آموزه های تعلیمی مثنوی مولوی در حوزه آسیب های اجتماعی

پژوهشنامه ادبیات تعلیمی

مقاله 4، دوره 6، شماره 21، خرداد 1393، صفحه 55-80

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

اثر ادبی تعلیمی، اثری است که دانشی (چه عملی و چه نظری) را برای خواننده تشریح کند یا مسایل اخلاقی، مذهبیو فلسفی را به شکل ادبی عرضه دارد. مثنوی معنوی نمونه بارز ادبیات عرفانی علیمی است که در آن، مولانا به بهترین شکل و در قالب تمثیل و حکایات تعلیمی، آموزه های اخلاقی و عرفانی را به مخاطبانش آموزش می دهد. در این مقاله، برخی از نکات تعلیمی مثنوی و تأثیرگذاری آن بر شنونده و کارکرد آن در حوزه آسیب های اجتماعی بررسی می شود تا دریابیم مولوی چگونه از آموزه های مبتنی بر تجربیات ارزشمند خود برای تعلیم و تربیت بهره برده است و چگونه می‌توان از این آموزه ها در کاهش و ترمیم آسیب های اجتماعی در دنیای معاصر استفاده کرد. یافته های این تحقیق نشان می دهد مولوی عرفان را امری اجتماعی می داند و آموزه‌های عرفانی وی کاملاً در حوزه اجتماعی است و می توان با به کارگیری آنها از بسیاری از آسیب های اجتماعی جلوگیری کرد.  

کلیدواژه‌ها

ادبیات تعلیمی؛ مثنوی معنوی؛ اخلاق؛ تعلیم و تربیت

مراجع

- پورنامداریان، تقی .(1383). رمز و داستان های رمزی در ادب فارسی، تهران:  علمی و فرهنگی.

2- --------------- .(1388). در سایه آفتاب، تهران: سخن.

3- توجهی، عبدالعلی؛ توکل پور، محمدهادی .(1390). وجوه تمایز زنا و تجاوز به عنف با تأکید بر شیوه اثبات، پژوهش نامه حقوق اسلامی، سال12، ش 2، پیاپی 34: 132- 101.

4- زرین کوب، عبدالحسین .(1381). سِر نی، تهران: علمی.

5- زمانی، کریم .(1386). میناگر عشق، تهران: نی.

 6- ساروخانی، باقر .(1380). درآمدی بر دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران: سازمان انتشارات کیهان.

7- شمیسا، سیروس .(1383). انواع ادبی، تهران: فردوس.

8- علیایی زند، شهین .(1381). ازدواج نامناسب بستری زمینه ساز برای روسپیگری، رفاه اجتماعی، ش دوم (5): 143- 119.

9- فارلی، ملیسا .(1381). روسپیگری امری مسلم بر تجاوز به حقوق بشر، ترجمه مهدیس کامکار، رفاه اجتماعی، سال دوم، ش 6: 273- 265.

10- معارفی، غلامرضا .(1387). بررسی سلامت جنسی زوجین و شیوه های تأمین آن در اندیشه شیعی بر اساس احادیث کتاب وسایل الشیعه، دو ماهنامه علمی پژوهشی دانشور پزشکی، سال16، ش 78: 74- 67.

11- منصوری، خلیل .(1390). هنجارهای رفتاری و معیارهای ارتباط اجتماعی، دانشنامه موضوعی قرآن (مرکز فرهنگ و معارف قرآن).

http://samamos.com/index.php?option=com_content&task=view&id=546&Itemid=49

12- مولوی، جلال الدین .(1390). مثنوی معنوی، تهران: هرمس.

13- نوروزپور، لیلا .(1392). حرص و طمع در مثنوی مولوی و مقایسه آن با چهار اثر در حوزه ادبیات تعلیمی، فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، سال ششم، ش 1: 444- 431.

14- وکیلی، شروین .(1389). مفهوم دروغ در ایران باستان، فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطوره شناسی، سال ششم، ش 20: 198- 173.

15- همایی، جلال الدین .(1374). مولوی نامه (مولوی چه می گوید ؟)، تهران: هما.

16- یلمه‌ها، احمدرضا .(1390). بررسی تطبیقی اشعار تعلیمی فردوسی و حافظ، پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، سال سوم، ش 11: 175- 153.

17- یوسفی، هادی .(1388). رایزنی در حماسه های ملی ایران، فصلنامه زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سال اول، ش 1: 104- 93.