اینترنت و دین‌داری جوانان (مورد: دختران و پسران 19 تا 30 ساله شهر اصفهان)

فصلنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی

مقاله 2، دوره 4، 2 (پیاپی 14)، بهمن 1392، صفحه 21-43   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محمدعلی زکی^*

دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه امام حسین(ع)

چکیده

اینترنت، یکی از ارکان اساسی جوامع مدرن بوده که بخش‌های مختلف جامعه را تحت تأثیر قرار داده است، اما تاکنون تحقیقات اندکی در خصوص تأثیرات اینترنت بر دین‌داری انجام شده است. از آنجا که جوانان، بخش مهمی از ساختار اجتماعی ایران هستند، تحقیق حاضر، به بررسی و تبیین رابطه اینترنت با دین‌داری جوانان پرداخته است. روش تحقیق حاضر، از نوع همبستگی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه بوده است. اطلاعات تحقیق، با استفاده از روش نمونه‌گیری از بین جوانان شهر اصفهان (384 نفر) گردآوری شده است. پایایی پرسش‌نامه دین‌داری و اینترنت به ترتیب 93/0 و 78/0 گزارش شده است. نتایج توصیفی نشان داد که استفاده از اینترنت در جوانان کمتر از حد متوسط و دین‌داری جوانان بیشتر از حد متوسط می‌باشد. تحلیل همبستگی نشان از وجود رابطه خیلی ضعیف منفی بین اینترنت و دین‌داری داشته است. نتایج تحلیل رگرسیون معرف آن است که از بین انواع هشت‌گانه استفاده از اینترنت، تنها سه نوع چت کردن، کار و تحصیل و بازی و سرگرمی؛ بیشترین عوامل مؤثر بر دین‌داری جوانان بوده‎اند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که سه متغیر پایگاه اجتماعی اقتصادی (27/0-)، استفاده از اینترنت (16/0-) و حوزه اجتماعی شهری (13/0-) به ترتیب بیشترین تأثیر منفی را بر دین‌داری جوانان داشته‌اند. متغیر طبقه اجتماعی به واسطه استفاده از اینترنت به طور غیرمستقیم نیز در دین‌داری جوانان تأثیرگذار بوده است.

