بررسی تأثیر مدیریت دانش در خلاقیت کارکنان شرکت گاز شهرستان ارومیه

دو فصلنامه مدیریت زنجیره ارزش

مقاله 3، دوره 1، شماره 2، شهریور 1395، صفحه 32-48   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

طاهره دانش فر¹؛ اسداله خدیوی^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مدیریت فناوری اطلاعات، موسسه آموزش عالی المیزان، تبریز، ایران.

²استادیار دانشگاه فرهنگیان، تبریز، ایران.

چکیده

سازمان‌ها برای باقی ماندن در رقابت، با تغییرات محیط نوآوری، پاسخگویی به تقاضاهای بازار، ارتقای افراد و ظرفیت‌ هایشان و حفظ ارتباطات مناسب با فراهم کنندگان، مشتریان و شرکا، به مدیریت دانش نیاز دارند مدیریت دانش سبب دسترسی به تجارب، دانش و مهارت‌ هایی می‌ شود که در مجموع توانایی ‌های جدید، قدرت اجرای عملیات بیشتر، تشویق خلاقیت و نوآوری، شیوة به‌ ‌کار بردن بهتر دانش موجود سازمان و استفادة بهتر از دانش در فرایند تجارت روز به روز را در سازمان ایجاد می ‌کنند. در تحقیق حاضـر سعی شد تاثیر مدیریت دانش در خلاقیت کارکنان شرکت گاز بررسی شود. جامعه آماری تحقیق کارکنان شرکت گاز بود و از پرسشنامه برای جمع آوری داده‌ های تحقیق استفاده شد. تعداد 186 پرسشنامه از نمونه آماری جمع آوری شد. برای بررسی تائید یا عدم تائید فرضیات و برازش کلی مدل از آزمون‌ ها، تجزیه ‌و تحلیل داده‌ ها بر اساس این آزمون‌ ها و از نرم‌افزار PLS استفاده شد و نیز با استفاده  از سه معیار R²، اعداد معناداری T (T-values) ومعیار GOF فرضیات و مدل ارزیابی شد. همچنین از آمار توصیفی و استنباطی نیز استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ‌ها نشان داد که مدیریت دانش در خلاقیت کارکنان تاثیر مثبت دارد.

کلیدواژه‌ها

مدیریت دانش؛ دانش پنهان؛ دانش آشکار؛ خلاقیت

اصل مقاله

سازمان­ ها برای باقی ماندن در رقابت، با تغییرات محیط نوآوری، پاسخگویی به تقاضاهای بازار، ارتقای افراد و ظرفیت ­هایشان و حفظ ارتباطات مناسب با فراهم­ کنندگان، مشتریان و شرکا، به مدیریت دانش نیاز دارند (2002 , E , Edmonds ). مدیریت دانش سبب دسترسی به تجارب، دانش و مهارت ­هایی می ­شود که در مجموع توانایی­ های جدید، قدرت اجرای عملیات بیشتر، تشویق خلاقیت و نوآوری، شیوة به ­­کار بردن بهتر دانش موجود سازمان و استفادة بهتر از دانش در فرایند تجارت روزبه روز را در سازمان ایجاد می­ کنند (2010 , EHaskel ). خلاقیت به عنوان نیاز عالیة بشری در تمام زندگی او مطرح بوده و عبارت است از تحولات دامنه­ دار و جهشی در فکر و اندیشة انسان، بطوریکه حائز یک توانایی در ترکیب عوامل قبلی در طرح جدید می ­شود (1998 .H & L. Prusak. T،Davenport). به هرحال، تأکید بر این است که کارکنان هر شغل وحرفه می­ توانند خلاق باشند (2001 G.D, , Bhatt)، بنابراین برای بهره­ گیری سازما­­ن ­ها از خلاقیت، باید محققان سازمانی متغیرهایی که موجب تشویق و ترغیب خلاقیت می­ شوند را شناسایی کنند تا مدیران بدانند چگونه خلاقیت را مورد حمایت قرار دهند (2000 .J , Duffy). امروزه مفهوم مدیریت دانش و خلاقیت، در مطالعات اجتماعی و سازمانی مشهود است. به ­نظر می­رسد اقتصاد امروزی هرچه بیشتر متمایل به دانش شده (1996 .J , Courger) و دانش هرچه بیشتر به عنوان مفهومی اصلی در شناخت رفتارهای بازار و سازمان ­ها شناخته می ­شود (1996.R , Grant). در عین حال، خلاقیت که ارتباط نزدیکی با دانش دارد )(1998)S.  D., and Sensiper, Lenoard, ,(2004) .G , Vreede de and  ,.R Briggs, ,.E , Santanen) ، به نظر توانایی مهمی برای سازمانMumford, M., 2000)   (و منبع ممکن اثربخشی سازمانی و منبع مزیت رقابتی سازمان است (1998. .(Grant, R  همچنین تحقیقات نشان می ­دهد که مدیریت دانش تاثیر مثبتی بر خلاقیت دارد و در تحقیق حاضر سعی خواهدشد که تاثیر مدیریت دانش در خلاقیت کارکنان بررسی شود. در بخش بعدی ارائه یک بررسی مختصر از پژوهش­ های گذشته می­باشد. در بخش 3 مدل تحقیق و فرضیه ارائه شده ­است. بخش 4 توضیح روش مورد استفاده در این تحقیق می­ باشد و در نهایت بخش 5 نتیجه ­گیری مقاله و پیشنهادات برای تحقیقات آینده می ­باشد.

 

2- پیشینه پژوهش

در محیط پویا و پیچیده امروز، برای همه سازمان­ ها ضروری است که به طور مداوم دانش جدید را به شکل ایجاد، اعتبار بخشی و کاربرد، در محصولات و خدمات خود به کار گیرند همچنین سازمان ­ها برای باقی ماندن در رقابت، با تغییرات محیط نوآوری، پاسخگویی به تقاضاهای بازار، ارتقای افراد و ظرفیت­هایشان و حفظ ارتباطات مناسب با فراهم­ کنندگان، مشتریان و شرکا، به مدیریت دانش نیاز دارند. مدیریت دانش سبب دسترسی به تجارب، دانش و مهارت ­هایی می ­شود که در مجموع توانایی ­های جدید، قدرت اجرای عملیات بیشتر، تشویق خلاقیت و نوآوری، شیوة به کار بردن بهتر دانش موجود سازمان و استفادة بهتر از دانش در فرایند تجارت روز به روز، را در سازمان ایجاد می­ کنند. در همین زمینه پیتر دراکر می­گوید: "راز موفقیت سازمان­ ها در قرن 21 همان مدیریت دانش است".

اولدهام و کامینگز با تاکید بر خروجی خلاق و ویژگی ­های خروجی خلاق، خلاقیت را شامل محصولات، ایده ­ها و رویه­ هایی که تازه و ارزشمندند، تعریف می­ کنند (Oldham, G., and Cumming, A., 1997).

