رابطه عدالت اجتماعی ادراک شده با میزان مشارکت شهروندان در توسعه‏ یافتگی شهر تبریز

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 5، دوره 5، شماره 16، آذر 1394، صفحه 119-142   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

توسعه‌یافتگی پایدار شهری به مفهوم حرکت بر محور انسان- محیط بوده و توسعه‏ی امکانات شهری با توجه به ملاحظات محیطی و عدالت اجتماعی را مورد توجه قرار می‌دهد. با توسعه و شهری شدن زندگی بشر مفاهیم مربوط به توسعه‏ی پایدار به این حیطه وارد گردیده و توسعه‏ی پایدار شهر محصول نگاه‌های جدید به عدالت اجتماعی، فضایی و محیطی نسبت به شهر است. عدالت اجتماعی در شهر به معنی حفظ منافع گروه‏های مختلف اجتماعی به وسیله‏ی توزیع بهینه‏ی منابع شهری، درآمدها و هزینه‏هاست. مباحث عدالت محیطی با تأکید بر مترادف بودن مفاهیم عدالت محیطی و عدالت اجتماعی، لزوم حسابرسی اجتماعی از نهادها و سازمان‏های دولتی و نظیر اینها را به عنوان پایه و اساس حسابرسی محیطی، ضروری می‏شمارد. در پژوهش حاضر ‏ابعاد چهارگانه‏ی عدالت اجتماعی ادراک شده شامل فردگرایی اقتصادی، نیاز، برابری و انصاف و رابطه‏ی آن با مشارکت شهروندان در توسعه‏یافتگی شهر تبریز مورد تحلیل قرار گرفته است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه‏ی عدالت اجتماعی ادراک شده با میزان مشارکت شهروندان در توسعه ‏یافتگی شهر تبریز است. بر این اساس به منظور گردآوری داده‌های پژوهش از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه‏ی آماری پژوهش حاضر، شهروندان مناطق ده‌گانه‏ی شهرداری شهر تبریز بوده و حجم نمونه‏ی محاسبه شده 384 نفر هستند. با توجه به اهداف و مدل مفهومی تحقیق برای تحلیل روابط بین متغیرها و آزمون فرضیه‌های تحقیق از مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌‍‌افزار لیزرل استفاده شده است. بر اساس ‏یافته‌های تحقیق، رابطه‏ی مستقیم بین ابعاد چهارگانه‏ی عدالت اجتماعی ادراک شده با میزان مشارکت شهروندان در توسعه‏‌یافتگی شهر وجود دارد. واژه‌های کلیدی: عدالت اجتماعی ادراک شده - مشارکت شهروندی - توسعه‏‏ی پایدار شهری - شهر تبریز

کلیدواژه‌ها

عدالت اجتماعی ادراک شده - مشارکت شهروندی - توسعه‏‏ی پایدار شهری - شهر تبریز

مراجع

-   بحرینی، بهرام. (۱۳87). "اصول و مبانی نظام تامین اجتماعی"، تهران: مؤسسه‌ی انتشارات سوره، حوزه‏ی هنری سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ هشتم.

-   پاپلی یزدی، محمدحسین؛ رجبی‌سناجردی، حسین؛ رفیعیان، مجتبی؛ هودسنی، هانیه. (1382). درآمدی بر توسعه­ی محله‏ای پایدار: مفاهیم نظری و خاستگاه تاریخی. همایش توسعه محله‏ای: چشم‏انداز توسعه­ی‎ پایدار شهر تهران، شهرداری تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات اجتماعی فرهنگی، ص 106-115.

-     تقوایی، محمدمهدی. (1389). "تراکم در شهرسازی"، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

-     حسین‏زاده‌دلیر، کریم. (1380). "برنامه‏ریزی ناحیه‏ای"، تهران: سمت، چاپ اول.

-     زاهدی‎اصل، محمد. (1382). "مبانی مددکاری اجتماعی"، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

-     شفیعی، حمیدرضا. (1381). "رویکردهای عدالت اجتماعی در بین معلمان شهر اصفهان"، مجله‏ی رفاه اجتماعی، بهار1383، ص 49.

