تحلیل آموزه‌های تعلیمی در بررسی بینامتنی دو اثر (پروین اعتصامی و انوری)

پژوهشنامه ادبیات تعلیمی

مقاله 6، دوره 8، شماره 29، خرداد 1395، صفحه 153-170   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

رقیه صدرایی^*

دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

چکیده

امروزه بینامتنیت اصطلاحی رایج در نظریه‌های ادبی و زبان‌شناسی است. بینامتنیت بر این اصل مبتنی است که هیچ اثری مستقل و خود ساخته مؤلف نیست بلکه از متون گذشته و از اندیشه‌ فراروی ادبیات بهره برده است. بینامتنیت رابطه‌ یک متن با سایر متون را بررسی می‌کند. هدف این مقاله آن است که با استفاده از این نظریه آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی پروین اعتصامی و انوری را ارزیابی کند. برای نیل به این هدف قطعه «اشک یتیم» از پروین اعتصامی با قطعه «والی شهر ما گدایی بی حیاست» از انوری بررسی و تجزیه و تحلیل شده است و تشابه و افتراق آن نمایانده شده است.
 

کلیدواژه‌ها

بینامتنیت؛ آموزه‌های تعلیمی؛ پروین اعتصامی؛ انوری

مراجع

- احمدی، بابک. (1380). ساختار و تأویل متن. تهران: نشر مرکز.

2- اعتصامی، پروین. (1379). دیوان پروین اعتصامی. تهران: انتشارات نهال نویدان.

3- آلن، گراهام. (1392). بینامتنیت. تهران: نشر مرکز.

4- انوری، محمد.(1384). مفلس کیمیافروش، نقد و تحلیل شعر انوری. محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: نشر سخن.

5- رنجبر، جواد؛ عربی، سجاد. (1390). بینامتنی اشعار بارودی با شعر جاهلی، فصل نامه علم. پژوهشی نقد ادب معاصر عربی، سال دوم، شماره اول، ص.ص. 118-89.

6- شریعت، محمد جواد. (1370). یاد نامه‌ پروین اعتصامی. به کوشش‌علی دهباشی. تهران: نشر دنیای مادر.

7- شمیسا، سیروس. (1378). نقد ادبی. تهران: انتشارات فردوس.

8- مشرف، مریم. (1390). مفهوم تجدد و رویکرد و نئوکلاسیک در دیوان پروین اعتصامی. پژوهش‌نامه ادبیات تعلیمی، شماره‌11 ، ص.ص. 152-135.

9- مکاریک، ایرناریما. (1383). دانش‌نامه‌های نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: نشر مرکز.

10- نامورمطلق، بهمن. (1386). مطالعات ارجاعات درون متنی در مثنوی. با رویکرد بینامتنی پژوهش‌نامه علوم انسانی. شماره‌ 54 ، ص.ص. 442-429 .

11- یلمه‌ها، احمدرضا. (1390). بررسی تطبیقی اشعار تعلیمی فردوسی و حافظ، پژوهشنامه ادبیات تعلیمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، سال سوم، شماره‌ 11، ص.ص. 175-153.

12- یوسفی، غلامحسین. (1369). چشمه روشن. تهران: انتشارات علمی.