لوسیر در تعریفش، بر خلاقیت به عنوان نوعی تفکر و خروجی خلاق تاکید می ­کند، بدین صورت که خلاقیت شیوه­ ای از تفکر است که باعث تولید ایده ­های جدید می ­شود (Luthans, F., 1995).

یا­نق سونگ و چوی[1](2012)، تحقیقی با عنوان " اثر تیم مدیریت دانش در خلاقیت و عملکرد مالی از تیم ­های سازمانی در سراسر 35 شعبه یک شرکت بیمه کره ­ای انجام داده ­اند. نتایج نشان داد که استفاده از تیم دانش ارتباط مثبتی با تیم خلاقیت دارد که به نوبه خود عملکرد مالی تیم را در طول 6 ماه پیش ­بینی می ­کند.

چو یه، لینق یه، هو چن[2] ( 2012)، تحقیقی با عنوان " از اشتراک­ گذاری دانش به خلق دانش: یک مدل مدیریت دانش مخلوط (تلفیقی) برای بهبود خلاقیت دانشجویان دانشگاه انجام داده­اند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه پلت فرم یادگیری الکترونیکی بودند و از پرسشنامه و مقیاس لیکرت استفاده شده، نتایج حاصل از آزمونANOVA نیز به همراه داشت آزمون معنی­ دار بود. یافته ­های تجزیه تحلیل کمی و کیفی نشان می­ دهد مدل مدیریت دانش تلفیقی در بهبود دانش، گرایش­ ها و توانایی ­های خلاقیت موثر است.

چو یه، یی هانق، لینق[3] (2011)، تحقیقی با عنوان "مدیریت دانش در یادگیری تلفیقی: موثر در توسعه حرفه ­ای در آموزش خلاقیت انجام داده­ اند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه پلت­ فرم یادگیری الکترونیکی بودند و از پرسشنامه، مقیاس لیکرت، کرونباخ و تجزیه و تحلیل کمی و کیفی استفاده شده­است. نتایج: اندازه­ گیری تحلیل واریانس و تجزیه و تحلیل محتوا نشان داد که برنامه ­های آموزشی طراحی شده در این مطالعه، در دانش حرفه ­ای معلمان قبل از خدمت و اثر­بخشی آموزش شخصی در آموزش خلاقیت آن­ها موثر است. مطالعه نشان می­ دهد که یادگیری تلفیقی، عمل هدایت، یادگیری مشاهده­ ها، بحث گروهی، ارزیابی همسالان و بازخورد، مکانیسم­ های مهم این موفقیت هستند.

سونگ لی، چنج لی، ووک سئو، یانق چوی[4] ( 2014)، تحقیقی با عنوان " تجزیه و تحلیل مشترک رهبری، تنوع و تیم خلاقیت در محیط یادگیری الکترونیکی انجام داده ­اند. داده ­های تجربی از طریق استفاده از پرسشنامه جمع­ آوری شد. شرکت­ کنندگان دانشجویان دوره کارشناسی که یک دوره مبتنی بر وب یادگیری الکترونیکی به نام '' فناوری اطلاعات دیجیتال و کاربرد آن"در یک دانشگاه در کره­ جنوبی گرفته شده­ بود.  نتایج ما نشان داد که تنوع نقش مستقیم در تیم خلاقیت دارد و تحت تاثیر قرار می ­دهد، با رهبری مشترک و به اشتراک ­گذاری دانش به تیم خلاقیت کمک می­ کند. بنابراین، به اشتراک­ گذاری دانش، نقش نیمه­ واسطه بین رهبری مشترک و خلاقیت تیم بود. آزمون از نوع مدل معادلات ساختاری (SEM) ، تجزیه و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی است.

نیازآذری و همکاران (1389)، تحقیقی با عنوان " بررسی نقش مدیریت دانش بر خلاقیت دبیران در مدارس متوسطه" انجام داده­ اند. دراین تحقیق­، روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی است. نتایج حاصل از بررسی سؤال­ های تحقیق نشان داده­ است که بین مدیریت دانش، پالایش دانش، سازماندهی دانش، کاربرد دانش و اشاعه دانش با خلاقیت دبیران رابطه وجود دارد و بین برداشت دانش و خلاقیت دبیران رابطه وجود ندارد و همچنین تأثیر مدیریت دانش بر خلاقیت دبیرا­ن زن و مرد متفاوت نیست.

---

[1]. Sun Young Sung, Jin Nam Choi

[2]. Yu-chu Yeh, Yi-ling Yehb, Yu-Hua Chenb

[3]. CYu-chu Yeh a , Ling-yi Huang b, Yi-ling Yeh

[4]. Dae Sung Lee , Kun Chang Lee , Young Wook Seo , Do Young Choi

تقی­زاده و تاری (1388)، تحقیقی با عنوان " بررسی نقش مدیریت دانش و خلاقیت بر بالندگی سازمانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز" انجام داده­اند. این تحقیق، از نظر ماهیت، تحقیق علی است. برای جمع ­آوری داده ­ها از روش پرسشنامه استفاده می ­شود، از نظر روش گردآوری داده­ ها، تحقیق پیمایشی است. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای خلاقیت و مدیریت دانش بر بالندگی سازمانی تأثیر مثبتی دارد.

حسن­بیگی ( 1389)، تحقیقی با عنوان "ارایه مدل عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش به منظور افزایش خلاقیت و یادگیری سازمانی در شرکت فرودگاه­های شرکت" انجام داده­ است. روش تحقیق از نوع همبستگی است. نتایج نشان می ­دهد تمامی هفت عامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش تأثیر مثبتی بر خلاقیت سازمانی و یادگیری سازمانی دارند؛ اما هنگامی که تعامل و ارتباط عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش با یکدیگر تأثیر تواماً متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابسته مورد بررسی قرارمی­ گیرد، تنها دو عامل استراتژی­ ها و سیاست­ های دانش­ محور و مدیریت منابع انسانی باعث افزایش تواماً خلاقیت سازمانی و یادگیری سازمانی می­ شوند.

انصاری (1390)، تحقیقی با عنوان "مدیریت دانش و خلاقیت در ادارة کل تربیت بدنی استان تهران" انجام داده است. روش تحقیق از نوع توصیفی – همبستگی است که از لحاظ زمانی، تحقیق مقطعی به حساب می ­آید. نتایج نشان داد مدیریت دانش و خلاقیت در اداره کل در حد متوسط است و ارتباط مثبت و معناداری بین مدیریت دانش و خلاقیت وجود دارد و از بین ابعاد چهارگونه مدیریت دانش، برونی ­سازی و اجتماعی­ سازی ارتباط معناداری با خلاقیت دارند.

