زن در اندیشه بزرگان ادب معاصر فارسی و تازی

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

شناسنامه علمی شماره، دوره 8، شماره 29، اردیبهشت 1393، صفحه 59-86   

نویسندگان

مهدی ممتحن¹؛ مریم فرخی پور²؛ شیما فرجی فر³

¹عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت(دانشیار).

²دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد ادبیات تطبیقی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت.

³دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اراک

چکیده

زن روی دیگر سکه انسان است؛ رکن خانه هستی و هموارکننده راه زندگی است. انعکاس تصورات و باورهای اجتماعی گذشته پیرامون زن در برخی از آثار ادبی و اشعار شاعران بزرگ در عرصه‌های ادبیات فارسی و عربی نقش محوری و تعیین‌کننده‌ای داشته است. تا آنجا که این شاعران بسیاری از مکنونات و منویات خود را از راه عشق به زن بیان می‌کرده‌اند، و بر مسائل معنوی زنان مانند تعلیم و تربیت، آزادی، فضل، قناعت، پرهیزگاری و پاکی، هنر و عرفان و... تأکید بسیاری دارند. این تأکید حاصل تمایز دیدگاه‌های ادیبان فارسی و عربی معاصر به زن با دیگر دوره‌هاست و نتیجه‌اش در بسیاری مسائل معنوی، انسانی و اجتماعی نمایان است. چنانکه در پاره‌ای موارد، زنان شاعر، زبانی مردانه، تقلیدی و فاقد تشخیص را برای خود برگزیده‌اند. در مقاله حاضر تلاش می‌شود دیدگاه‌های شاعران و اندیشمندان بزرگ معاصر فارسی و تازی در مورد زن بررسی شود.

کلیدواژه‌ها

ادبیات تطبیقی؛ شعر معاصر فارسی؛ شعر معاصر تازی؛ زن

مراجع

اسحاق، محمد. 1360، ادبیات نوین ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی، تهران: نشر امیرکبیر.

احمدی، پگاه. 1384، شعر زن از آغاز تا امروز، چ.اول. تهران: نشر چشمه.

براهنی، رضا.1363، تاریخ مذکر، چ اول، تهران: نشر اول.

جوادی آملی، عبدالله. 1383، زن در آیینه جلال و جمال، قم: نشر اسراء.

حسن آبادی، محمود.1381، مکتب اصالت زن(فمینیسم) در نقد ادبی، مشهد: نشر نیکو.

حنا، الفاخوری. 1388، تاریخ الادب العربی، تهران: نشر توس.

رجبی، محمد حسن. 1374، مشاهیر زنان ایرانی و پارسی گوی از آغاز تا مشروطه. چ.اول، تهران: نشر سروش.

روحانی، محمد حسین.1370، یادنامه پروین اعتصامی. تهران: نشر دنیای مادر.

زرین کوب، عبدالحسین.1370، با کاروان حلّه، چ.چهاردهم، تهران: نشر علمی.

سجادی، محمد تقی. 1372، سیری کوتاه در زندگی حضرت فاطمه زهرا(س). چ.چهارم، قم: نشر نبوی.

طباطبایی اردکانی، محمود.1376، یادمان پروین. چ.اول. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

نظام تهرانی، نادر. 1382، شذرات من النظم و النثر فی العصر الحدیث، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

مقدادی، بهرام. 1378، کیمیای سخن، چ.اول، تهران: نشر هاشمی.

یوسف، عزالدین. 1379، الشعر العراقی فی الحدیث و التیارات السیاسهًْ و الاجتماعیهًْ، دارالمعارف