in the United States: What should be. . ., What is. . ., Getting from here to there. A Report funded by the United States Environmental Protection Agency and submitted to the Environmental Education and Training Partnership, North American Association for Environmental Association, Washington, DC: EETAP/NAAEE.
25. Williams, K. G., & Cary, G. (2002). Landscape preferences, ecological quality and biodirersity. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 321–332.
26. Zokai, M. S. (2009). What is environmental literacy? Knowledge and communication. Published by Education and Research Center of Citizenship Institute. (in Persian).