فتحیان و همکاران در مقاله ­ای تحت عنوان "نقش مدیریت دانش ضمنی در خلاقیت و نوآوری" نقش مثبت دانش ضمنی بر خلاقیت و نوآوری سازمانی را تایید می­نماید. او معتقد است، دانش ضمنی به عنوان محرکی مهم در فرآیند خلاقیت و نوآوری نقش مهمی را به عنوان یک منبع سازمانی و عامل موفقیت در سازمان ایفا می­ کند. در این تحقیق، این نقش در مدیریت نوآوری با توجه به نوع خلاقیت مورد نیاز، نوع صنعت و ساختار خاصی که آن سازمان دارا می­ باشد، از طریق ایجاد الگو روشن گردیده و در نتیجه موفقیت خلاقیت آن­ها بهینه خواهد شد (Fathian, 2005).

صمدیان و همکاران (1390)، تحقیقی با عنوان "تاثیر مدیریت دانش بر میزان خلاقیت کارکنان سازمان صدا و سیمای استان تهران" انجام داده ­اند. این تحقیق، یک تحقیق از نوع زمینه­ یابی است. اطلاعات مورد نیاز به روش میدانی و بوسیله پرسشنامه جمع­ آوری شده­ است. نتایج نشان می­ دهد که مشارکت در دانش، سازماندهی دانش، کاربرد دانش، ارزیابی عملکرد دانش و کشف و خلق دانش بر خلاقیت کارکنان تاثیرگذار است.

نیر و همکاران (1389)، تحقیقی با عنوان "رابطه بین مدیریت دانش و خلاقیت در میان کتابداران کتابخانه­ های دانشگاهی شهر شیراز" انجام داده ­اند. این تحقیق، تحقیق توصیفی- همبستگی است و در آن از پرسشنامه استفاده شده، داده ­ها با استفاده از روش ­های آمار توصیفی و استنباطی و آزمون ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می­ دهد که هر چه خلاقیت کتابداران کتابخانه ­های دانشگاهی شیراز بالاتر باشد، مدیریت دانش نیز بیشتر می ­باشد.

زمردیان و همکاران (1389)، تحقیقی با عنوان "استقرار نظام مدیریت دانش مبتنی بر سرمایه اجتماعی" انجام داده ­اند. این تحقیق، یک تحقیق میدانی است و در این تحقیق از روش ­های آمار استنباطی، مدل معادلات ساختاری، پرسشنامه و نرم افزار SPSS استفاده شده­ است. نتایج نشان می­ دهد که بین سرمایه اجتماعی و عمل فرهنگ سازمانی، عامل ساختار سازمانی عامل زیر­ساخت و عامل محتوایی تغییر که از متغیرهای آمادگی مدیریت دانش هستند، رابطه معنی ­داری وجود دارد.

رضائیان و همکاران (1389)، تحقیقی با عنوان "بررسی الگوهای راهبرد مدیریت دانش و راهبرد دانش در سازمان­ ها" انجام داده ­اند. این تحقیق با روش مطالعات کتابخانه ­ای انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات در آن فیش­ برداری از منابع پایگاه ­های اطلاعاتی شبکه جهانی اینترنت، کتاب­ ها، مقالات و پایان نامه­ های فارسی وخارجی مرتبط با موضوع تحقیق بوده ­است. نتایج نشان می­ دهد که با توجه به تفاوت ماهیت و کارکرد دو مفهوم الگوهای راهبرد مدیریت دانش و الگوهای راهبرد دانش، سازمان­ ها برای انجام پروژه­ های مدیریت دانش نیازمند تدوین راهبرد مدیریت دانش و راهبرد دانش خود بصورت جداگانه می ­باشند.

 

3- مدل تحقیق و فرضیات

 این تحقیق با هدف بررسی تاثیر مدیریت دانش در خلاقیت کارکنان  تدوین گردیده است و فرضیه­ های تحقیق شامل موارد ذیل می ­باشد:

H1) بعد دانش آشکار مدیریت دانش در خلاقیت کارکنان شرکت گاز شهرستان ارومیه مؤثر است.

H2) بعد دانش ضمنی مدیریت دانش در خلاقیت کارکنان شرکت گاز شهرستان ارومیه مؤثر است.

H3) مدیریت دانش در خلاقیت کارکنان شرکت گاز شهرستان ارومیه مؤثر است.

لازم به ذکر است که فرضیه ­های ا و 2 فرعی و فرضیه 3 اصلی هستند. همچنین در اینجا به تعریف متغیرهای تحقیق می­پردازیم که مدیریت دانش، دانش آشکار و دانش پنهان، متغیر مستقل و خلاقیت، متغیر وابسته می ­باشد.

 مدیریت دانش: مدیریت دانش یعنی استفاده خلاق، مؤثر و کارآمد از کلیه دانش ­ها و اطلاعات در دسترس سازمان به نفع مشتری و در نتیجه به سود سازمان (مک دانلد، 1381).

خلاقیت: واژه ­ای عربی است که ریشه آن " خلق " به معنی آفریدن است .در لغت­نامه دهخدا خلاقیت، به معنای خلق کردن و بوجود آوردن است و خلاق شخصی است که دارای عقاید نو باشد­. در فرهنگ وبستر (2003) خلاقیت قدرت و توانایی ایجاد خلق مفاهیم یا به کا­رگیری آن درشکل جدید از طریق مهارت های ذهنی تعریف شده است (سام خانیان ،1384 : 15). خلاقیت، توانایی کاربرد دانش برای حل مسأله و نوآوری است. خلاقیت همواره شامل ایده­های جدید نیست و می تواند درباره ی انتقال دانش موجود به موقعیت های جدید و قراردادن آنها در چارچوب های متفاوت باشد و یا می تواند درباره ی مرتبط ساختن روش هایی که قبلاً وجود نداشته اند، باشد )رحیمی ، 1386 : 89). خلاقیت عبارت است از خلق کردن مفهوم و چیزی تازه و منحصر به فرد، به گونه ای که مناسب و مفید، موجب حل یک مسئله­، سؤال یا نیاز علمی، صنعتی یا اجتماعی شود (پیرخایفی ، 1383: 17).

دانش ضمنی:  از مدل های ذهنی باورها و اعتقاد­های هر فرد تشکیل می شود که آنچنان در ذهن او جا گرفته اند که بدیهی تلقی می شوند. دانش ضمنی ریشه در درون افراد دارد و بیان آن در قالب کلمات دشوار می باشد. در اکثر سازمان ها، دانش ضمنی به ندرت مبادله یا به اشتراک گذاشته می­شود. بنابرین، وقتی که فرد صاحب این دانش، سازمان را ترک می کند این نوع دانش را به همراه می برد. از دانشی که ریشه در فرهنگ سازمان دارد نیز به دانش ضمنی یاد می شود.

 دانش آشکار: دانشی است که به وضوح تعریف یا فرموله شده و از طریق تکنولوژی های اطلاعاتی نیز به اشتراک گذاشته می شود. دانشی که به طور کامل و مستقیم از شخصی به شخص دیگر منتقل می شود. این دانش رسمی و قابل کدگذاری است و می توان آن را در حافظه سازمان یا در هر جای دیگر ذخیره کرد و در دسترس همگان قرار داد. نمونه های دانش آشکارعبارتند از: کتاب ها، گزارش ها، فیلم ها و سایراشکال فیزیکی ارایه دانش (Nonaka, 1994).