-     شکویی، بهرام. (1382). "بررسی و نقد نظریه­ی عدالت جان راولز"، کتاب نقد. شماره‏ی 37، صص 189-141.

-     گزارش کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه. (2013) قابل دسترسی در سایت:

https://sustainabledevelopment.un.org/csd.html

-     گوردون، کالن. (١٣٩٢). "گزیده­ی منظر شهری"، مترجم: دکتر منوچهر طبیبیان، ناشر: دانشگاه تهران.

-     لینچ، کوین. (1381) "تئوری شکل خوب شهر"، مترجم: حسین بحرینی، ت‍ه‍ران‌: دان‍ش‍گ‍اه‌ ت‍ه‍ران‌.‏ 

-     محمدی، رضا. (1390). "تراکم و ساماندهی فضاهای شهری مورد مطالعه تبریز"، رساله‏ی دکتری، تبریز، دانشگاه تبریز. ص 16.

-     مرصوصی، نفیسه. (1383). توسعه یافتگی و عدالت اجتماعی شهر تهران، فصلنامه­ی پژوهشهای اقتصادی، شماره 14، زمستان 1383، صص 31-19.

-     نجاتی‌حسینی، سیدمحمود. (1380). "عدالت اجتماعی در اسلام"، تهران: انتشار نور.

-     هاروی، دیوید، (1386) "تاریخ مختصر نئولیبرالیسم"، مترجم: محمود عبدالله‏زاده، تهران: اختران.

-     هومن، حیدرعلی. (1384). "مدل‎یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل"، تهران: انتشارات سمت.

-     Al-Zu’bi .Cardina (2009). Beyond Garrets and Silos: Bringing Communities TogetherthroughCulturalPlanning?[OnlineAvalable<www.culturalplanning.ca/mccp_monograph_may2.pdf>.

-     Charlton, N. & Human, (2010) “Inequality as an Obstacle to World Political Community and Global Social Justice The implications of population growth and urbanization for climate change,” Environment and Urbanization ", Oxford University, Paper to be Presented at the SGIR 7th Annual Conference on International Relations, Sweden, September 9-11th,

-     Charlton, N. & Human (2010) “Inequality as an Obstacle to World Political Community and Global Social Justice", Oxford University, Paper to be Presented at the SGIR 7th Annual Conference on International Relations, Sweden, September 9-11th,.

-     Cox, T.Sutcliffe.Y Chapin.J.R.F.Stuart, (2009) urban land use planning, university of Illinois press, Urbana.

-     Gary F. (2012). The Dynamics of Modernization: A Study in Comparative History. Harper Pub.

-     Haaland, W. (2007). The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction. Schocker Books.

-     Ilcan, J. and & Philips C, M.(2009). Local and Global: the Management of Cities in the Information Age. London: Earthcan.

-     Leisure, Community and Everyday Life. Basic Books.

-     Kowit, D, & Kowit t, A. C. (2007). “Cultural Industries and Cultural Policy,” International Journal of Cultural Policy, Vol. 11, No. 1, pp 1-13.

-     Marshal, M. (2008). Sociology and Development: Theories,  Policies and Practices. Harvester Wheatsheaf Press.

-     Russinski, E (2008). "Introduction–urban Space: The Shape of Inequality", Urban Geography, Vol. 27, No. 5, July- August.

-     Steven, T. (1991). Culture: A Reformer’s Science. Thousand Oaks: SAGE Publications, Ltd.

-     Urban Growth inequity (2010) Anthony, the rise of modern urban planning 1800-1914, mansell, London. P, 8

-     Western, T. De La Pena, G. Cyril, B (2009). “Social and Cultural Policies Toward Indigenous Peoples: Perspectives from Latin America,” Annual Review of Anthropology, Vol. 34, pp 717-739. www.anthro.anuualreviews.org.