تحلیلی بر اقتصاد اسلامی و مؤلفه‌های آن در قرآن کریم

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 5، دوره 6، شماره 23، آذر 1394، صفحه 81-99   

نویسنده

احمد عربشاهی کریزی

عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور(استادیار).

چکیده

هدف این پژوهش بررسی و تحلیل اقتصاد اسلامی با تأکید بر قرآن کریم است. ابتدا به بررسی رابطه اسلام و علم اقتصاد پرداخته تا بتوان به تعریف اقتصاد اسلامی دست یافت. نکته‌ای که باید بدان توجه داشت این است که اقتصاد اسلامی به عنوان علمی بین رشته‌ای به شمار می‌آید و قلمرو مطالعاتی فلسفه اقتصاد اسلامی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، ارزش‌شناسی، انسان‌شناسی و روش‌شناسی را در بر می‌گیرد. در ادامه اهداف و اصول اقتصاد اسلامی را یادآور شده و وظایف بازار اسلامی و ویژگی‌های آن را از نظر گذرانده‌ایم. در بخشی از پژوهش پیامدها و خروجی‌های علم اقتصاد اسلامی را مورد اشاره قرار داده و اقتصاد اسلامی و «هماهنگی منافع فرد و اجتماع» مورد تأکید واقع شده است. سپس از دیدگاه اسلام گزاره‏های حاکی از سنت‏های حاکم بر اقتصاد را ذکر کرده و آموزه‌های اقتصاد اسلامی را بیان کرده‌ایم. در انتها سعی کرده‌ایم تا نگاهی دقیق‌تر به قرآن کریم داشته باشیم و مؤلفه‌های مربوط به اقتصاد اسلامی را از قرآن کریم استخراج نماییم تا به تصویر جامع و کامل‌تری از اقتصاد اسلامی دست یابیم.

کلیدواژه‌ها

اقتصاد؛ اسلام؛ قرآن کریم؛ اقتصاد اسلامی

مراجع

قرآن کریم.

 

مقالات

اسدی، علی. 1393، «نظام اقتصاد اسلامی الگویی کامل برای اقتصاد مقاومتی»، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، سال دوم، شماره پنجم، بهار 1393.

پرزلی، جان آر و سشنز، جان جی. 1386، «اقتصاد اسلامی: ظهور یک الگوی فکری جدید»، ترجمه وحید مهربانی، راهبرد یاس، شماره 12، زمستان 1386.

پور فرج، علی رضا. 1387، «طراحی مدل علمی بر اساس مبانی و پارادایم های اقتصاد اسلامی»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال یازدهم، شماره 32، پاییز 1387.

توکلی، محمّدجواد. 1389، «درآمدی بر چیستی، قلمرو، و چشم اندازهای فلسفه اقتصاد اسلامی»، معرفت اقتصادی، سال دوم، شماره اول، پیاپی سوم، پاییز و زمستان 1389.

قحف، منذر. 1385، «مروری بر الگوهای اقتصاد اسلامی»، ترجمه سیدحسین میرمعزّی، اقتصاد اسلامی، سال ششم، بهار 1385.

کهف، منذر. 1385، «علم اقتصاد اسلامی، تعریف و روش»، ترجمه سیدحسین میرمعزّی، اقتصاد اسلامی، سال ششم، پاییز 1385.

میرمعزی، سیدحسین. 1390، «درآمدی بر روش علم اقتصاد اسلامی»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال یازدهم، شماره 42، تابستان 1390.

میرمعزی، سیدحسین. 1392، «درآمدی بر روش علم اقتصاد اسلامی(اقتصاد برکت)»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال یازدهم، شماره 50، تابستان 1392.

هادوی نیا، علی اصغر. 1385، «امکان، ضرورت و جایگاه اقتصاد اسلامی(مطالعه تطبیقی با اقتصاد کلاسیک)»، اقتصاد اسلامی، سال ششم، پاییز 1385.

یوسفی، احمدعلی. 1385، «روش‌های کشف آموزه‌های اقتصاد اسلامی»، اقتصاد اسلامی، سال ششم، تابستان 1385.