پس از تدوین فرضیات تحقیق و بررسی ادبیات مرتبط با موضوع، تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از کشور که مرتبط با موضوع تحقیق بودند، مرور شد. نتیجه این بود که هر سه فرضیه مورد تایید قرار گرفت و نتیجه فرضیه اول این تحقیق با پژوهش های: نیازآذری و همکاران (1389) و انصاری (1390) یکسان بود و با آن­ها همخوانی داشت و نیز نتیجه فرضیه سوم این تحقیق با پژوهش:­ فتحیان و همکاران (2005) یکسان بود.

فرضیه اول با  پژوهش های ذیل نتایج یکسانی داشت:

نیازآذری و همکاران (1389)، تحقیقی با عنوان " بررسی نقش مدیریت دانش بر خلاقیت دبیران در مدارس متوسطه" انجام داده اند. دراین تحقیق­، روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی است. نتایج حاصل از بررسی سؤال های تحقیق نشان داده است که بین مدیریت دانش، پالایش دانش، سازماندهی دانش، کاربرد دانش و اشاعه دانش با خلاقیت دبیران رابطه وجود دارد و بین برداشت دانش و خلاقیت دبیران رابطه وجود ندارد و همچنین تأثیر مدیریت دانش بر خلاقیت دبیرا­ن زن و مرد متفاوت نیست. همچنین دراین تحقیق بیان کردند که بین ابعاد مدیریت دانش و میزان خلاقیت رابطه وجود دارد و انگیزش اعضا در پروژه های مدیریت دانش بالا بوده و آنرا حمایت کرده اند و سبب افزایش خلاقیت آنها شده است و بین مدیریت دانش و عملکرد سازمانی رابطه مثبت وجود دارد. 

انصاری (1390)، تحقیقی با عنوان "مدیریت دانش و خلاقیت در ادارة کل تربیت بدنی استان تهران انجام داده است. روش تحقیق از نوع توصیفی – همبستگی است که از لحاظ زمانی، تحقیق مقطعی به حساب می آید. نتایج نشان داد مدیریت دانش و خلاقیت در اداره کل در حد متوسط است و ارتباط مثبت و معناداری بین مدیریت دانش و خلاقیت وجود دارد و از بین ابعاد چهارگونه مدیریت دانش، برونی سازی و اجتماعی سازی ارتباط معناداری با خلاقیت دارند. در اینجا باید قید کرد که برونی سازی که همان تبدیل دانش پنهان به دانش پنهان است، در واقع باورها و اعتقادات و فرهنگ شخصی به شخص دیگر منتقل می شود و این باعث افزایش خلاقیت افراد می شود و همچنین اجتماعی سازی که همان تبدیل دانش پنهان به دانش آشکار است، در واقع شخص دانش پنهان خود را در قالب کتاب، مقاله، گزارش که همان دانش آشکار است در می آورد و به این ترتیب باعث افزایش خلاقیت افراد می­شود. 

فرضیه سوم با پژوهش­ ذیل نتایج یکسانی داشت:

فتحیان و همکاران (2005) در مقاله ای تحت عنوان "نقش مدیریت دانش ضمنی در خلاقیت و نوآوری" نقش مثبت دانش ضمنی بر خلاقیت و نوآوری سازمانی را تایید می ­نماید. او معتقد است، دانش ضمنی به عنوان محرکی مهم در فرآیند خلاقیت و نوآوری نقش مهمی را به عنوان یک منبع سازمانی و عامل موفقیت در سازمان ایفا می­ کند. در این تحقیق، این نقش در مدیریت نوآوری با توجه به نوع خلاقیت مورد نیاز، نوع صنعت و ساختار خاصی که آن سازمان دارا می ­باشد، از طریق ایجاد الگو روشن گردیده و در نتیجه موفقیت خلاقیت آنها بهینه خواهد شد.

لازم به ذکر است که در این تحقیق چون آنچه انسان­ ها درون خود حس می ­کنند، در جوی غیررسمی و رو در رو بهتر عمل می­ کند. در نتیجه در این فضا به­ راحتی می­ توان از ایده ­های جدید، محصولات یا فرآیندهای خلاقانه جهت حل مشکلات بصورت انعطاف­ پذیر، بهره­ مند گردید و به این ترتیب باعث افزایش خلاقیت افراد می­ شود. 

شکل (1) مدل پژوهش با همه عوامل را نشان می­ دهد، که نشان از تاثیر مثبت و معنی­دار مدیریت دانش در خلاقیت کارکنان شرکت گاز شهرستان ارومیه می­ باشد. سه فرضیه با توجه به این مدل مورد آزمایش قرار می­ گیرند هر فرضیه با حرف H نشان داده شده­ است و روابط فرضیه­ ها هم با فلش نشان داده می ­شود همچنین نتایج حاصل از آزمون ها، نشان از تایید فرضیه ­های 1 و 2 و 3 می­ باشد.

 

 

 

 

خلاقیت

 

دانش پنهان

• باورها
• اعتقادات

 

دانش آشکار

• کتاب­ها
• گزارشات
• فیلم­ها
• سایر اشکال فیزیکی

 

مدیریت دانش

 

H2

 

H1

 

 

H3

 

 

 

 

 

 

 

                                              

 

 

                                                                       شکل 1) مدل پژوهش

 

 

4- روش تحقیق

این پژوهش ازنظر ماهیت و هدف کاربردی و از نظر روش جمع­ آوری داده­ ها از نوع توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری در این پژوهش کارمندان اداره گاز استان آذربایجان غربی می‌باشد. نمونه در آمار به تعدادی از اجزا انتخاب ­شده با روش تصادفی از یک جامعه آماری گفته می­ شود که با بررسی مشخصات در نمونه فرضیات آماری در جامعه مرجع قابل پژوهش می­ باشند. نمونه ­گیری یعنی انتخاب تعدادی از افراد، حوادث و اشیاء از یک جامعه تعریف‌شده به­ عنوان نماینده آن جامعه. به ­عبارت ­دیگر نمونه­ گیری عبارت از انتخاب درصدی از یک جامعه به ­عنوان نمایندگان جامعه است. برای انتخاب حجم نمونه در این پژوهش از جدول مورگان (ضمیمه) استفاده ­شده ­است. روش نمونه­ گیری نیز نمونه ­گیری تصادفی می­ باشد.

نمونه هدف در این مطالعه کارکنان شرکت اداره گاز شهرستان ارومیه می‌باشد. حجم کل جامعه آماری 400 نفر بود. از بین 400 نفر 94 نفر زن و 306 نفر مرد بودند. با توجه به جدول مورگان 196 مورد به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. از 190 پرسشنامه عودت شده از سوی کارکنان، 4 مورد غیرقابل استفاده بود و درنتیجه 186 پرسشنامه کارکنان برای تجزیه ‌و تحلیل مورد استفاده قرار گرفت.