کلیدواژه‌ها

دین‌داری؛ استفاده از اینترنت؛ جوانان؛ شهر اصفهان

مراجع

1. Abdollahian, H., & Haghgoei, A. (2010). The Internet use and political participation in Iran: Explaining the correlation. Iranian Journal of Sociology, 10(4), 130-159. (in Persian).
2. Aghaei, S. D., Sadeghi, S. S., & Hadi, D. (2012). Exploring the role of the Internet and new social media in developments in the Middle East and North Africa (information, organization and rapid expansion of developments). Foreign Relations, 4(2(14)), 7-33. (in Persian).
3. Ahmadi, H., Hashemi, S., & Ruhani, A. (2011). Study of the relationship between modern communication technologies and gender identity of high school students of Shiraz. Sociology of Women (Journal of Women and Society), 1(4), 33-60. (in Persian).
4. Ahmadpour, M., & Ghaderzadeh, O. (2011). Interaction in the cyberspace and its effect on the youths' religious identity (An analysis of the results of a survey carried out in the university of Kurdestan). Youths, Culture and Society Research, 5, 75-99. (in Persian).
5. Alavi, S. S., Hashemian, K., & Janatifard, F. (2008). Identity status and mental health in Internet-user students in Tehran University. Journal of Researh in Behavioral Sciences, 6(1(11)), 27-35. (in Persian).
6. Ameli, S. R., & HajiJafari, M. (2012). Dual space approach to cyber harm religion: Attitudes and experience. Religion & Communication, 19(1(41)), 95-127. (in Persian).
7. Armfield, G. G., & Holbert, R. L. (2003). The relationship between religiosity and Internet use. Journal of Media and Religion, 3, 129-144.
8. Azimi Hashemi, M. (2004). The attitudes of the young people of Mashhad (age-group 19-29) to religion (2001- 2002). Journal of Social Sciences, 1(2), 133-164. (in Persian).
9. Bashir, H., & Afrasiabi, M. S. (2012). Internet social networks and youths' life style: A case study of the largest Iranian virtual community. Iranian Journal of Cultural Research, 5(1(17)), 31-60. (in Persian).
10. Campbell, H. (2006). Religion and the Internet. Centre for the Study of Communication and Culture, Communication Reasearch Trends, 25(1), 1-44.
11. Dawson, L. (2000). Researching religion in cyberspace: Issues and strategies, in J. K. Hadden and D. Cowan (eds), Religion and the Internet: Research Prospects and Promises(Religion and the Social Order, Vol. 8), Greenwich, CT: Elsevier.
12. Godazgar, H., & Moosapour, A. (2004). The impact of using the Internet on normative relativistice and cosmopolitan attitudes of the students of Tabriz University. Journal of Social Sciences, 1(3), 183-203. (in Persian).
13. Gorgi, A. (2006). Internet and Identity. National Studies, 7(1(25)), 53-70. (in Persian).
14. Hezarjaribi, J., & Morovati, N. (2011). Affect factors on social trust formation. (Case Study: Students of Allameh Tabbatabaei and Tehran Universities). Welfare Planning and Social Development, 7, 27-66. (in Persian).
15. Javaheri, F., & Bagheri, L. (2008). The impact of using Internet on social and human capital: A case study of university students in Tehran. Journal of The Faculty of Literature and Humanities (Kharazmi University), 15(58-59(The Special Issue of Social Sciences 4)), 33-66. (in Persian).
16. Kabirifar, F., & Sarafizadeh, A. (2011). The study of role of Internet in the cultural development. Cultural Management, 4(9), 45-59. (in Persian).
17. Kafashi, M. (2010). Structural equation modeling of effects of the Internet on family values. Social Sciences Research, 4(3), 135-154. (in Persian).
18. Karamallai, N. (2012). Internet and Religion. Qom: Bustan-e-Ketab Publishers. (in Persian).
19. Keramati Moghad, R., Shahidi, Sh., & Mortazavi, Sh. (2007). The study of Internet dependency and value systems of M.A. students. Quarterly of Psychology, 44, 414-425. (in Persian).
20. Khaled, M. (2007). Globalization and Religion. Conference in Globalization, Conflict & The Experience of Localities Rome, Italy, 28-29 June.
21. Mashayekhi. M., & Borjali, A. (2003). Internet use and feeling of loneliness among high school students. Advances in Cognitive Science, 5(1), 39-44. (in Persian).
22. Mohseni, M., Douran. B., & Sohrabi, M. H. (2007). The Internet use and users' social isolation (Café-Net Users of Tehran). Iranian Journal of Sociology, 7(4), 72-95. (in Persian).
23. Montazer Ghaem, M., & Shaghasemi, E. (2009). Internet and social change in Iran: A meta- analytical study emphasizing the youth generation. Iranian Journal of Sociology, 9(3-4), 120-142. (in Persian).
24. Navabakhsh, M., Hashemnezhad, F., & Zadshampour, V. (2010). A study of Internet and cell phone effects on the youth (15-29 years old) and identity change in Mazandaran. The Sociology of the Youth Studies, 1(1), 145-170. (in Persian).
25. Pakseresht, S., & Nourinia, H. (2008). A study on the effect of internet usage on leisure activities. Cutural Studies & Communication, 3(10), 51-78. (in Persian).
26. Ranjbar, Z., Darvizeh, Z., & Naraqizadeh, A. (2011). The comparison of quantity and quality use of Internet in relation to mental health and academic achievment of students in Tehran. Psychological Studies, 7(2), 11-35. (in Persian).
27. Sardarnia, Kh. A. (2009). The impact of Internet on the citizens' civil engagement. Communication Research (Reseach and Assessment), 16(1(57)), 193-211. (in Persian).
28. Serejzadeh, H. (2007). The challenges of religion and modernity: Sociological discussions on religiosilty and secularisation. Tehran: Tarh_e_ No. (in Persian).
29. Serejzadeh, H., & Tavakooli, M. (2001). The study of operational definition of religiosity in the social research. Research, 5(20-21), 45-70. (in Persian).
30. Taleban, M. R. (1998). Measurement of young's religiosity. Research Index, 2(7-8), 121-129. (in Persian).
31. Talebi, A. (2001). Relgious function and symbols of religiosity among women students. Research Index, 20-21, 15-30. (in Persian).
32. Zaki, M. A. (2013). Religious research in Iran: Trends, patterns and research subjetcs 1998-2013. (Content analysis papers in the scholary journals in Iran). Unpublished Report. (in Persian).
33. Zanjanizadeh, H., & Javadi, A. M. (2005). Effects of the Internet on family values among high school students in the city of Mashhad. Iranian Journal of Sociology, 6(2), 121-146. (in Persian).
34. Zokaei, M. S. (2008). Sociology of Iranian Youth. Tehran: Aghah Publication. (in Persian).