در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات از روش میدانی و کتابخانه‌ای استفاده ‌شده است و ابزار بکار رفته در این پژوهش پرسشنامه است. برای سنجش تأثیر مدیریت دانش بر خلاقیت کارکنان، پرسشنامه­ محقق ساخته مدیریت دانش نوناکا به تعداد 26 سؤال و پرسشنامه خلاقیت دکتر سلطانی به تعداد 14 سوال استفاده ‌شده ­است که سؤالات براساس متغیرهای شناسایی ‌شده تهیه و تنظیم گردیده است. همچنین در پرسشنامه از طیف لیکرت^[5] مقیاس پنج گزینه‌ای (کاملاً مخالفم، مخالفم، نظری ندارم، موافقم، کاملاً موافقم) استفاده ‌شده­است. بخش مطالعات کتابخانه‌ای شامل مطالعه نشریه­ها، کتب فارسی و لاتین، پایان‌نامه‌ها و بخشی هم استفاده از اطلاعات اینترنتی می‌باشد.

به لحاظ اطمینان از اینکه سؤالات پرسشنامه دارای روایی محتوایی باشند، پرسشنامه طراحی‌شده به تائید چند تن از اساتید در این حوزه رسید. پس از تنظیم پرسشنامه، جهت اطمینان از طراحی درست پرسشنامه و بالا بردن درجه روایی و پایایی، پس از تائید اساتید مجرب، پرسشنامه‌ها به‌صورت آزمایشی در بین 25 نفراز کارکنان سازمان مورد اجرا و آزمایش قرار داده شد تا در صورت داشتن نقص نسبت به اصلاح آن اقدام گردد و برای اطمینان بیشتر از درجه روایی و پایایی، ضریب آلفای کرونباخ^[6] و روایی همگرا^[7] (AVE) و پایایی ترکیبی^[8] پرسشنامه مذکور با استفاده از دو نرم‌افزار (SPSS)^[9] و (SMART PLS)^[10] تعیین و در جداول (1 و 2) آورده شده ­است.

4-1- تحلیل داده ­ها و نتایج

در این پژوهش تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی انجام ‌گرفته ­است. بدین‌صورت که ابتدا با استفاده از آمار توصیفی به توصیف نتایج حاصله از جامعه آماری پرداخته شد و تحلیل و آزمون فرضیات نیز با کمک آمار استنباطی انجام گردید. همچنین برای تمامی این آزمون‌ها از نرم‌افزار SMART-PLS (روش حداقل مربعات جزئی) استفاده ‌شده است. این نرم‌افزار یک رویکرد مبتنی بر مؤلفه است که می‌توان توسط آن قابلیت اطمینان، اعتبار و روابط بین متغیرها را اندازه‌گیری کرد (Cheng & Yang, 2014). روش مربع حداقل جزئی اغلب به‌عنوان یک جایگزین برای مدل‌سازی معادله ساختاری استفاده می‌شود. در مقابل مدل‌سازی معادلات ساختاری، حداقل مربعات جزئی قادر است حتی با یک نمونه کوچک (حداقل حجم نمونه = 20) تجزیه ‌و تحلیل را انجام دهد؛ بنابراین، از روش حداقل مربعات جزئی برای انجام تجزیه ‌و تحلیل داده در این پژوهش استفاده شد. روش تجزیه ‌و تحلیل در دو مرحله انجام‌گرفته است. مرحله اول شامل انجام تجزیه ‌و تحلیل قابلیت اطمینان و روایی همگرا و واگرا و پایایی مدل و پرسشنامه می‌باشد. مرحله دوم مستلزم تائید تمام مفروضات مطالعه از طریق انجام آزمون‌ها با استفاده از نرم‌افزار می‌باشد. در این پژوهش از SMART PLS 2.0 برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها استفاده‌ شده ­است؛ بنابراین برای اندازه‌گیری برازش کلی مدل و آزمون فرضیات از آزمون معیار R²، شاخص GOF و همچنین از ضریب معناداری t (T-VALUE) استفاده ‌شده­ است.

پایایی یا قابلیت اعتماد مشخص می‌سازد که ابزار اندازه‌گیری در صورت اجرا در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی دارد. بدین معنی که اگر پژوهشگر پرسشنامه خود را دوباره و یا به‌صورت موازی اجرا کند و نتایج هر دو یکسان باشد، ابزار از پایایی کامل برخوردار است. اندازه‌گیری پایایی در این پژوهش با استفاده از روش آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی انجام خواهد گرفت. آلفای کرونباخ معیاری سنتی برای سنجش پایایی محسوب می‌گردد و مقدار بالاتر از 7/0 نشانگر پایایی قابل‌قبول است (Cronbach, 1951).

از آنجایی‌که معیار آلفای کرونباخ یک معیار سنتی برای تعیین پایایی متغیرها می‌باشد، روش PLS معیار مدرن‌تری نسبت به آلفای کرونباخ به نام پایایی ترکیبی به کار می‌برد. برتری این معیار نسبت به آلفای کرونباخ در این است که پایایی متغیرها نه به‌صورت مطلق بلکه با توجه به همبستگی متغیرهایشان با یکدیگر محاسبه می‌گردد. درنتیجه برای سنجش بهتر پایایی، هردوی این معیارها در این پژوهش به‌کاربرده شده است. مقدار پایایی ترکیبی برای هر متغیر بالاتر از 7/0 شود، نشان از پایداری درونی مناسب برای مدل دارد و مقدار کمتر از 6/0 عدم وجود پایایی را نشان می‌دهد (Nunnally, 1978). معیار بعدی برای برازش مدل اندازه‌گیری روایی همگرا (AVE) می­‌باشد. معیار AVE نشان‌دهنده میانگین واریانس به اشتراک گذاشته ‌شده بین هر متغیر با شاخص‌های خود است. به بیان ساده‌تر این معیار میزان همبستگی یک متغیر با شاخص‌های خود می‌باشد که هر چه این همبستگی بیشتر باشد، برازش نیز بیشتر است. مقدار بحرانی برای این معیار عدد 4/0 است بدین معنی که مقدار AVE بالای 4/0 روایی همگرای قابل‌قبول را نشان می‌دهد. نهایتاً معیار بعدی روایی واگرا می‌باشد که میزان رابطه یک متغیر با شاخص‌هایش در مقایسه رابطه آن متغیر با سایر متغیرها است. به‌طوری ‌که روایی واگرای قابل‌قبول یک مدل حاکی از آن است که یک متغیر در مدل تعامل بیشتری با شاخص‌های خود دارد تا با متغیرهای دیگر. روایی واگرا وقتی در سطح قابل‌قبول است که میزان AVE برای هر متغیر بیشتر از واریانس اشتراکی بین آن متغیر و متغیرهای دیگر (مربع مقدار ضرایب همبستگی بین متغیر) در مدل باشد (Fornell & Larcker, 1981) . جدول 1 و 2 نشان می‌دهد که با توجه به‌قرار گرفتن همه معیارها در سطوح استاندارد، نتایج حاصل قابل‌قبول است.

 

 

 

 

 

 

 

جدول 1)روایی و پایایی برای مدل اندازه‌گیری

میانگین واریانس استخراج‌شده (AVE)	پایایی ترکیبی (CR)	آلفا	متغیر
57/0	93/0	92/0	دانش آشکار
52/0	91/0	88/0	دانش ضمنی
60/0	94/0	93/0	مدیریت دانش
51/0	89/0	86/0	خلاقیت کارکنان

 

 

 

آلفای کرونباخ برای متغیر مستقل یعنی دانش آشکار برابر با 92/0 و دانش ضمنی برابر 88/0 برای متغیرهای وابسته یعنی مدیریت دانش و خلاقیت کارکنان به ترتیب برابر با 93/0 و 86/0 به دست آمد و با توجه به بالاتر از 7/0 بودن نشان ‌دهنده‌ی پایایی خوب می­ باشد. همچنین قابلیت اطمینان نیز برای همه متغیرها بالاتر از 7/0 می‌باشد. روایی همگرا نیز برای همه متغیرها از 5/0 بالاتر می‌باشد. با توجه به معیارهای ارائه ‌شده، مدل پیشنهادی در سطح استاندارها قابل ‌قبول می‌باشد.

 

                                        

جدول 2) روایی واگرا برای مدل اندازه‌گیری

خلاقیت کارکنان	مدیریت دانش	دانش پنهان	دانش آشکار		شاخص‌ها
			75/0a	دانش آشکار
		72/0b	61/0	دانش پنهان
	77/0c	63/0	52/0	مدیریت دانش
71/0d	59/0	48/0	65/0	خلاقیت کارکنان

Note: a= √0.57, b= √0.52, c= √0.60, d= √0.51.

 

 

ماتریس جدول 2 مربوط به مدل پیشنهادی می‌باشد که با توجه به بیشتر بودن اعداد مندرج در قطر اصلی از اعداد زیرین خود نشان­ دهنده ­ی روایی واگرای قابل ‌قبول است.

برای بررسی تائید یا عدم تائید فرضیات و همچنین بررسی برازش کلی مدل نیاز به انتخاب آزمون ­ها، تجزیه ‌و تحلیل داده ­ها بر اساس این آزمون­ ها و با استفاده از نرم‌افزار انتخاب ‌شده می­ باشد. در این پژوهش با استفاده از سه معیار R²، اعداد معناداری T (T-values) و معیار GOF^[11] فرضیات و مدل ارزیابی خواهند شد که در ادامه به شرح و توصیف این آزمون‌ها خواهیم پرداخت.

معیار R²، معیاری است که برای متصل کردن بخش اندازه‌گیری و بخش ساختاری مدل‌سازی معادلات ساختاری به کار می‌رود و نشان از تأثیری دارد که یک متغیر مستقل بر یک متغیر وابسته می‌گذارد. چین^[12] (1998) سه مقدار 19/0، 33/0 و 67/0 را به‌عنوان ملاک برای مقادیر ضعیف، متوسط و قوی R² معرفی می‌کند (Chin, 1998). برای ارزیابی توانایی مدل از معیارR²  استفاده ‌شده ­است. از اعداد به‌دست‌آمده توسط تجزیه ‌و تحلیل‌های انجام‌ گرفته برای ضرایب مسیر و معیار R² می‌توان معناداری و تائید فرضیات و تأثیر قوی و متوسط هر یک از متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته را قبول کرد. شکل 2 نتایج حاصل از آزمون ­ها را نشان می‌دهد.

 

 

خلاقیت

R²= 0.57

 

67/26******

 

دانش پنهان

• باورها
• اعتقادات

 

دانش آشکار

• کتاب­ها
• گزارشات
• فیلم­ها
• سایر اشکال فیزیکی

 

مدیریت دانش

R²= 0.69

 

43/15******

 

35/44******

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

    ***P<001/0

شکل 2) نتایج مدل پژوهش.

 

 

ابتدایی‌ترین معیار برای سنجش رابطه ­ی بین سازه‌ها در مدل (بخش ساختاری)، اعداد معناداری T است. درصورتی‌که مقدار این اعداد از96/1، 57/2، 27/3 بیشتر شود، نشان از صحت رابطه­ ی بین سازه‌ها و درنتیجه تائید فرضیه‌های پژوهش در سطح اطمینان 95%، 99%و 9/99 درصد است^[13]. برای آزمودن اینکه آیا مدیریت دانش می‌تواند در خلاقیت کارکنان تأثیر داشته باشد یا خیر فرضیات ارائه ‌شده با استفاده از آزمون ضرایب معناداری T بررسی شد. نتایج آزمون T در شکل 2 نشان داده‌ شده­است. نتایج حاصل نشان می‌دهد که فرضیات در سطح معناداری 9/99  )001/0P<) درصد قابل‌قبول است. در جدول 3 خلاصه نتایج آزمون ­ها نشان داده شده­ است.

 

 

 

جدول 3) خلاصه نتایج آزمون‌ها

نتایج	مقدار T-value	ضریب مسیر(β)	فرضیات
تائید	***35/44	73/0	مدیریت دانش	←	دانش آشکار	فرضیه 1
تائید	***44/15	31/0	مدیریت دانش	←	دانش پنهان	فرضیه 2
تائید	***67/26	76/0	خلاقیت کارکنان	←	مدیریت دانش	فرضیه 3

Note: ***p< 001/0

 

 

همان‌طوری که در فرضیه اول پیش‌بینی‌شده بود، دانش آشکار موجود در شرکت گاز آذربایجان­ غربی تأثیر مثبت و معناداری بر مدیریت دانش در آن سازمان دارد. فرضیه دوم نیز با توجه به اعداد به‌دست‌آمده تائید شد و بیانگر تأثیر مثبت و معناداری دانش پنهان بر مدیریت دانش می‌باشد. همچنین نتایج حاصل نشان می‌دهد که فرضیه سوم یعنی تأثیر مدیریت دانش بر خلاقیت کارکنان نیز مثبت و معنادار می‌باشد.

اخیراً، یک اندازه‌گیری مناسب جهانی برای برازش کلی مدل با استفاده از PLS پیشنهاد شده ­است. عددی که برای این معیار به دست می‌آید بین صفر و یک می‌باشد. وتزلس و همکاران (2009)^[14] سه مقدار 01/0، 25/0، 36/0 را به‌عنوان مقادیر ضعیف، متوسط و قوی برای GOF معرفی نموده‌اند به این معنی که در صورت محاسبه مقدار 01/0 و نزدیک آن به‌عنوان GOF در یک مدل، می‌توان نتیجه گرفت که برازش کلی آن مدل در حد ضعیفی است و باید به اصلاح روابط بین سازه‌های مدل پرداخت. به همین ترتیب در مورد دو مقدار دیگر GOF نیز (25/0: برازش کلی متوسط، 36/0: برازش کلی قوی) این دستورالعمل برقرار است و فرمول محاسبه GOF عبارت است از (Wetzels, Odekerken-Schröder, & Van Oppen, 2009):

GOF=                    (1)

رابطه (2) از میانگین مقادیر AVE به دست می­آید:

                    (2)

مقادیر میانگین  AVEمحاسبه شده با توجه به معادله (2):    

 

 

همچنین برای محاسبه برازش کلی مدل بایستی میانگین R² را نیز محاسبه کرد:

                         (3)

 

بنابراین، طبق رابطه (2) و (3) در معادله (1)، ارزش GOF به دست می‌آید:

GOF=

که مقدار GOF به دست آمده در این پژوهش 59/0 است که بیش از مقدار قوی 36/0 است، بنابراین ساختار مدل تناسب خوبی با داده­ها دارد.

4-2-  تحلیل و تفسیر نتایج

با توجه به اندازه‌هایی که برای R² تعریف ‌شده­ است، اعداد به‌دست‌آمده برای R² در تجزیه ‌و تحلیل‌های ما عدد 69/0 برای مدیریت دانش و 57/0 برای خلاقیت کارکنان می‌باشد که نشان از برازش قوی مدل است. همچنین مقادیر T-value نیز در شکل 2 نشان داده‌ شده­ است. اول، ضریب مسیر بین دانش پنهان و مدیریت دانش 73/0 به دست آمد که نشان می‌دهد که دانش پنهان تأثیر مثبت و معنی‌داری بر مدیریت دانش دارد. دوم، ضریب مسیر بین دانش آشکار و مدیریت دانش31/0که نشان می‌دهد دانش آشکار تأثیر مثبت و معنی‌داری بر مدیریت دانش دارد. سوم، ضریب مسیر بین مدیریت دانش و خلاقیت کارکنان 76/0که نشان می ­دهد مدیریت دانش تاثیر مثبت و معناداری بر خلاقیت کارکنان دارد که نتایج نشان‌دهنده‌ تأیید هر 3 فرضیه می­ باشد.

با استفاده از آزمونی که برای برازش کلی مدل انجام گرفت یک مقدار 59/0 به دست آمد که این مقدار در مقایسه با مقادیر پایه بالا تعریف‌شده برای GOF نشان می‌دهد که ساختار مدل مناسب می‌باشد.

همان‌طوری که در فرضیه اول پیش‌بینی ‌شده بود، دانش آشکار موجود در شرکت گاز آذربایجان غربی تأثیر مثبت و معناداری بر مدیریت دانش در آن سازمان دارد. فرضیه دوم نیز با توجه به اعدا به‌دست‌آمده تائید شد و بیانگر تأثیر مثبت و معناداری دانش پنهان بر مدیریت دانش می‌باشد. همچنین نتایج حاصل نشان می‌دهد که فرضیه سوم یعنی تأثیر مدیریت دانش بر خلاقیت کارکنان نیز مثبت و معنادار می‌باشد.

 

5- نتیجه­ گیری

در این پژوهش برای بررسی تائید یا عدم تائید فرضیات و همچنین بررسی برازش کلی مدل از آزمون­ ها، تجزیه ‌و تحلیل داده­ ها براساس این آزمون­ ها و از نرم‌افزار PLS استفاده شد و نیز با استفاده از سه معیار R²، اعداد معناداری T (T-values) و معیار GOF^[15] فرضیات و مدل ارزیابی شد.

درخصوص فرضیه­ ها، می­ توان بیان کرد که فرضیه 1 مورد تایید می ­باشد و قابل ذکر است که معیار برای سنجش رابطه­ بین سازه‌ها در مدل (بخش ساختاری)، اعداد معناداری T است و در اینجا چون مقدار این اعداد  از 96/1 بیشتر است،  نشان از صحت رابطه­ ی بین سازه‌ و درنتیجه تائید این فرضیه‌ در سطح اطمینان 95% درصد است^[16].  بنابراین دانش آشکار تأثیر مثبت و معناداری بر مدیریت دانش در آن سازمان دارد.

درخصوص فرضیه 2 می­ توان بیان کرد که مورد تایید می­ باشد و قابل ذکر است که معیار برای سنجش رابطه­ ی بین سازه‌ها در مدل (بخش ساختاری)، اعداد معناداری T است و در اینجا چون مقدار این اعداد  از 57/2 بیشتر است،  نشان از صحت رابطه­ بین سازه‌ و در نتیجه تائید این فرضیه‌ در سطح اطمینان 99% درصد است^[17] و بیانگر تأثیر مثبت و معناداری دانش پنهان بر مدیریت دانش می‌باشد.

همچنین درخصوص فرضیه 3 می­ توان بیان کرد که مورد تایید می­باشد و قابل ذکر است که معیار برای سنجش رابطه­ ی بین سازه‌ها در مدل (بخش ساختاری)، اعداد معناداری T است و در اینجا چون مقداراین اعداد از 27/3 بیشتر است،  نشان از صحت رابطه ­ی بین سازه‌ و در نتیجه تائید این فرضیه‌ در سطح اطمینان 9/99 درصد است^[18] و بیانگر تاثیر مثبت و معنادار مدیریت دانش بر خلاقیت کارکنان می‌باشد.

از اعداد به‌دست‌آمده توسط تجزیه‌ و تحلیل‌های انجام‌گرفته برای ضرایب مسیر و معیار R² می‌توان معناداری و تائید فرضیات و تأثیر قوی و متوسط هر یک از متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته را قبول کرد.

با توجه به اندازه‌های که برای R²تعریف ‌شده ­است، اعداد به‌دست‌آمده برای R² در تجزیه‌ و تحلیل‌های ما عدد 69/0 برای مدیریت دانش و 57/0 برای خلاقیت کارکنان می‌باشد که نشان از برازش قوی مدل است. همچنین مقادیر T-value به این صورت می­ باشد که اول، ضریب مسیر بین دانش پنهان و مدیریت دانش 73/0 به دست آمد که نشان می‌دهد که دانش پنهان تأثیر مثبت و معنی‌داری بر مدیریت دانش دارد. دوم، ضریب مسیر بین دانش آشکار و مدیریت دانش31/0 که نشان می‌دهد دانش آشکار تأثیر مثبت و معنی‌داری بر مدیریت دانش دارد. سوم، ضریب مسیر بین مدیریت دانش و خلاقیت کارکنان 76/0که نشان می­ دهد مدیریت دانش تاثیر مثبت و معناداری بر خلاقیت کارکنان دارد که نتایج نشان‌دهنده‌ی تأیید هر 3 فرضیه می­ باشد.

با استفاده از آزمونی که برای برازش کلی مدل انجام گرفت یک مقدار 59/0 به دست آمد که این مقدار در مقایسه با مقادیر پایه بالا تعریف‌شده برای GOF نشان می‌دهد که ساختار مدل مناسب می‌باشد.

نتایج حاصل از این پژوهش نشان‌دهنده‌ی برازش قوی مدل پیشنهادی و تائید هر سه فرضیه پژوهش می­ باشد. فرضیه اول که تأثیر دانش آشکار (کتاب، گزارش، فیلم، سایر اشکال فیزیکی) بر عملکرد مالی را ارزیابی می­ کرد تائید شد. فرضیه دوم وجود تأثیر دانش پنهان (باورها و اعتقادات) بر مدیریت دانش نیز تائید شد. فرضیه سوم که تأثیر مدیریت دانش بر خلاقیت کارکنان بود مورد تأیید قرار گرفت.

درنهایت برای آزمودن اینکه آیا مدیریت دانش می‌تواند در خلاقیت کارکنان تأثیر داشته باشد یا خیر فرضیات ارائه‌شده با استفاده از آزمون ضرایب معناداری T بررسی شد. نتایج حاصل نشان می‌دهد که فرضیات در سطح معناداری 9/99 درصد قابل‌قبول است.

پیشنهاد برای تحقیقات آتی: از آنجایی که تحقیق حاضر در یک سازمان دولتی انجام شده است، از انجام چنین تحقیقی در یک شرکت خصوصی می­توان نتایج متفاوتی حاصل نمود که با مطالعه تطبیقی بین نتایج حاصل از سازمان ­های دولتی و شرکت­ های خصوصی به تفاوت­ های موجود پی برد.

 

 

 

ضمایم

جدول مورگان

N	S	N	S	N	S	N	S	N	S
10	10	100	80	280	162	800	260	2800	338
15	14	110	86	290	165	850	265	3000	341
20	19	120	92	300	169	900	269	3500	246
25	24	130	97	320	175	950	274	4000	351
30	28	140	103	340	181	1000	278	4500	351
35	32	150	108	360	186	1100	285	5000	357
40	36	160	113	380	191	1200	291	6000	361
45	40	170	118	400	196	1300	297	7000	364
50	44	180	123	420	201	1400	302	8000	367
55	48	190	127	440	205	1500	306	9000	368
60	52	200	132	460	210	1600	310	10000	373
65	56	210	136	480	214	1700	313	15000	375
70	59	220	140	500	217	1800	317	20000	377
75	63	230	144	550	225	1900	320	30000	379
80	66	240	148	600	234	2000	322	40000	380
85	70	250	152	650	242	2200	327	50000	381
90	73	260	155	700	248	2400	331	75000	382
95	76	270	159	750	256	2600	335	100000	384

---

[1]. Sun Young Sung, Jin Nam Choi

[2]. Yu-chu Yeh, Yi-ling Yehb, Yu-Hua Chenb

[3]. CYu-chu Yeh a , Ling-yi Huang b, Yi-ling Yeh

[4]. Dae Sung Lee , Kun Chang Lee , Young Wook Seo , Do Young Choi

[5] Likert scale

[6]  Cronbach's alpha

[7]  Average Variance Extracted

[8]  Composite reliability

[9]  Statistical package for social science

[10]  Partial Least Square

[11]  Goodness of Fit

[12] chin

[13] اعداد معناداری در سطوح اطمینان 95% و 99% به ترتیب برابرند با 96/1 و 58/2.

[14] Wetzels et al.

[15]  Goodness of Fit

[16] اعداد معناداری در سطوح اطمینان 95% و 99% به ترتیب برابرند با 96/1 و 58/2

[17] اعداد معناداری در سطوح اطمینان 95% و 99% به ترتیب برابرند با 96/1 و 58/2

[18] اعداد معناداری در سطوح اطمینان 95% و 99% به ترتیب برابرند با 96/1 و 58/2

مراجع

 

• پیرخایفی، علیرضا. (1379). پرورش خلاقیت. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
• رحیمی، حمید­. (1386). بررسی رابطه بین مؤلفه­های مدیریت دانش و میزان خلاقیت اعضای هیأت    
• سام خانیان، محمد ربیع­. (1384). خلاقیت و نوآوری در سازمان آموزشی. تهران:  اسپند هنر.
• مک دانلد، جان. (1381). مدیریت دانش. ترجمه بدری نیک­فطرت. تهران: کیفیت و مدیریت.

 

• · Bhatt, G.D., (2001). "Knowledge Management in organizations: examining the interaction between technologies techniques, and people". Journal of knowledge management, Vol. 5, No. 1, PP: 68-75.
• · Cheng, H.-H., & Yang, H.-L. (2014). The antecedents of collective creative efficacy for information system development teams. Journal of Engineering and Technology Management, 33, 1-17.
• · Courger, J. (1996). "Creativity and innovation in information systems organizations" Boyd and Fraser.
• · Chin, W.W. (1998). The partial least squares approach to structural equation modeling. Modern methods for business research, 295(2), 295-336.
• · Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometric, 16(3), 297-334.
• · Davenport, T.H. and L. Prusak. (1998). "Working knowledge: how organizations manage what they know". Boston, MA: Harvard business school.
• · Duffy, J. (2000). "Knowledge management: to be or not to be". Information Management Journal. Vol. 34. No. 1. PP: 64-7.
• · Edmonds, E. and Candy (2002). "Creativity art practice, and knowledge". Comm of the ACM. 45 (10). PP: 91-95.
• · Haskel, E. Thew Jiaughter on Jonathan. (2010). "Engagement and the Chiara Criscuolo, activities of firms". International journal of industrial organization, Vol. 28. Issue 2. P: 191.
• · Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 39- 50.
• · Fathian, M., Beig, L., GhavamiFar, A. (2005) Role of Tacit Knowledge Management in Creativity & Innovation. Tadbir; 16(164): 12-8. [In Persian].
• · Grant, R. (1996). "Toward a knowledge – based theory of the firm". Strategic management journal 17, PP: 109-122.
• · Mumford, M. (2000). "Managing creative people: strategies and tactics for innovation". Human resource management review, 10(3). PP: 313-351.
• · Nunnally, J. (1978). Psychometric methods: New York: McGraw-Hill.
• · Nonaka, I. (1994). “A dynamic theory of organizational knowledge creation”, Organization Science, Vol. 5, No.1, February, p. 14.
• · Leonard, D. and S. Sensiper. (1998). "The role of tacit knowledge in group innovation". California management review. 40(3). PP: 112-132.
• · Luthans, F. (1995). "Organizational behavior", New York: McGraw Hill Book Company. Rodan, S., 2002, “Innovation and heterogeneous knowledge in managerial contact networks”, Journal of Knowledge Management, vol. 6, No. 2, p. 153-63.
• · Oldham, G., Cumming, A. (1997), Enhancing creativity: Managing work context for the high potential employee, California Management Review 40. Pilar, Jerez-Gomez, Jose, Cespedes-Lorente, & Ramon, Valle-Cabrera, "Organizational learning capability: Aproposal of measurement", Journal of Business Research, 2005, Vol, 58(6), p: 715-725.
• · Santanen, E., Briggs. R. and de Vreede, G. (2004). "Causal relationships in creative problem solving:  comparing facilitation interventions for ideation". Journal of management  information  systems 20, 4, PP: 167-197.